Động cơ điện 3 pha có vai trò rất quan trọng, nó giúp chuyển đổi năng lượng điện trở thành cơ năng và cung cấp mô men lực cho máy móc. Bên cạnh đó, động cơ này còn mang đến rất nhiều các tính năng vượt trội khác. Để biết cách xác định đầu dây motor 3 pha cho thiết bị này không phải quá khó, chỉ với các thao tác dưới đây bạn đã có thể thực hiện được dễ dàng.
1. Cách xác định đầu dây motor 3 pha
Để biết cách xác định đầu dây motor 3 pha 6 đầu dây ra thì chúng ta cần xác định 3 cặp dây. Thao tác xác định các cặp dây có thể sử dụng đồng hồ VOM, điều chỉnh đến thang điện trở bằng X1, sau đó hãy tiến hành đo từng cặp dây, dây nào lên là một cặp, và sau đó đánh dấu để ký hiệu lại từng cặp. Hãy tạm gọi tên lần lượt là dây 1,2,3,4,5,6, trong đó 1 và 2 là 1 cặp, 3 và 4 là 1 cặp, 5 và 6 là 1 cặp.
Đồng hồ VOM chúng ta hãy vặn thang điện lên chế độ 2.5DCmA, rồi quấn que âm dương của chiếc đồng hồ VOM cùng với cặp dây 1 và 2 đã xác định ở trên.
Thao tác xác định các cặp dây có thể sử dụng đồng hồ VOM
Lấy 2 cặp dây còn lại (3 và 4, 5 và 6) lần lượt đem chạm vào 2 đầu âm dương của cục pin. Ví dụ: cặp 3 và 4 nếu đồng hồ chạy lên dần theo chiều thuận thì dây ở cực dương chính là dây dương (tức là đầu đầu) còn dây ở cực âm của cục pin chính là đầu cuối, chẳng hạn dây 3 ở cực dương cục pin thì xác định dây 3 là dây dương (tức là đầu đầu), còn đầu 4 đang ở cực còn lại chính là cực âm, tức là dây 4 chính là dây âm (ở đầu cuối).
Còn nếu đồng hồ thang đo chạy ngược lại, thì đầu 3 sẽ là cuối, còn đầu 4 là đầu dương. Tương ứng cặp 5 và 6 nếu làm tương tự thì ta cũng đã xác định được phần đầu cuối. Còn đối với cặp 1 và 2 thì ngược lại, cứ dây nào đang nối với que dương của đồng hồ thì nó chính là dây dương âm (phần đầu cuối), dây còn lại đang nối với que âm của đồng hồ sẽ là dây dương (là phần đầu đầu)
2. Sơ đồ và cách đấu dây động cơ điện 3 pha 380V và 200V
a) Cách đấu dây điện 3 pha 380V
Điện 3 pha 380V chính là chuẩn của điện áp sử dụng tại Việt Nam, chạy trên đường điện 3 pha 4 dây. Cách đấu điện 3 pha 380V từ điện lưới quốc gia thường dùng cho hệ thống điện nhà xưởng và dùng các thiết bị điện 3 pha, máy móc có chuẩn điện áp là 380V.
Trên thực tế, dòng điện 3 pha thường được sử dụng phổ biến cho các hệ thống sản xuất công nghiệp, các nhà xưởng, xí nghiệp kinh doanh,… có sử dụng nhiều máy móc công suất lớn, vận hành liên tục và có yêu cầu cao về dòng điện.
Hiện nay, điện 3 pha đã được sử dụng rộng rãi hơn trước đây rất nhiều. Một số hộ gia đình có điều kiện thì sẽ có nhiều thiết bị điện hoặc tận dụng được nguồn điện 3 pha đang có sẵn ở lưới điện, đã sử dụng kèm trong gia đình.
Và cách đấu dây motor 3 pha 380V cũng tương tự như cách đấu dòng điện 3 pha 4 dây. Các bạn chỉ cần thực hiện theo cách đấu như vậy là đã có thể thực hiện được cách đấu điện dành cho động cơ 3 pha 380V. Dưới đây là sơ đồ đấu dây động cơ điện 3 pha:
Sơ đồ cách đấu dây điện 3 pha 380V
b) Cách đấu dây điện 3 pha 200V
Điện 3 pha 200V chính là chuẩn của điện áp tại Nhật Bản. Dòng điện này sử dụng 3 pha dây nóng, 1 dây nguội, nằm trên hệ thống điện có 3 pha 4 dây. Cách đấu điện ra 3 pha của điện áp 200V từ nguồn điện 3 pha 380V thường sử dụng cho các thiết bị điện 3 pha được nhập khẩu từ Nhật Bản.
Trên thực tế, cách đấu điện motor 3 pha thường được sử dụng phổ biến ở các hệ thống sản xuất máy móc công nghiệp, nhà xưởng hay xí nghiệp sử dụng nhiều máy móc, động cơ có công suất lớn và yêu cầu cao về dòng điện.
Hiện nay, điện 3 pha đã được sử dụng rộng rãi hơn trước đây rất nhiều vì một số hộ gia đình có điều kiện đã sắm sửa rất nhiều thiết bị điện, kể cả các thiết bị nhập khẩu từ Nhật Bản. Do đó, việc tận dụng nguồn điện 3 pha 380V có sẵn để đấu nối thành điện 3 pha 200V cũng là điều dễ thấy.
Ngoài ra, các bạn cũng có thể sử dụng máy ổn áp thương hiệu Standa để thuận tiện trong việc đấu nối dây và lắp đặt thiết bị điện nhằm đảm bảo có được mức điện áp phù hợp nhất đối với các thiết bị khi sử dụng. Hiện tại, chiếc máy ổn áp Standa có đầy đủ 3 đầu ra lần lượt là 380V, 220V, 200V đều là 3 pha cho các thiết bị điện phổ thông trên toàn thế giới.
c) Cách chuyển dòng điện 3 pha trở thành điện 1 pha
Phải đặt 1 trong 2 cuộn dây pha trở thành cuộn dây làm việc, cuộn dây còn lại thành cuộn dây khởi động. Trị số tụ điện bạn phải chọn sao cho tạo thành 1 góc lệch pha giữa dòng điện của cuộn làm việc và khởi động có thể đạt được 900. Cần chuẩn bị các sơ đồ nguyên lý để chuyển đổi sang đấu motor điện 3 pha thành điện 1 pha.
Theo nguyên tắc trên thì tuỳ theo điện áp nguồn cũng như điện áp định mức của cuộn dây pha, chúng ta có thể chọn 1 trong 4 sơ đồ sau:
Sơ đồ chuyển đổi sang đấu motor điện 3 pha thành điện 1 pha
Ví dụ : Một động cơ điện 3 pha đang có nhãn hiệu D/ Y – 220/ 380V
Nếu điện áp nguồn cung cấp cho động cơ hoạt động là 220V thì sau khi đấu thành 1 pha, chúng ta chọn sơ đồ ở hình 1 và hình 3. Nếu điện áp nguồn cung cấp cho động cơ đạt đến 380V sau khi đấu nối thành 1 pha thì ta hãy chọn sơ đồ ở hình 2 và hình 4.
Các bạn chỉ cần thực hiện cách chuyển đổi giống như sơ đồ ở hình trên là đã có thể thực hiện được cách đấu điện 3 pha thành 1 pha nhanh chóng và đơn giản.
3. Cách đấu điện 3 pha ra 3 dây
Có 2 cách đấu motor 3 pha được tiến hành cho động cơ điện 3 pha 6 đầu dây, đó là đấu hình sao và đấu hình tam giác. Khi nào đấu điện thành hình sao, khi nào đấu thành hình tam giác còn tùy thuộc vào thông số cụ thể của từng động cơ và vào điện áp đo được của lưới điện.
a) Cách đấu dây động cơ điện 3 pha đấu tam giác (∆):
Giả sử, chúng ta có 1 động cơ điện 3 pha có thông số điện áp định mức là 220V/ 380V chạy trong lưới điện hiện tại là 110V/ 220V 3 pha. Trong trường hợp này thì động cơ điện sẽ được đấu nối theo kiểu tam giác cho phù hợp giữa mức điện áp thấp (220V) của động cơ so với mức điện áp cao của lưới điện (220V).
Cách đấu dây động cơ điện 3 pha đấu tam giác
b) Cách đấu dây động cơ điện 3 pha đấu hình sao (Y):
Cũng là động cơ như trên, nhưng động cơ điện 3 pha có thông số điện áp định mức cụ thể là 220V/ 380V và lưới điện hiện tại của động cơ là 220V/ 380V chạy điện 3 pha. Trong trường hợp này thì động cơ điện sẽ được đấu theo kiểu hình sao (Y) cho phù hợp giữa mức điện áp thấp (380V) của động cơ máy móc và mức điện áp cao của lưới điện quốc gia (380V).
Lưu ý khi đấu motor 3 pha:
- Trên động cơ ghi là 127V/ 220V thì các bạn chỉ đấu hình sao và sử dụng với điện áp là 220V chạy 3 pha.
- Trên động cơ ghi 380V/ 660V thì chỉ cần đấu hình tam giác để sử dụng điện áp 220V/ 380V chạy 3 pha.
- Motor điện công suất trong khoảng từ 0,18 – 3,7kW với lưới điện áp 220/380V, 50hz cũng sẽ được đấu hình tam giác.
- Motor điện công suất của máy đạt trên 3,7kW với lưới điện là 380/660V, 50hz cũng sẽ được đấu hình sao.
Cách đấu dây động cơ điện 3 pha đấu hình sao
4. Cách đấu điện 3 pha 4 dây thông dụng nhất hiện nay
Hiện nay, điện lưới 3 pha đang được sử dụng ngày càng nhiều trong sản xuất vì nó có rất nhiều ưu điểm vượt trội đáng ghi nhận. Hơn nữa, số lượng nhà xưởng, xí nghiệp mới tại Việt Nam ngày càng mọc lên nhiều, do đó lượng thiết bị tiêu thụ điện cũng tăng lên.
Động cơ 3 pha nếu so với động cơ 1 pha thì có nhiều đặc tính ưu việt hơn. Bên cạnh đó, cách cấu tạo của động cơ điện 3 pha thực ra cũng rất đơn giản. Tuy nhiên chúng còn phức tạp hơn ở cách đấu điện 3 pha 4 dây.
Sử dụng động cơ điện 3 pha thay cho 1 pha trong sản xuất giúp tiết kiệm dây dẫn và đem lại công suất lớn. Tỉ lệ phần trăm thiết bị sử dụng loại điện 3 pha này trên thực tế đã đạt đến con số khoảng 25%.
Điện 3 pha 4 dây bao gồm có 3 dây pha hay còn được gọi là dây nóng và dây lửa,động cơ có nguồn điện là 380V. Và một dây trung tính hay còn gọi là dây mát = 0V. Cách đấu dây điện 3 pha 4 dây cũng tương tự như với cách đấu nối dây điện 3 pha 3 dây. Cách đấu được thực hiện như hình sau:
Sơ đồ cách đấu dây điện 3 pha 4 dây cũng khá đơn giản
Tuy nhiên, những vấn đề liên quan đến đấu nối điện như trên đây, nếu như các bạn không phải là người am hiểu sâu về điện thì tốt nhất nên nhờ đến các thợ sửa chữa điện nước chuyên nghiệp. Tuyệt đối không nên tự ý lắp đặt, đấu nối hoặc sửa chữa đường dây điện bởi như vậy có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của bản thân cũng như sự an toàn của mọi người trong gia đình.
Video đấu motor 3 pha, đo ampe motor điện 110 kw 150 hp 4 cực
Kết luận
Qua bài viết trên đây, có thể thấy rằng cách xác định đầu dây motor 3 pha khá là đơn giản. Tuy nhiên, nếu trong quá trình thực hiện mà các bạn gặp phải bất kỳ khó khăn gì thì hãy liên hệ với công ty điện nước hoặc thợ điện chuyên nghiệp để được tư vấn và hỗ trợ.
Nội Dung Có Thể Bạn Quan Tâm:
- Sơ Đồ Đấu Dây Và Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Đấu Dây Motor 1 Pha
- Động Cơ Điện: Cấu Tạo, Ứng Dụng, Thông Số Kỹ Thuật Và Cách Lựa chọn
- Động Cơ Điện 3 Pha: Cấu Tạo, Nguyên Lý Hoạt Động Và Ứng Dụng
- Giá Động Cơ Điện 3 Pha – Giá Motor Điện 3 Pha
- Động Cơ Điện 1 Pha: Cấu Tạo, Nguyên Lý Hoạt Động Và Ứng Dụng
- Thông Số Kỹ Thuật Motor Điện 1 Pha Và Motor 3 Pha
- Motor Điện Là Gì? Các Phương Pháp Khởi Động Motor 3 Pha