Bé Nguyễn Trường G, 3 tuổi nhà ở phường 10, Thành phố Mỹ tho, Tiền Giang, Mẹ bé G thấy ngón tay cái của bé bị bầm tím, sưng to, nên đã đưa em đến cơ sở y tế khám bệnh. Mẹ kể bé thường xuyên mút ngón tay cái, tự nhiên mấy ngày nay, cháu không mút tay nữa, ngón tay mút sưng phồng lên, bên trong có nước màu ngà ngà, bé kêu khóc thảm lắm. Nghe hàng xóm nói hãy lấy một cây kim khâu, chọc vào bóng nước, nó bể ra mới hết đau. Mẹ làm thử, ai dè nơi đó không những không bớt đau, mà còn sưng nhiều hơn, rồi lan dần tới hết lóng tay ngoài cùng luôn.
Bác sĩ khám thấy bé G bị sưng nóng đỏ đau ở ngón tay cái, có mủ và bầm tím, lan hết đốt xa ngón tay cái. Bác sĩ nói: “Cháu bị chín mé ngón tay. Lúc vết thương còn đang viêm cấp, chưa khu trú, mà người nhà vô tình chọc vào bóng nước khiến cho tình trạng viêm nhiều và lan rộng hơn. Riêng cái kim khâu không phải là vật vô trùng vì vậy nó có khả năng đưa vi trùng từ bên ngoài vào nơi tổn thương”. Sau khi giải thích, bác sĩ ra toa, dặn dò bệnh nhân về nhà uống thuốc và chăm sóc vết thương.
Về chuyên môn chín mé là tình trạng viêm các nếp gấp da xung quanh móng do vi trùng hoặc siêu vi trùng, tiếng anh gọi bệnh này là bệnh felon , tức “Sát thủ tàn bạo”, nó tàn bạo bởi vì nó gây triệu chứng đau đớn khủng khiếp, đau xảy ra bất chợt từng cơn như triêu chọc người bệnh, cảm giác tê buốt, nhất là khi ngón tay nhúc nhích, hoặc để yên mà mạch máu ngón tay đập theo nhịp tim cũng làm người bệnh khó chịu, toàn thân mệt mỏi, uể oải, nhức đầu, sốt. Nó đau nhiều vì ở đầu ngón tập trung các sợi thần kinh cảm giác, thần kinh mọc chằng chịt và rất nhạy cảm với mọi thứ. Nó còn tàn bạo hơn nữa vì ở đầu ngón tay được chia thành nhiều ngăn nhỏ bởi vách ngăn dọc giúp ổn định vùng móng, khi nhiễm trùng trong các ngăn này có thể dẫn đến hình thành áp xe, phù nề và phát triển nhanh chóng do tăng áp lực trong một không gian kín, sự gia tăng áp lực này có thể làm giảm lưu lượng máu và dẫn đến hoại tử da và xương. Xương bị hoại tử có khi phải tháo bỏ một lóng tay luôn, hay gặp các bé suy giảm miễn dịch, tiểu đường! Nặng nhất là nhiễm trùng huyết đe dọa đến tính mạng người bệnh. Chín mé có ba loại, chín mé nông, chín mé dưới da và chín mé sâu. Trường hợp bé G là chín mé dưới da, tức viêm đến mô dưới da nên nó mới sưng và mọng nước.
Về điều trị, trong giai đoạn đầu chín mé chưa hóa mủ, bà con mình chú ý giữ vệ sinh sạch sẽ, rửa vết thương bằng nước muối hoặc dung dịch sát khuẩn, lau khô và uống thuốc do bác sĩ kê toa. Nếu chín mé hóa mủ thì đến cơ sở y tế để bác sĩ điều trị thích hợp theo chuyên khoa. Tuyệt đối không được tự ý chích rạch vết thương.
Đề phòng bệnh chín mé, bà con mình không nên để bé cắn móng tay, mút tay. Khi cắt móng tay không cắt sâu quá, sát quá, tránh làm tổn thương da quanh móng, không để các góc nhọn của móng nhô ra ngoài, vì nó dễ bị xướt khi chấn thương, mà hãy dùng dũa hoặc giấy nhám làm nhẵn móng. Thời điểm cắt móng tay tốt nhất là sau khi tắm vì khi đó móng tay, chân sẽ mềm hơn, dễ cắt hơn. Luôn giữ móng tay, móng chân sạch sẽ, khô ráo. Không ngâm nước tay chân quá lâu, hoặc để bụi bám kẻ móng nhiều, vì bụi, cáo bẩn là ổ vi trùng trú ngụ chờ đợi để có cơ hội xâm nhập vùng quanh móng bất cứ khi nào.
BS NGUYỄN THÀNH ÚC