Cách nhận biết đá quý sao cho chính xác là điều chúng ta cần hiểu rõ và nắm chắc để tránh trường hợp mua phải sản phẩm kém chất lượng. Bởi trên thị trường hiện nay xuất hiện rất nhiều các loại đá quý giả, đá nhân tạo với vẻ bề ngoài giống như đá quý tự nhiên, khiến người mua hàng khó có thể phân biệt được.
Vậy làm sao để phân biệt được đá thật, đá giả? Để giúp khách hàng có thể tự mình kiểm định, đánh giá chất lượng đá quý, bài viết sau đây của Xây dựng Tiên Phong sẽ chỉ ra những điều cần biết trong việc nhận biết đá quý tự nhiên, mời các bạn cùng tham khảo.
Thế nào là đá quý tự nhiên và đá quý không tự nhiên?
Để có thể nhận biết đá quý một cách chính xác, đầu tiên bạn cần hiểu được đá quý tự nhiên là gì? Và đá quý không tự nhiên là gì? Vậy trước khi nói đến cách nhận biết đá quý, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu sơ qua về đá quý nhé. Khi nói đến đá quý tự nhiên là ta đang nhắc đến tất cả các khoáng vật, các loại đá “hiếm có khó tìm” do thiên nhiên tạo ra. Tất cả chúng đều mang màu sắc rực rỡ, đồng đều và có tính ổn định, độ tinh khiết cao.
Đá quý trong tự nhiên được tạo thành nhờ các chuyển động địa chất, đặc biệt là khi phun trào núi lửa. Lúc này các tinh thể sẽ di dời và sau đó kết tinh lại khi gặp điều kiện lý tưởng. Trong môi trường nhiệt độ cao, áp suất cao, các loại magma thành phần hóa học khác nhau sẽ tạo thành nhiều khoáng vật quý khác nhau. Những khoáng vật tự nhiên quý hiếm này có giá trị thẩm mỹ, độ bền, độ cứng cao, khác hẳn với những loại đá thông thường.
Trên thị trường hiện nay cung cấp 2 dạng đá quý tự nhiên đó là đá quý thành phẩm và đá quý dạng thô. Cả 2 dạng đá này đều rất được ưa chuộng và đều có thể bị làm giả.
- Đá quý thành phẩm
Đá quý thành phẩm là đá quý đã được gia công sau khi khai thác. Chúng có bề mặt nhẵn mịn với nhiều kiểu dáng đẹp mắt như hình vuông, hình cầu, giọt nước,… Loại đá này sở hữu màu sắc rực rỡ, đồng nhất và có độ lấp lánh nhờ khả năng phân tán, khúc xạ và phản xạ ánh sáng. Chúng cũng có độ cứng cao và độ bền đẹp lâu dài.
- Đá quý dạng thô
Đá quý dạng thô bao gồm những viên đá vẫn giữ nguyên hình dáng khi được khai thác từ thiên nhiên, chưa có cứ sự can thiệp, xử lý nào của bàn tay con người. Đá loại này thường có kích cỡ tương đối lớn, màu sắc đẹp và độ cứng cao. Những đặc điểm của một viên đá quý thô tốt bao gồm:
-
- Có màu rực rỡ, bắt mắt: Khối đá sẽ càng có giá trị nếu như màu sắc của chúng càng rõ rệt, rực rỡ, thu hút và độ phản chiếu ánh sáng của chúng càng cao.
- Mang hình dạng sơ khai: Những khối đá này thường sở hữu hình dạng lồi lõm, có chút thô ráp và bề mặt sần sùi. Quá trình chế tác chúng để cho ra sản phẩm đạt tiêu chuẩn sẽ vướng phải nhiều khó khăn. Nếu muốn đá dễ dàng đạt chuẩn sau khi chế tác thì nên lựa chọn những khối đá ít lồi lõm, bề mặt nhẵn và có hình khối tương đối tròn.
- Có độ bền cao: Đá cần chịu được độ lớn của lực gia công, không bị biến đổi dưới các tác động của môi trường và giữ được vẻ đẹp lâu bền với thời gian. Độ bền cũng là một yếu tố mang tính quyết định khi khai thác đá, nếu độ bền không cao, chúng rất dễ vỡ trong quá trình đào bới để khai thác.
Về đá quý không tự nhiên, chúng cũng được phân thành 2 nhóm bao gồm đá nhân tạo và tinh thể tổng hợp. Cụ thể:
- Đá nhân tạo: Hay còn gọi là đá giả, chúng được sản xuất từ các nguyên vật liệu như bột đá, bột nhựa, thủy tinh,… Vì tạo ra bởi con người từ các nguyên liệu dễ kiếm chứ không phải hình thành trong tự nhiên nên có giá thành rẻ hơn.
- Tinh thể tổng hợp: Loại đá tổng hợp này được tạo ra tại phòng thí nghiệm. Dựa theo cấu trúc tinh thể và đặc điểm của đá quý mà người ta đã nghiên cứu và chế tạo ra đá tinh thể tổng hợp. Chúng có đầy đủ cấu trúc tinh thể, thành phần hóa học, tính chất vật lý và quang học gần như giống hệt đá tự nhiên. Do đó, loại đá này rất khó để nhận biết.
Đá quý tự nhiên có công dụng gì?
Các loại đá quý hiện nay được sử dụng phổ biến để làm đồ trang sức, đồ mỹ nghệ hay đồ trang trí phong thủy với nhiều ý nghĩa sâu sắc về mặt sức khỏe và tâm linh. Người ta tin rằng đá quý trong tự nhiên sẽ giúp xua đuổi điềm xấu, bảo vệ chủ nhân khỏi vận hạn, xui xẻo, được sự che chở của thần linh, được ban phước lành, mang tới tài lộc và tình duyên cho chủ sở hữu.
Hơn thế nữa, khi sở hữu một loại đá phù hợp với bản thân, chúng còn mang lại cho gia chủ nhiều lợi ích về mặt sức khỏe. Theo quan niệm từ xa xưa, loại đá tự nhiên này có thể giúp người ta xua tan lo lắng, trầm cảm, giảm cảm giác căng thẳng thần kinh và hỗ trợ làm giảm nhiều bệnh lý khác.
Với những ý nghĩa này, cách nhận biết đá quý tự nhiên hay cách nhận biết đá quý thô lại càng trở nên quan trọng. Vì nếu mua phải sản phẩm giả, sản phẩm đạo nhái, khách hàng không chỉ tổn thất về vật chất mà còn mất đi cả các ý nghĩa quan trọng về mặt tâm linh, phong thủy.
Cách nhận biết đá quý đơn giản và chính xác
Cách nhận biết đá quý đã qua chế tác
Sau khi đã được chế tác thành các sản phẩm trang trí, đồ trang sức tinh xảo, ta có mà có thể phân biệt đá thật, đá giả bằng mắt thường. Để giúp khách hàng đỡ lúng túng trong việc nhận biết, đánh giá chất lượng đá, chúng tôi xin chia sẻ với bạn một số cách nhận biết đá quý đơn giản sau đây:
- Kiểm tra độ cứng của đá
Sử dụng một vật sắc nhọn như mảnh kính, mảnh thủy tinh hoặc mũi dao thép rạch lên bề mặt viên đá, nếu như đá bị xước thì có thể khẳng định đó không phải đá thật.
Tuy nhiên, bạn chỉ nên áp dụng cách nhận biết đá quý này với một số dòng đá có độ cứng cao. Độ cứng của đá được đánh giá bằng điểm dựa trên thang đo Mohs. Bạn có thể dùng cách này để nhận biết đá có điểm độ cứng cao như kim cương (độ cứng 10), ruby (độ cứng 9), sapphire (độ cứng 8), thạch anh (độ cứng 7), vì độ cứng của thủy tinh chỉ đạt 5,5 nên sẽ không thể làm các loại đá này hư hại được.
- Dựa vào độ mát của viên đá
Đá quý có cấu tạo tinh thể, sự truyền nhiệt của chúng tương đối nhanh. Ngược lại, thủy tinh là một chất vô định hình, quá trình truyền nhiệt diễn ra chậm. Vì vậy, khi chạm vào đá thật ta sẽ có cảm giác mát lạnh, còn khi chạm tay vào thủy tinh ta lại cảm thấy ấm.
- Dựa vào cách gia công, chế tác
Đây cũng là cách nhận biết đá quý dựa vào cảm quan. Đá tự nhiên khi chế tác, gia công sẽ có những đường nét khác nhau. Người thợ kim hoàn sẽ phải sử dụng các mũi chạm để điêu khắc thủ công lên bề mặt viên đá nên các đường nét hầu như không được đồng đều và sẽ không thể chạm khắc giống hệt nhau được.
Còn với đá nhân tạo thì việc sản xuất chỉ bao gồm nghiền nát bột, trộn keo rồi đổ vào khuôn nên sản phẩm khi đã hoàn thiện rất đẹp, bóng mịn và các viên sẽ giống hệt nhau.
- Kiểm tra bằng nhiệt độ cao
Bạn có thể sử dụng lửa để đốt thử viên đá. Nếu là đá không tự nhiên, viên đá sẽ sủi bọt, nứt ra và xuất hiện vụn than. Còn đá thật sẽ không bị ảnh hưởng gì, bạn vẫn có thể tiếp tục sử dụng bình thường. Tuy nhiên, cách nhận biết đá quý này thường không được khuyến khích lắm.
- Kiểm chứng dựa vào thời gian
Với đá tự nhiên, thời gian sử dụng càng lâu chúng càng lên nước và càng đẹp hơn khi mới mua về. Nếu là đá giả, càng dùng lâu đá càng mờ do các vết xước trong quá trình sử dụng và tác động từ môi trường.
- Giám định tại cơ sở uy tín
Cách chắc chắn nhất để khẳng định chất lượng đá là mang chúng tới cơ sở giám định để đánh giá độ cứng, bản chất đá và năng lượng bức xạ.
Cách nhận biết đá quý thô
Đối với đá quý thô, bạn cũng có thể áp dụng các phương pháp nhận biết giống với dòng sản phẩm đã qua chế tác như kiểm tra độ cứng, kiểm tra độ mát, kiểm chứng bằng thời gian, nhiệt độ. Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng cách nhận biết đá quý thô bằng cảm quan để xác định tính thật giả. Với cách này, bạn cần quan sát thật kĩ bằng mắt thường rồi đưa ra đánh giá dựa trên hình dáng và màu sắc viên đá.
Đá dạng này thường có màu đậm, rõ, khá rực rỡ, khả năng phản xạ ánh sáng cao. Hình dáng bên ngoài lồi lõm, lởm chởm. Tuy nhiên cũng vẫn có một số viên đá nhẵn nhụi và tròn trịa. Còn những loại đá bình thường thì màu sẽ không được đẹp, nhờ nhờ, mờ nhạt và không bắt mắt. Diện mạo của đá bình thường cũng không mấy đẹp mắt.
Trường hợp bạn không thể phân biệt các loại đá bằng mắt thường hoặc đã thử qua các cách nhận biết đá quý thô rồi mà vẫn không thể khẳng định được sản phẩm thật hay giả thì tốt nhất hãy mang tới các cơ sở đá quý lớn, có uy tín để thẩm định nhé. Chi phí kiểm định cũng không quá lớn so với giá trị viên đá. Thông thường, mức giá tối thiểu của các trung tâm dao động khoảng 100.000 VNĐ cho một viên đá.
Trên đây là một số cách nhận biết đá quý và cách nhận biết đá quý thô đơn giản mà chúng tôi muốn chia sẻ với bạn đọc. Những cách nhận biết đá quý bằng cảm quan và thủ công mặc dù kết quả tương đối chuẩn xác nhưng vẫn không tránh được nhầm lẫn. Vì vậy bạn nên tới cơ sở kiểm định có uy tín để có được kết quả chính xác và khoa học nhất. Bạn cũng nên mua sản phẩm tại các cửa hàng lớn, có uy tín, tên tuổi trên thị trường để tránh các rủi ro không đáng có.
[lienhe]