Không bao giờ là quá muộn để học chơi cờ vua – một trò chơi phổ biến nhất thế giới! Học các quy tắc chơi cờ rất dễ:
- Làm cách nào để thiết lập Bàn cờ
- Làm thế nào để di chuyển quân cờ
- Khám phá các Quy luật Đặc biệt của Cờ vua
- Tìm hiểu Ai là người Thực hiện Nước đi Đầu tiên trong Cờ vua
- Xem qua các Quy tắc để Chiến thắng một Ván đấu trong Cờ Vua
- Học các Chiến thuật Cơ bản trong Cờ vua
- Luyện tập bằng cách Chơi Cờ Vua Thật Nhiều
Bước 1. Làm cách nào để thiết lập Bàn cờ
Khi ván cờ bắt đầu, bàn cờ được sắp xếp để mỗi đấu thủ đều có ô trắng (hoặc ô màu nhạt) ở góc dưới tay phải.
Các quân cờ được bố trí cùng một kiểu mỗi lần chơi. Hàng thứ hai (hoặc bậc hai) là dãy những quân tốt. Quân xe nằm ở hai góc, quân mã nằm cạnh đó, tiếp theo là quân tượng. Cuối cùng là hậu (hậu đen ô đen, hậu trắng ô trắng) và vua nằm ở ô còn lại.
Thiết đặt các quân đầu ván cờ thật dễ dàng.
Công cụ đề nghị -> Luyện tập tầm nhìn ván đấu
Bước 2. Làm thế nào để di chuyển quân cờ
Mỗi quân cờ trong 6 loại khác nhau để có cách di chuyển khác nhau. Những quân cờ không thể đi xuyên những quân cờ khác (trừ quân mã có thể nhảy qua các quân khác), và không thể nào đi vào ô cờ có chứa quân của chính mình. Tuy nhiên, chúng có thể di chuyển đến nơi quân cờ của đối thủ để bắt quân cờ đó (bằng việc di chuyển đến ô cờ đó và chiếm lấy vị trí), phòng thủ cho các quân cờ khác khỏi bị đối phương bắt, hoặc kiểm soát những ô cờ quan trọng trong ván đấu.
Làm thế nào để Di chuyển Vua trong Cờ vua
Vua là quân cờ quan trọng nhất, nhưng lại là quân cờ yếu nhất. Vua chỉ có thể di chuyển một ô ở mọi hướng – lên, xuống, qua, lại và đi chéo. Vua không thể đi vào vị trí bị chiếu được (nơi mà vua sẽ bị bắt). Khi mà vua bị tấn công bởi các quân cờ khác, nó được gọi là “chiếu”.
Làm thế nào để Di chuyển Quân hậu trong Cờ vua
Quân hậu là quân cờ quyền lực nhất. Nó có thể di chuyển bất cứ hướng nào – Tiến, lùi, ngang hoặc là chéo – di chuyển xa đến đâu cũng được miễn là nó không đi xuyên qua các quân cờ khác. Và như tất cả mọi quân cờ, nếu quân hậu bắt được một quân của đối phương, thì nước đi đó kết thúc và quân hậu thay thế vị trí quân bắt được. Hãy để ý cách mà quân hậu trắng bắt quân hậu đen và bắt quân vua đen phải di chuyển.
Làm thế nào để Di chuyển Quân xe trong Cờ vua
Quân xe có thể di chuyển xa nhất có thể, nhưng chỉ di chuyển tiến lùi, và sang ngang được. Xe rất mạnh khi chúng bảo về nhau và phối hợp!
Làm thế nào để Di chuyển Quân tượng trong Cờ vua
Quân tượng có thể di chuyển xa nhất có thể, nhưng chỉ có thể đi chéo. Mỗi quân tượng bắt đầu ở một ô màu (sáng hay tối) và sẽ luôn luôn đứng ở ô màu đó. Các quân tượng phối hợp tốt với nhau vì chúng bù đắp cho điểm yếu của nhau.
Làm thế nào để Di chuyển Quân mã trong Cờ vua
Quân mã di chuyển khác lạ so với các quân khác – di chuyển hai ô một hướng, rồi một ô quay ngoặt 90 độ, giống như hình chữ “L”. Quân mã là quân duy nhất có thể nhảy qua một quân khác.
Làm thế nào để Di chuyển Quân tốt trong Cờ vua
Quân tốt đặc biệt ở chỗ cách nó di chuyển khác cách nó bắt quân: chúng đi thẳng, nhưng bắt quân chéo. Các quân tốt chỉ có thể tiến một bước trong một lượt, trừ lượt đầu tiên chúng có thể tiến hai bước. Tốt chỉ có thể bắt quân địch ở phía chéo trước nó và chúng không thể đi hay bắt quân phía ngược lại. Nếu có một quân cờ đứng trước mặt, quân tốt không thể nào đi tiếp hay ăn quân cờ đó.
Công cụ đề nghị -> Cờ Solitaire (ăn tất cả các quân)
Bước 3. Khám phá các Quy luật Đặc biệt của Cờ vua
Có một vài điều luật đặc biệt trong cờ vua ban đầu có vẻ bất hợp lý. Chúng được tạo ra để tạo cho trò chơi vui và thú vị hơn.
Làm sao để phong cấp quân Tốt trong Cờ vua
Quân tốt có một khả năng đặc biệt là nếu nó di chuyển đến hàng cuối cùng phía bên kia bàn cờ, nó sẽ được thay thế bằng một quân cờ khác (đây gọi là Phong cấp).
Tốt có thể được phong cấp thành bất cứ quân nào. Có một hiểu nhầm khá phổ biến là tốt chỉ có thể thay thế thành quân cờ đã bị bắt trước đó. Hoàn toàn KHÔNG đúng. Tốt thường được phong cấp thành quân hậu. Chỉ quân tốt mới có thể được phong cấp.
Làm thế nào để “ăn tốt qua đường” trong Cờ vua
Luật chơi cuối cùng áp dụng cho quân tốt là “en passant”, là tiếng Pháp có nghĩa “bắt tốt qua đường”. Nếu quân tốt xuất phát với việc di chuyển hai ô đầu tiên, và sau đó kết thúc tại vị trí đứng cạnh quân tốt đối phương (nhảy qua khỏi ô mà tốt đối phương có thể bắt nó), con tốt đối phương lúc này có quyền được bắt quân tốt đó.
Cách di chuyển đặc biệt này chỉ có thể sử dụng ngay sau khi quân tốt thực hiện bước đi đầu tiên, sang lượt sau sẽ không thể bắt nữa. Hãy nhấn vào ví dụ dưới đây để hiểu rõ hơn về sự kì lạ, nhưng vô cùng quan trọng của luật này.
Làm thế nào để Nhập thành trong Cờ vua
Có một luật đặc biệt trong cờ vua được gọi là nhập thành. Nước đi này cho phép bạn thực hiện 2 việc rất quan trọng trong cùng một lượt: đưa quân Vua của bạn tới vị trí an toàn hơn (tùy trường hợp), và cho phép quân Xe rời khỏi góc bàn cờ và tham gia cuộc chơi. Lượt đi nhập thành của một người chơi bao gồm: di chuyển Vua hai ô về một phía của bàn cờ (chỉ được phép đi ngang) và quân Xe (trong góc, hướng Vua di chuyển) ra phía ngoài, đứng cạnh Vua nhưng ở phía ngược lại. (Hãy quan sát ví dụ dưới đây). Tuy nhiên, phải đảm bảo các yêu cầu sau thì mới đi được nước nhập thành:
- lượt này phải là lượt đi đầu tiên của vua
- lượt này phải là lượt đi đầu tiên của quân xe
- không được có bất kỳ quân nào khác giữa con vua và con xe
- con vua không thể bị chiếu hoặc đi cắt qua đường chiếu
Khi bạn nhập thành hướng quân Vua gần với mép bàn cờ hơn được gọi là nhập thành “bên Vua”. Nhập thành hướng ngược lại, hướng mà quân hậu đứng, được gọi là nhập thành “bên Hậu”. Dù hướng nào đi nữa, Vua chỉ được phép đi 2 ô khi nhập thành.
Bước 4. Tìm hiểu Ai là người Thực hiện Nước đi Đầu tiên trong Cờ vua
Chơi chơi với quân trắng luôn luôn đi trước. Vì vậy, các đấu thủ thường quyết định ai sẽ chọn quân trắng bằng cách tung đồng hoặc để một người đoán màu quân tốt được giấu trong tay người kia. Quân trắng đi trước, sau đó đến quân đen, rồi tiếp tục là quân trắng, rồi lại đến quân đen và tiếp tục cho đến khi hết ván đấu. Việc di chuyển trước mang lại một lợi thế nhỏ giúp cho người chơi quân trắng có cơ hội tấn công ngay lập tức.
Bước 5. Xem qua các Quy tắc để Chiến thắng một Ván đấu trong Cờ Vua
Có nhiều cách để kết thúc ván đấu trong cờ vua: chiếu hết. cờ hòa. chịu thua, hoặc hết giờ…
Làm thế nào để Chiếu hết trong Cờ vua
Mục đích cuối cùng của ván đấu là chiếu hết đối phương. Điều này sẽ xảy ra khi quân vua bị chiếu và không có cách nào để thoát khỏi thế chiếu. Chỉ có ba cách giúp quân vua thoát khỏi thế chiếu:
- di chuyển để tránh chiếu (nhưng không thể nhập thành!),
- dùng một quân cờ khác để chắn đường chiếu,
- hoặc bắt quân cờ đang tấn công quân vua.
Nếu một quân vua không thể thoát khỏi thế chiếu hết, đồng nghĩa với việc ván cờ sẽ kết thúc. Thường quân vua không cần phải bị bắt hoặc rời khỏi bàn cờ, ván đấu chỉ đơn thuần được tuyên bố kết thúc.
Ví dụ về “Fool’s Mate”.
Làm thế nào để Hòa trong Ván đấu Cờ vua
Thỉnh thoảng các ván đấu cờ vua không có người thắng cuộc, mà có kết thúc hòa. Có 5 lý do một ván cờ vua kết thúc hòa:
- Vị trí dẫn đến thế cờ hòa khi đến lượt một người chơi, Vua của họ KHÔNG bị chiếu và cũng không có một nước di chuyển hợp lệ nào nữa.
Với nước đi Qc7, quân đen không bị uy hiếp nhưng cũng không di chuyển được, Cờ hòa vì thế bí.
- Các kỳ thủ có thể đơn giản đồng ý hòa cờ và ngừng chơi
- Không có đủ quân cờ để thực hiện chiếu bí (Ví dụ: vua và mã vs vua)
- Người chơi có quyền thủ hoà nếu một thế cờ được lặp lại chính xác ba lần (không nhất thiết phải lặp lại ba lần liên tiếp)
- 50 nước đi liên tiếp được chơi mà không có đấu thủ nào di chuyển tốt hoặc bắt tù quân đối phương
Bước 6. Học các Chiến thuật Cơ bản trong Cờ vua
Một cờ thủ phải biết bốn điều đơn giản:
Bảo vệ quân vua của bạn
Đưa vua bạn về góc bàn cờ, thường là nơi an toàn hơn. Đừng trì hoãn việc nhập thành. Nhập thành càng sớm càng tốt. Hãy nhớ rằng, dù cho bạn sắp chiếu hết đối phương đi chăng nữa, nó sẽ chẳng có nghĩa lí gì nếu bạn bị chiếu hết trước!
Đừng lãng phí những quân cờ
Đừng mất quân cờ một cách vớ vẩn! Mỗi quân cờ có một giá trị riêng của nó và bạn không thể nào thắng khi thiếu mất những quân cờ để chiếu hết. Có một hệ thống giúp nhiều người chơi dễ dàng để mắt tới giá trị tương đối của từng quân cờ. Quân cờ của bạn đáng giá như thế nào?
- Một quân tốt thì có giá trị là 1
- Một quân mã có giá trị là 3
- Con mã có giá trị là 3 điểm
- Một quân xe có giá trị 5
- Hậu có giá trị là 9
- Quân vua có giá trị vô hạn
Đến lúc tàn cuộc, những điểm số này chẳng nói lên điều gì cả – nó chỉ đơn thuần là một hệ thống mà bạn có thể dựa vào để đưa ra quyết định khi đang chơi, giúp bạn hiểu khi nào nên bắt cờ, thí cờ hoặc đưa ra những nước đi khác.
Kiểm soát vị trí trung tâm bàn cờ
Bạn nên cố kiểm soát trung tâm bàn cờ bằng các quân cờ (Tượng, Mã) và tốt. Nếu bạn kiểm soát được trung tâm, bạn sẽ có nhiều chỗ để di chuyển các quân cờ và sẽ khó hơn để đối thủ tìm được vị trí tốt cho quân cờ của họ. Trong ví dụ trên, quân trắng đi các nước hay để kiểm soát trung tâm trong khi quân đen đi những nước tồi.
Hãy tận dụng tất cả các quân cờ bạn đang có
Trong ví dụ trên, bên trắng đã đưa hết tất cả các quân vào trận! Các quân cờ sẽ không có nhiều tác dụng nếu bạn chỉ để chúng nằm yên tại vị trí khởi đầu. Cố gắng tìm cách triển khai các quân cờ để có thể thực hiện nhiều đường tấn công vào vua đối phương. Việc chỉ sử dụng một hoặc hai quân cờ để tấn công sẽ chẳng thể nào hiệu quá với những đối thủ chắc tay.
Bước 7. Luyện tập bằng cách Chơi Cờ Vua Thật Nhiều
Điều quan trọng để chơi cờ hay hơn đó là chơi càng nhiều càng tốt! Nó không quan trọng nếu bạn chơi ở nhà với bạn bè hoặc gia đình, bạn phải chơi thật nhiều, thật nhiều để trở nên giỏi hơn. Ngày nay, thật dễ dàng để tìm kiếm các ván đấu cờ vua trực tuyến!
Làm thế nào để chơi cờ vua biến thể
Trong khi hầu hết mọi người đều chơi cờ theo luật cơ bản, thì một số khác lại thích thay đổi luật chơi. Đây gọi là những “biến thể cờ”. Mỗi biến thể đều có bộ luật riêng của nó.
- Chess960: Trong Chess960 (Fischer ngẫu nhiên), vị trí ban đầu của quân cờ được đặt ngẫu nhiên. Quân tốt vẫn ở vị trí thông thường nhưng các quân còn lại được sắp xếp ngẫu nhiên.
- Vua lên đồi: Trong kiểu chơi này, mục tiêu là đưa quân vua vào ô trung tâm của bàn cờ hay còn gọi là “đỉnh đồi”
- Bughouse: Thể loại này được chơi theo cặp. Khi một người chơi ăn quân của đối thủ, đồng đội của người đó được sử dụng quân này. Ví dụ: nếu tôi chơi quân Trắng và đồng đội của tôi quân Đen, ăn được Mã Trắng của đối thủ. Đến lượt tôi tôi sẽ có được quân mã đó và có thể đặt ở bất cứ ô nào trên bàn cờ của mình. Tôi có thể đặt vào bất cứ lúc nào trong những nước đi tiếp theo.
- Crazyhouse: Trong thể loại rất thú vị này, bạn có quyền dùng quân cờ mà bạn ăn được của đối thủ. Nghĩa là, nếu tôi chơi quân trắng và ăn được Tốt đen từ đối thủ, nó sẽ được chuyển thành Tốt trắng và tôi có thể đặt nó vào bàn cờ như quân của mình. Tôi có thể dùng ở bất cứ nước đi nào trong tương lai.
- 3 lần Chiếu: Trong thể loại này, người đầu tiên chiếu đối thủ ba lần sẽ thắng.
Thưởng thức cờ vua với các biến thể tuyệt vời này.
Bài viết đề nghị -> 5 biến thể thú vị
Làm thế nào để chơi Cờ Vua 960
Chess960 tuân theo các quy tắc của cờ vua bình thường, nhưng thế trận ban đầu của các quân ở hàng dưới sẽ được đặt ở các vị trí ngẫu nhiên trong các vị trí của 960. Nhập thành sẽ giống cờ bình thường, với Vua và Xe đứng ở vị trí chuẩn khi nhập thành (g1 and f1, hoặc c1 và d1). 960 giống như cờ thông thường, nhưng khai cuộc sẽ có nhiều vị trí khác lạ hơn.
Công cụ đề nghị -> Chơi Chess960 với Máy Tính
Công cụ đề nghị -> Chơi Chess960 với bạn bè
Cómo jugar al ajedrez con el reglamento de torneos
Nhiều giải đấu đều có một bộ luật chuẩn và giống nhau. Những điều luật này không nhất thiết phải áp dụng lúc bạn chơi ở nhà hoặc chơi trực tuyến nhưng có thể bạn sẽ muốn luyện tập và làm quen với chúng.
- Chạm cờ – Nếu một người chơi chạm một quân bất kì trong số quân cờ của họ, họ phải đi quân cờ đó miễn sao là nước đi đó hợp lệ. Nếu người chơi chạm quân cờ đối phương, họ phải ăn quân cờ đó. Nếu người chơi chạm quân cờ với mong muốn điều chỉnh lại vị trí quân cờ trên bàn cờ, họ phải hô lên ý định của họ, cách thường hay nói là “chỉnh cờ”.
- Đồng hồ và bộ đếm – Hầu hết các giải đấu sử dụng bộ đếm để quy định lượng thời gian trong mỗi ván đấu mà không phải cho mỗi nước đi. Mỗi người chơi sẽ có một lượng thời gian nhất định để sử dụng cho toàn bộ ván đấu và có thể tự quyết định cách tối ưu hóa thời gian đó. Khi một người chơi đã thực hiện xong nước đi họ sẽ nhấn nút để bắt đầu bộ đếm ngược của đối phương. Đấu thủ nào hết thời gian trước và đối thủ của họ nhắc thời gian thì sẽ bị xử thua trận (trừ khi đối thủ của họ không đủ quân cờ để chiếu hết, trong trường hợp này sẽ xử hòa).
Câu hỏi thường gặp (FAQs)
Có thể những thông tin này quá nhiều đối với bạn. Thế nên chúng tôi đưa vào những câu hỏi mà nhiều người bắt đầu chơi cờ vua gặp phải. Hi vọng chúng có ích!
Làm thế nào tôi có thể chơi cờ giỏi hơn?
Biết luật và các chiến thuật cơ bản chỉ là bước đầu – cho rất nhiều điều có thể học được trong cờ vua mà bạn không thể nào học hết được trong cả đời! Để cải thiện trình độ bạn có thể làm ba điều sau:
- Hãy chơi cờ vua thật nhiều – Cứ tiếp tục chơi! Chơi càng nhiều càng tốt. Bạn sẽ học được từ mỗi trận – từ cả trận thắng và những trận thua.
- Luyện tập với các bài học cờ vua – Nếu bạn thật sự muốn cải thiện khả năng chơi cờ một cách nhanh chóng, bạn nên thử một số bài học online. Bạn có thể tìm thấy những bài học online này tại đây.
- Chơi thật vui vẻ — Đừng nản chí khi bạn không thể chiến thắng tất cả các ván đấu ngay lập tức. Tất cả mọi người đều có những ván đấu thất bại – ngay cả những nhà vô địch thế giới. Miễn là bạn tìm được niềm vui và học tập được những bài học sau những lần thua cuộc thì bạn đã có thể tận hưởng được thú vui chơi cờ!
Nước đi đầu tiên hay nhất trong cờ vua là gì?
Vì không có một thống nhất nào về nước đi tốt nhất trong cờ vua, việc quan trọng nhất là cố gắng kiểm soát vị trí trung tâm ngay lập tức. Đây thường là lí do mà hầu như mọi người chơi đều lên quân tốt ở giữa (trước vua hoặc hậu) hai ô ở 1. d4 hoặc 1. e4. Một số người chơi khác thích đánh 1. c4 hoặc 1. Nf3. Hầu hết các nước đi khác sẽ không tốt bằng. Bobby Fischer tin rằng nước đi tốt ở trước quân vua lên 1. e4 là nước đi tốt nhất.
Quân màu nào di chuyển đầu tiên trong cờ vua?
Người chơi với quân trắng luôn luôn đi trước.
Quân tốt có thể đi lùi được không?
Tốt không thể đi lùi. Tuy nhiên, khi quân tốt tiến tới hàng cuối cùng của bàn cờ bạn phải phong cấp cho nó thành một quân khác (ví dụ như Hậu). Điều đó cho phép nó di chuyển như quân cờ mà nó được thăng cấp, và dĩ nhiên là có thể đi ngược trở lại.
Bạn có thể nào di chuyển nhiều hơn một quân cờ cùng lúc trong cờ vua không?
Bạn chỉ có thể di chuyển một lúc một quân cờ khi đến lượt bạn – với một ngoại lệ duy nhất! Khi bạn nhập thành, bạn có thể di chuyển quân vua và quân xe trong một lượt đi.
Quân cờ nào quan trọng nhất trong cờ vua?
Vua là quân cờ quan trọng nhất. Nếu bạn mất quân vua, bạn sẽ thua ván đấu. Tuy vậy quân cờ quyền lực nhất là quân hậu.
Cờ vua được tạo ra từ khi nào?
Nguồn gốc của cờ vua không rõ ràng cho dù rất nhiều người tin rằng nó bắt nguồn từ trò chơi giống cờ vua tồn tại ở Ấn Độ hai nghìn năm về trước. Trò chơi cờ vua chúng ta biết đến hôm nay đã tồn tại từ thế kỷ thứ 15 nơi mà nó trở nên phổ biến ở Châu Âu.
Ván cờ nào là lâu nhất trong lịch sử cờ vua?
Ván đấu cờ vua kéo dài nhất (Dựa trên số lượng nước đi) là ván Nikolić đấu với Arsović vào năm 1989 tại Belgrade, Serbia.
Ký hiệu cờ vua là gì?
Kí hiệu đã được phát minh ra để chúng ta có thể phân tích ván đấu sau khi chơi. Nhờ vào nó. chúng ta có thể ghi lại toàn bộ ván đấu và tái hiện lại tùy thích. Chúng ta phải ghi lại thật chính xác nước đi của bạn và đối thủ.
Kí hiệu cờ vua cho phép bạn lưu trữ tất cả mọi ván đấu của bạn…
Mỗi ô vuông có tọa độ và mỗi quân cờ được đại diện bởi một kí tự (N cho Mã, B cho Tượng, Q cho Hậu, R cho Xe và K cho vua).
Bài viết đề nghị -> Kí hiệu cờ vua – Ngôn ngữ của trò chơi
Mục tiêu của ván cờ vua là gì?
Cờ vua là trò chơi giữa hay đối thủ ở hai bên đối diện bàn cờ với 64 ô vuông xem kẽ đen trắng. Mỗi đấu thủ có 16 quần cờ: 1 vua, 1 hậu, 2 xe, 2 tượng, 2 mã và 8 tốt.
Một bàn cờ, hai người chơi và 32 quân cờ là tất cả điều bạn cần để bắt đầu ván đấu.
Mục tiêu của trò chơi là chiếu hết cờ vua bên kia. Chiếu hết cờ xảy ra khi vua nằm ở vị trí sắp bị ăn mà không thể chạy.
Sẵn sàng để chơi cờ chưa? Đăng ký miễn phí tại Chess.com và bắt đầu thưởng thức các ván đấu!