Người mới bắt đầu học piano thường gặp khó khăn trong việc đọc nốt nhạc, đặc biệt là nốt nhạc nằm ngoài khuông nhạc. Bài viết này Bội Ngọc sẽ hướng dẫn bạn các bước và cách đọc nốt nhạc nằm ngoài khuông nhạc nhanh hơn (áp dụng cho đọc nốt khoá Sol)
CÁC DÒNG KẺ PHỤ LÀ GÌ?
Khuông nhạc cơ bản gồm 4 khe, 5 dòng kẻ, dòng kẻ phụ là những dòng kẻ được thêm vào ở trên hoặc ở dưới khuông nhạc.
Trước khi xác định và đọc nốt nhạc nằm ngoài khuông nhạc, bạn hãy lưu ý đến các dòng kẻ xuất hiện ngoài khuông nhạc chính có trên bản nhạc – gọi là các dòng kẻ phụ.
2 BƯỚC XÁC ĐỊNH CÁC NỐT NHẠC NẰM TRÊN DÒNG KẺ PHỤ
- Bước 1: XÁC ĐỊNH NỐT NHẠC LÀM MỐC TRÊN DÒNG KẺ PHỤ
Nốt nhạc nằm trên dòng kẻ thứ 5 là nốt Fa (F), suy ra nốt nhạc nằm trên dòng kẻ phụ bên trên khuông nhạc là nốt La (A) – gọi là nốt làm mốc bên trên.
Nốt nhạc nằm trên dòng kẻ số 1 là nốt Mi (E),suy ra nốt nhạc nằm trên dòng kẻ phụ bên duới khuông nhạc là nốt Đô (C) – gọi là nốt làm mốc bên dưới.
Một mẹo để tiết kiệm thời gian ghi nhớ cũng như nhớ được lâu, bạn có thể nhớ theo cách “trên La – dưới Đô”. Đây sẽ là 2 nốt mốc giúp bạn xác định các nốt nhạc khác nằm ngoài khuông nhạc.
- Bước 2: XÁC ĐỊNH CÁC NỐT NHẠC NẰM TRÊN CÁC DÒNG KẺ PHỤ KHÁC
Khi đã định hình và ghi nhớ được 2 nốt đầu tiên nằm ngoài khuông nhạc là La (A) (dòng kẻ phụ ở trên) và Đô (C) (dòng kẻ phụ ở dưới) thì việc xác định các nốt còn lại sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.
Theo nguyên tắc, các nốt nhạc nằm trên các dòng kẻ / các khe kế tiếp nhau sẽ cách nhau bởi một phím trắng trên đàn. Điều này giúp ta định hình được các nốt nhạc nằm ngoài khuông nhạc khác đơn giản hơn bằng cách đếm các phím đàn cách nhau một phím trắng – hướng lên (bắt đầu từ phím La) hoặc đếm hướng xuống (bắt đầu từ Đô).
-
- Ví dụ: Để xác định nốt ở dòng kẻ phụ thứ 3 bên trên khuông nhạc, chúng ta sẽ đếm các phím đàn cách nhau một phím trắng. Nốt nằm trên dòng kẻ phụ thứ nhất bên trên khuông nhạc là La thì nốt ở dòng kẻ thứ hai là Đô, và dòng kẻ thứ ba là Mi.
Tương tự với cách đếm xuống các phím đàn cách nhau một phím trắng – bắt đầu là Đô (dòng kẻ phụ thứ nhất), ở dòng kẻ thứ hai là La, và dòng kẻ thứ ba là Fa.
Làm tương tự để đọc nốt nhạc nằm trên các dòng kẻ phụ khác.
XÁC ĐỊNH NỐT NHẠC NẰM TRÊN CÁC KHE PHỤ
Khi đã nắm rõ về các nốt có trên dòng kẻ phụ thì việc đọc nốt nhạc còn lại sẽ trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Sau đây là cách đọc nốt nhạc ở các khe phụ thay vì đếm nốt phụ thuộc vào các dòng kẻ như đã đề cập ở trên.
Công thức cũng sẽ tương tự như trên, ta xác định nốt ở 2 khe phụ đầu tiên:
Nốt ở khe phụ thứ nhất bên trên khuông nhạc là Sol (G)
Nốt ở khe phụ thứ nhất bên duới khuông nhạc là Rê (D)
Mỗi nốt ở khe phụ đều cách nhau 1 phím trắng trên đàn.
Để tối ưu hóa việc ghi nhớ, chúng ta cũng có thể tự tạo cách nhớ riêng như “trên Sol – dưới Rê” và “cách 1 nốt trắng” hoặc tùy vào sự sáng tạo của mỗi người.
-
- Ví dụ: Để xác định nốt tại vị trí khe phụ thứ ba bên trên khuông nhạc, ta có nốt Sol (G) ở khe đầu tiên, vậy khi nhìn trên phím đàn, khe thứ 2 sẽ là phím Si (B) và khe thứ ba là phím Rê (D). Tương tự, áp dụng cách trên cho các khe phụ bên dưới khuông nhạc.
Tóm lại, chúng ta chỉ cần lưu ý và ghi nhớ 2 nốt đầu tiên của dòng kẻ phụ (trên La – dưới Đô) và 2 nốt đầu tiên của khe phụ (trên Sol – dưới Rê). Sau đó áp dụng quy tắc đếm trên đàn “cách nhau 1 phím trắng” để có thể suy ra các nốt còn lại.
Như vậy, Bội Ngọc đã chia sẻ cho các bạn cách đọc nốt nhạc nằm ngoài khuông nhạc nhanh hơn. Hy vọng bài viết sẽ hỗ trợ và giúp ích cho mọi người trong quá trình luyện tập piano của mình!
- Xem thêm bài viết liên quan tới đọc nốt nhạc, nhạc lý: Kiến thức nhạc lý: nốt nhạc, đọc bản nhạc, ký hiệu hợp âm, viết hợp âm cho bản nhạc, nhịp, phách…
- Theo dõi thêm video hướng dẫn Youtube, Fanpage Bội Ngọc / tham gia Group Facebook để cập nhật nhiều kiến thức hữu ích.
- Để giúp người mới bắt đầu học piano nhanh hơn, Bội Ngọc có thiết kế khoá học online Piano Solo Method. Trong khoá học này Bội Ngọc có thêm các mẹo hữu ích để đọc bản nhạc, xếp ngón tay nhanh hơn. Mời bạn tham khảo khoá học Piano Solo Method tại đây: PIANO SOLO METHOD ® – Khoá Học Phương Pháp Chơi Piano Solo Thành Công