Nguyễn Thị Lan, sinh năm 1967, hộ khẩu thường trú tại thôn Hợp Thành, xã Tuy Lộc, thành phố Yên Bái. Học hết lớp 10, Lan đi lao động xuất khẩu tại Cộng hòa Séc và làm quen với Tuấn – một thanh niên sống ở Hà Nội. Từ một cô gái chân chất, Lan thay đổi nhanh chóng, sao nhãng việc nghề chỉ chăm chăm tính cách có nhiều tiền mà lại an nhàn. “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã”, Tuấn đã giới thiệu với Lan một thanh niên người Ba Lan đang làm ăn ở Cộng hòa Séc. Qua những lần giao du, Lan được người này hướng dẫn cách điều chế một loại ma túy tổng hợp có tên khoa học là Methamphetamine (loại chất xuất hiện ở Việt Nam chủ yếu ở dạng tinh thể, nhìn bằng mắt thường giống như đá vụn, các đối tượng buôn bán ma túy gọi là ma túy đá).
Với “kiến thức” đã “học”, tháng 4/2011, Lan về quê nhà rắp tâm điều chế ra tiền chất để chế ma túy. Lan đầu tư mua mua sắm máy tính xách tay, điện thoại di động, thuốc tân dược, hóa chất và nhiều dụng cụ phục vụ điều chế khác để phục vụ “nghiên cứu”.
Với một phụ nữ chưa tiền án tiền sự, có trình độ văn hóa nhất định như Lan thì cách làm này tuy mất thời gian nhưng an toàn hơn là mua bán, vận chuyển ma túy, nếu thành công sẽ “ăn từ gốc tới ngọn”. Lan lợi dụng và dùng nhà chị gái ruột của mình là Nguyễn Thị Minh ở thôn Hồng Hà, thị trấn Mậu A, huyện Văn Yên làm nơi “nghiên cứu” và điều chế.
Qua nhiều bước, Lan đã chế ra một loại dung dịch tiền chất sản xuất ma túy đá, tới bước cô đặc dung dịch thì thất bại. Lan quyết định về Hà Nội tìm Tuấn để “học hỏi” thêm “công nghệ”. Ngày 3/6/2011, chuẩn bị xong xuôi, thị đang trên đường về Hà Nội thì đã bị các chiến sỹ của Đội Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy (CSĐTTPMT) bắt giữ, thu giữ tang vật là một chai nhựa 0,5 lít có chứa dung dịch màu vàng nâu, 2 điện thoại di động, một máy tính xách tay, 508 ngàn đồng, 100 tờ tiền EURO mệnh giá 100 đồng, giấy tờ ghi các công thức hóa học và giấy tờ khác.
Tại cơ quan điều tra, Lan khai dung dịch có màu vàng nâu trong chai nhựa 0,5 lít là do thị điều chế từ thuốc tân dược TIFFY với một số hóa chất khác nhau tại nhà chị gái. Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố Yên Bái đã khám xét khẩn cấp và thu giữ tại nhà chị gái Lan trên 80 hộp thuốc và 1.600 viên thuốc tân dược hiệu TIFY cùng nhiều dụng cụ, hóa chất phục vụ điều chế ma túy.
Ngày 10/6/2011, Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) đã có kết quả giám định, chất lỏng trong chai nhựa có thành phần Methamphetamine và Pseudoephedrine, thể tích nồng độ Methamphetamine là 1,34 mg/ml, các dung dịch, hóa chất thu giữ có 5.315 ml Methamphetamine nồng độ cao nhất là 0,79 mg/ml. Theo các chuyên gia, từ dung dịch này tiếp tục điều chế sẽ tạo ra một loại chất dẻo và tạo ra ma túy ở dạng viên nén hoặc dạng tinh thể. Cách đây 5 năm, giá của 100 gam tinh chất Methamphetamine đã trên dưới 50 triệu đồng.
Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Yên Bái đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can Nguyễn Thị Lan với hành vi sản xuất trái phép chất ma túy.
Theo Thượng tá Hà Anh Tuấn – Phó thủ trưởng cơ quan CSĐT, Trưởng phòng CSĐTTPMT Công an tỉnh Yên Bái thì điều chế tiền chất để sản xuất ma túy đã xuất hiện ở một số địa phương trong nước, còn ở Yên Bái, đây là một loại tội phạm mới được phát hiện. Các cấp, các ngành – trong đó nòng cốt là lực lượng CSĐTTPMT nếu không thực hiện hiệu quả các biện pháp đấu tranh, phòng ngừa đồng bộ thì rất có thể những “lò chế” ma túy kiểu như của Nguyễn Thị Lan sẽ “mọc” lên và ra lò những sản phẩm mang hình “cái chết trắng”.
T.A