Ho là bệnh lý phổ biến ở trẻ sơ sinh, nhất là trẻ 3 tháng tuổi, hệ miễn dịch còn yếu. Vậy nguyên nhân trẻ 3 tháng bị ho là gì? cách xử lý ra sao? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
Nguyên nhân trẻ 3 tháng bị ho
Ho là một phản xạ tự nhiên của cơ thể nhằm loại bỏ tác nhân gây bệnh hoặc tống các dị vật từ đường thở. Có 2 nguyên nhân cơ bản khiến trẻ 3 tháng ho nhiều:
Trẻ 3 tháng bị ho do nhiễm khuẩn đường hô hấp trên
Nhiễm trùng đường hô hấp trên là nhóm bệnh xảy ra ở các cơ quan thuộc hệ hô hấp trên, bao gồm tai, mũi, họng, xoang, thanh quản. Khi con người hít thở bình thường, niêm mạc đường hô hấp trên sẽ là nơi tiếp nhận không khí đầu tiên. Đó là lý do vì sao các bệnh lý nhiễm trùng hô hấp trên phổ biến hơn so với nhiễm trùng đường hô hấp dưới. Bệnh thường do vi khuẩn, virus gây ra, kết hợp với các yếu tố môi trường, thời tiết.
Các bệnh lý thường gặp bao gồm: viêm amidan, viêm thanh quản, viêm xoang, cúm,… So với các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới, cơ quan hô hấp trên nhiễm trùng thường nhẹ và ít gây biến chứng cho trẻ.
Trẻ sơ sinh 3 tháng tuổi bị ho do viêm đường hô hấp dưới
Nhiễm trùng đường hô hấp dưới bao gồm tất cả các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp dưới như khí quản, phế quản, tiểu phế quản và phổi. Với các bệnh lý tương ứng như viêm phế quản, viêm tiểu phế quản, viêm phổi,…
Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm đường hô hấp dưới là do vi khuẩn. Bệnh phổ biến ở trẻ sơ sinh có đề kháng yếu, thường xảy ra vào thời điểm giao mùa, khi cơ thể dễ bị tổn thương nhất. Trẻ 3 tháng bị ho do nhiễm trùng đường hô hấp dưới có thể dẫn đến suy hô hấp nặng, thậm chí tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.
Bé 3 tháng tuổi bị ho là bệnh gì?
Dưới đây là 6 bệnh lý gây ho ở trẻ sơ sinh mà ba mẹ cần lưu ý:
Cảm lạnh
Trẻ sơ sinh bị cảm lạnh có các dấu hiệu đi kèm như đau họng, chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi. Trẻ cảm lạnh thường ho khan, nhưng tùy vào mức độ nghiêm trọng, một số bé lại có biểu hiện ho đờm, kèm sốt.
Viêm họng
Bé bị viêm họng thường ho nhiều về đêm và gần sáng. Các cơn ho kéo dài thường kém theo tình trạng khó thở. Nguyên nhân là bởi virus gây nhiễm trùng có thể khiến niêm mạc khí quản phòng lên, che kín đường thở, dẫn đến khó thở, thở khò khè.
Viêm phế quản
Tác nhân chính gây viêm phế quản ở trẻ sơ sinh là virus hợp bào hô hấp (RSV). Virus này có thể tấn công vào phổi của trẻ sơ sinh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Triệu chứng của viêm phế quản giống với các bệnh lý viêm đường hô hấp thông thường nên rất khó phân biệt. Vì vậy, hễ khi thấy trẻ sốt, ho nhiều và bỏ bú vào các giai đoạn chuyển mùa thì ba mẹ cần chú ý.
Viêm phổi
Trẻ sơ sinh bị viêm phổi là do các loại vi khuẩn như vi khuẩn Gram âm, Coli, Listeria gây nên. Dấu hiệu sớm của viêm phổi rất nghèo nàn nên rất khó nhận biết. Khi có triệu chứng trở nên rõ ràng thì bệnh viêm phổi ở trẻ đã nặng. Vì vậy, ba mẹ cần chú ý nếu thấy trẻ 3 tháng bị ho nhiều, bú kém, sốt trên 37.5 độ C hoặc hạ thân nhiệt, khó thở, thở nhanh trên 60 lần/phút.
Ho gà
Trẻ ho rũ rượi, từng cơn, mỗi cơn ho từ 15 – 20 tiếng ho. Sau đó là giai đoạn hít vào sâu nghe như tiếng gà gáy. Ho gà ở trẻ sơ sinh là bệnh lý nhiễm khuẩn do vi khuẩn ho gà Bordetella pertussis. Bệnh có thể gây nên biến chứng nguy hiểm như viêm phế quản, viêm phế quản phổi, thậm chí là ngưng thở, dễ gây tử vong.
Hen suyễn
Trẻ 3 tháng bị ho có thể do hen suyễn. Các chuyên gia y tế cho biết, hen suyễn không phổ biến ở trẻ dưới 2 tuổi, trừ khi gia đình có tiền sử dị ứng và hen suyễn. Một số trẻ bị hen suyễn chỉ có dấu hiệu ho khò khè khi cảm lạnh hoặc viêm đường hô hấp trên. Đây được cho là tình trạng kéo dài suốt đời, nhưng mức độ nghiêm trọng có thể thay đổi khi con bạn lớn lên.
Khi nào bé 3 tháng tuổi bị ho cần đi khám?
Nếu trẻ chỉ ho do thay đổi thời tiết, tình trạng ho không gây ảnh hưởng đến chuyện ăn, ngủ thì ba mẹ không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, phụ huynh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để có phương hướng xử lý an toàn. Dưới đây là các trường hợp cụ thể mà ba mẹ cần gọi bác sĩ ngay lập tức:
- Trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi ho hơn một vài giờ
- Trẻ khó thở, thở khò khè
- Mặt, môi, lưỡi tái xanh
- Sốt cao
- Trẻ phát ra tiếng rít sau mỗi lần ho
- Có tình trạng bơ phờ, cáu kỉnh
- Chảy nước mũi, quấy khóc, bú kém
- Trẻ nôn trớ, mệt mỏi
- Thở rút lõm lồng ngực
Cách trị ho cho trẻ sơ sinh 3 tháng tuổi
Nếu trẻ 3 tháng bị ho chỉ là ho thông thường, ba mẹ đừng quá lo lắng. Hãy tham khảo một số biện pháp chăm sóc trẻ bị ho tại nhà sau:
- Sử dụng dầu tràm: Dầu tràm có tác dụng làm sạch, thông thoáng hệ hô hấp ở trẻ. Ngoài ra, nó còn có khả năng giữ ấm, tránh gió, giúp cơn ho của trẻ sớm thuyên giảm. Các mẹ có thể xoa dầu tràm trên cơ thể trẻ hoặc nhỏ một ít vào chậu nước tắm
- Sử dụng nước muối sinh lý: Ho đi kèm với nghẹt mũi, khó thở sẽ làm giấc ngủ của trẻ không thể tròn giấc. Sử dụng nước muối sinh lý có thể làm sạch, giảm chất nhầy trong mũi. Từ đó giúp trẻ tống đẩy đờm ra ngoài dễ dàng hơn
- Cho trẻ bú nhiều: Nước có tác dụng làm loãng dịch nhầy trong mũi. Thông thường để giúp đường thở thông thoáng chúng ta thường sử dụng nước ấm. Thế nhưng, với trẻ 3 tháng bị ho, ba mẹ chỉ nên cho trẻ bú sữa mẹ. Sữa mẹ vừa đóng vai trò là chất dinh dưỡng, vừa là chất lỏng giúp làm loãng dịch nhầy và tăng cường đề kháng cho trẻ
- Nâng cao đầu khi nằm ngủ: Việc kê đầu của trẻ cao hơn sẽ giúp giảm ho và hô hấp dễ dàng hơn
- Giữ độ ẩm thích hợp trong không khí: Không khí quá khô sẽ khiến niêm mạc hô hấp dễ bị kích ứng và gây ho. Vì vậy, hãy sử dụng máy tạo độ ẩm vào buổi đêm khi đi ngủ để giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn nhé!
Những điều không nên làm khi trẻ sơ sinh bị ho
Dưới đây là những điều cấm kỵ khi chăm sóc trẻ 3 tháng bị ho:
- Không tự ý cho trẻ sơ sinh dùng thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định từ bác sĩ nhi khoa
- Không cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc, môi trường bụi bẩn, ô nhiễm
- Không dùng chung vật dụng chăm sóc cho trẻ
- Tránh tiếp xúc với các trẻ khỏe mạnh dẫn đến lây nhiễm
- Không sử dụng thuốc ho cho trẻ sơ sinh có chứa các thành phần như neo-codion, terpin-codein,… vì chúng có nguy cơ gây ngộ độc
- Với trẻ có cơ địa nhạy cảm với các dị nguyên nhân lông động vật, phấn hoa,… Hãy thận trọng khi để trẻ tiếp xúc với chúng
Trên đây là một số bệnh lý liên quan đến trẻ 3 tháng bị ho và cách xử lý phù hợp. Hy vọng chia sẻ này sẽ giúp ích được các bậc phụ huynh trong hành trình chăm sóc bé yêu!