Mất ngủ là một trong những chứng bệnh phổ biến và ai cũng có thể mắc chứng bệnh này. Cũng vì thế mà có nhiều cách trị mất ngủ như dùng thuốc, không dùng thuốc… Tuy nhiên đâu là cách điều trị hiệu quả và an toàn nhất thì không phải ai cũng biết. Dưới đây là tổng hợp các cách chữa trị mất ngủ bạn có thể tham khảo.
1. Cách chữa mất ngủ không dùng thuốc
1.1. Liệu pháp tâm lý
Đây là cách điều trị không cần dùng thuốc mà dùng liệu pháp tâm lý trị mất ngủ. Người bệnh có thể được tư vấn bởi các chuyên gia tâm lý, tìm ra nguyên nhân gây mất ngủ và đưa ra những giải pháp giải quyết chứng khó ngủ.
1.2. Thư giãn
Cách trị mất ngủ này phù hợp với những trường hợp mất ngủ do căng thẳng, các áp lực tâm lý. Việc thư giãn sẽ giúp cải thiện tình trạng mất ngủ như hãy làm những điều mình thích, tập cách chia sẻ với người thân, bạn bè để giải tỏa căng thẳng,… Từ đó có thể chữa mất ngủ mà không cần phải sử dụng đến thuốc.
1.3. Tập yoga
Tập luyện các động tác yoga cũng là một cách trị bệnh mất ngủ tại nhà mà không cần sử dụng thuốc. Một số bài tập yoga thường được áp dụng để chữa mất ngủ có thể kể đến như:
- Tư thế đặt chân lên tường (Viparita Karani);
- Tư thế xác chết (Savasana);
- Tư thế trẻ em (Balasana);
- Tư thế đầu gối (Janu Sirsasana);
- Tư thế ngồi gập về phía trước (Paschimottanasana);
- Tư thế con mèo (Marjaryasana).
1.4. Châm cứu
Châm cứu là cách hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả. Người bệnh có thể đến châm cứu ở các cơ sở y tế chuyên điều trị bệnh theo phương pháp Y học cổ truyền để thực hiện châm cứu. Phương pháp châm cứu không chỉ cải thiện đau mỏi cơ thể mà còn giúp xua tan căng thẳng để ngủ ngon hơn. Tùy vào biểu hiện của chứng mất ngủ và nguyên nhân gây mất ngủ mà bác sĩ sẽ chọn châm cứu tác động vào các huyệt như Huyết hải, Tam âm giao, Nội quan, Thần môn, Thái xung, Thái bạch, Nội quan, Tâm du, Cách du, Túc tam lý.
1.5. Bấm huyệt
Cũng như châm cứu, bấm huyệt là một cách trị mất ngủ quen thuộc của đông y giúp đả thông kinh huyệt từ đó cải thiện tình trạng bệnh. Bấm huyệt giúp kích thích những huyệt đạo tương ứng với các bộ phận trên cơ thể. Phương pháp này cũng có thể giúp cải thiện sức khỏe tinh thần, xua tan mệt mỏi. Khi tinh thần thoải mái hơn cũng sẽ giúp ngủ ngon hơn.
1.6. Massage
Massage cũng là một cách chữa mất ngủ tại nhà hiệu quả. Các động tác massage tại khu vực đầu, mặt sẽ kích thích máu lưu thông lên não, từ đó giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ cũng như thêm khỏe khoắn, sảng khoái sau khi ngủ dậy.
1.7. Ngâm chân bằng nước ấm
Trước khi ngủ ngâm chân trong nước ấm khoảng 40 – 50 độ C trong khoảng 10 – 15 phút rất tốt và sẽ giúp ngủ ngon hơn. Cách trị mất ngủ này thật sự có hiệu quả trong việc giúp tăng cường lượng máu lưu thông, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ, giúp bạn ngủ sâu giấc hơn.
1.8. Thay đổi chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống cũng có ảnh hưởng đối với chất lượng giấc ngủ. Do đó để cải thiện tình trạng mất ngủ, bạn nên thay đổi chế độ ăn uống một cách khoa học và lành mạnh hơn. Những thực phẩm tốt cho bạn có:
- Sữa chua: Thực phẩm này có chứa axit tryptophan được chuyển hóa thành chất dẫn truyền thần kinh serotonin và melatonin để duy trì giấc ngủ tự nhiên vào ban đêm.
- Chuối: Chuối cũng có chứa tryptophan và có thêm magie và kali – hai chất có lợi cho não bộ, giúp não thư giãn, đẩy lùi stress.
- Cá: Cá có hàm lượng protein vô cùng dồi dào, tốt cho sức khỏe não bộ.
- Hạt sen: Tâm sen có tác dụng an thần, giúp ngủ ngon hơn.
- Cải bó xôi: Cải bó xôi cũng cung cấp một lượng kali lớn có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ.
- Trứng: Hàm lượng protein có trong trứng cũng có tác động tích cực đến giấc ngủ của bạn và giúp ngủ sâu giấc hơn.
Cùng với việc ăn thực phẩm tốt thì bạn cũng nên tránh ăn các loại thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ như thực phẩm chiên xào, thức ăn nhanh,… Hạn chế sử dụng trà, cà phê, bia rượu và các chất kích thích khác vào buổi chiều tối.
1.9. Bổ sung vitamin và khoáng chất đầy đủ
Các loại vitamin và khoáng chất có liên quan đến não bộ, giúp an thần, hỗ trợ cho giấc ngủ tốt mà bạn cần bổ sung hàng ngày có Vitamin D, Vitamin A, Vitamin B12, Vitamin E, Vitamin C, Magie, Sắt, Kali. Do đó bạn nên ăn những thực phẩm cung cấp những vitamin và khoáng chất cần thiết giúp trị mất ngủ này.
1.10. Thay đổi thói quen xấu trước khi ngủ
Giấc ngủ của bạn có thể bị ảnh hưởng bởi các thói quen xấu đến chất lượng giấc ngủ. Bạn không nên hoặc hạn chế dùng socola vì socola cũng có chứa một lượng cafein tác động xấu đến giấc ngủ. Đồng thời socola còn có chứa theobromine – một chất kích thích làm tăng nhịp tim, gây khó ngủ. Rượu bia có thể giảm chất lượng giấc ngủ REM – giấc ngủ chuyển động mắt nhanh, thời điểm cơ thể được nghỉ ngơi nhiều nhất. Bạn nên hạn chế uống cà phê vào chiều tối vì caffeine có thể kéo dài đến 12 giờ sau khi tiêu thụ nên nếu bạn uống vào buổi trưa hoặc chiều có thể dẫn đến việc trằn trọc khó ngủ vào ban đêm. Ăn quá muộn, ăn đồ ăn quá béo hoặc quá cay sẽ khiến dạ dày phải hoạt động nhiều hơn, dễ dẫn đến trào ngược axit gây cảm giác khó chịu, không ngủ được. Hay việc tập thể dục rất tốt nhưng nếu tập cường độ cao trước khi ngủ sẽ làm tăng nhịp tim, khiến cơ thể bị kích thích, khó thư giãn và đi vào giấc ngủ ngon…
1.11. Thay đổi không gian ngủ thoải mái
Không gian phòng ngủ thoáng mát, ấm áp theo nhiệt độ mùa cũng sẽ giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ của bạn. Bạn nên chú ý giữ cho phòng ngủ không có quá nhiều ánh sáng, giữ nhiệt độ phòng ngủ không quá nóng hoặc quá lạnh mà nên dao động trong khoảng 26-28 độ C để ngủ ngon hơn.
1.12. Dùng tinh dầu
Tinh dầu cũng có thể hỗ trợ chữa bệnh mất ngủ không dùng thuốc hiệu quả. Dùng máy khuếch tán tinh dầu để tinh dầu tỏa ra khắp không gian phòng ngủ, tăng độ ẩm trong không gian phòng, mang đến mùi thơm nhẹ nhàng, dễ ngủ. Những tinh dầu bạn có thể lựa chọn như tinh dầu hoa oải hương có tác dụng trị mất ngủ, giảm đau, hạ huyết áp, hỗ trợ điều trị bệnh trầm cảm. Tinh dầu hoa nhài giúp giảm thiểu lo lắng, cải thiện tâm trạng, chữa mất ngủ. Tinh dầu hoa hồng phong lữ sẽ giúp ngủ sâu hơn, cải thiện rối loạn lo âu. Tinh dầu gỗ đàn hương giúp tinh thần phấn chấn hơn, trị mất ngủ. Tinh dầu cam chanh vừa giúp ngủ ngon hơn, vừa có khả năng tăng cường sự tỉnh táo tùy theo phản ứng của cơ thể.
1.13. Dùng các loại thảo mộc giúp ngủ ngon
Uống trà thảo mộc cũng là một cách chữa mất ngủ không dùng thuốc mà nhiều người lựa chọn bởi tính tiện dụng, an toàn và hiệu quả. Bạn có thể thử một số loại trà có khả năng hỗ trợ cho giấc ngủ ngon, trị chứng mất ngủ như:
- Trà mộc lan: Được làm từ cây mộc lan có chứa honokiol và magnolol với tác dụng an thần, giúp cơ thể cảm thấy buồn ngủ và ngủ ngon hơn. Một tuần, bạn có thể dùng trà mộc lan 2-3 lần.
- Trà hoa cúc: Trà hoa cúc có chất chống oxy hóa apigenin giúp cơ thể thư giãn, dễ ngủ hơn. Hương thơm nhẹ nhàng từ hoa cúc cũng có tác dụng an thần, đưa người bệnh vào giấc ngủ sâu, tránh tình trạng tỉnh giấc giữa đêm.
- Trà hoa oải hương: Trà hoa oải hương sử dụng nụ hoa ủ với nước nóng, có màu tím và vị thơm nhẹ đặc trưng. Nếu bạn dùng trà hoa oải hương 3-4 lần/tuần sẽ giúp cải thiện mất ngủ do căng thẳng, mệt mỏi.
1.14. Không dùng chất kích thích
Sử dụng các chất kích thích như cà phê, rượu, bia,… có thể gây hưng phấn trung tâm thần kinh, khiến cơ thể khó đi vào giấc ngủ. Do đó, cách chữa mất ngủ không dùng thuốc đơn giản mà hữu hiệu chính là hãy hạn chế dùng chất kích thích mà thay vào đó, thay vào đó bạn có thể uống một cốc nước ấm, sữa ấm trước khi đi ngủ.
1.15. Hạn chế ngủ trưa quá lâu
Nhiều người do mất ngủ ban đêm có tâm lý ngủ trưa bù nhưng nếu ngủ trưa quá lâu sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ vào buổi tối. Bạn chỉ nên có một giấc ngủ ngắn 10 phút, 30 phút vào buổi trưa, tuyệt đối không được ngủ trưa quá 60 phút.
1.16. Cách chữa mất ngủ tại nhà bằng mật ong
Mật ong mang nhiều lợi ích sức khỏe. Axit amin tryptophan tìm thấy trong mật ong sau khi xâm nhập vào não sẽ chuyển thành serotonin – hoạt chất dẫn truyền kích thích sản sinh melanin, tạo ra các cơn buồn ngủ, cải thiện bệnh mất ngủ. Ngoài ra 2 thành phần glucose và fructose trong mật ong có tác dụng ổn định lưu lượng máu não, giúp duy trì giấc ngủ sâu, ngon giấc. Bạn có thể tham khảo một trong những cách dưới đây:
- Mật ong nguyên chất: Hòa 2 thìa mật ong nguyên chất cùng 250ml nước ấm, khuấy đều uống vào buổi tối trước khi ngủ.
- Mật ong kết hợp hoa cúc: Sử dụng khoảng 10g hoa cúc, 5g cam thảo, thêm 500ml nước đun sôi. Sau 10 phút thì tắt bếp để nước nguội bớt. Khi nước còn ấm, bạn thêm khoảng 3 thìa mật ong, khuấy đều và sử dụng mỗi ngày để giải tỏa căng thẳng, giúp giấc ngủ đến thoải mái hơn.
- Mật ong kết hợp sữa: Lấy khoảng 2 – 3 thìa mật ong nguyên chất sau đó pha cùng 250ml sữa. Khuấy đều và uống trước khi đi ngủ để có được giấc ngủ ngon hơn.
1.17. Trị chứng mất ngủ tại nhà bằng quả la hán
Quả La hán có công dụng tiêu đờm, kháng viêm trong điều trị bệnh về hô hấp và đường ruột, thì còn được sử dụng để chữa mất ngủ tại nhà. Loại quả này chứa nhiều glucose có tác dụng ổn định đường huyết, bồi bổ cơ thể, phục hồi sức khỏe. Ngoài ra, sử dụng quả la hán còn giúp giải tỏa căng thẳng, giải độc, thanh nhiệt cơ thể.
Cách thực hiện: Thái lát quả la hán thành từng miếng mỏng, sau đó hãm cùng nước sôi khoảng 5 – 7 phút.
1.18. Mẹo trị chứng mất ngủ từ lá đinh lăng
Trong lá đinh lăng có hàm lượng saponin có tác dụng an thần, giảm đau, trấn kinh, cải thiện sức khỏe, tăng sức đề kháng cho cơ thể. Sử dụng lá đinh lăng là cách chữa mất ngủ tại nhà được dân gian lưu truyền và được nhiều người tin dùng hiện nay.
Cách thực hiện: Đem lá đinh lăng, sao khô sau đó nhét vào trong vỏ gối kê đầu khi đi ngủ. Hoặc bạn chuẩn bị lá đinh lăng khô, cỏ nhọ nồi, rau má, hải đồng bì, nham tang mỗi thứ 20g và thêm chi liên, nghiệt bì, phục linh mỗi vị 10, thêm 16g cây xấu hổ khô. Cho tất cả nguyên liệu trên vào nước ấm, thêm khoảng 750ml nước rồi sắc lửa nhỏ tới khi nước còn một nửa thì tắt bếp. Bỏ bã, lọc lấy nước cốt sử dụng vào buổi sáng và buổi tối trước khi đi ngủ để có hiệu quả tốt nhất.
1.19. Trị mất ngủ tại nhà nhờ sử dụng lạc tiên
Lạc tiên có nhiều thành phần hóa học có tính chống oxy hóa rất tốt như: alcaloid, saponin hay flavonoid,… Các hoạt chất này cũng có tác dụng loại bỏ gốc tự do, bảo vệ não bộ. Các thành phần trong cây lạc tiên khi xâm nhập và tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương sẽ giúp thư giãn, giải tỏa căng thẳng, giúp người bệnh dễ dàng đi vào giấc ngủ nhẹ nhàng, êm ái. Có 3 cách trị mất ngủ bằng cây lạc tiên sau:
- Cách 1: Chuẩn bị 15g lạc tiên đã được phơi hoặc sấy khô. Rửa sạch sau đó cho vào ấm, thêm 500ml nước sôi, hãm trong khoảng 10 – 12 phút. Loại bỏ bã lạc tiên, lọc lấy phần nước cốt sử dụng mỗi ngày 2 lần.
- Cách 2: Dùng 1 nắm lá lạc tiên tươi, rửa sạch để loại bỏ bụi bẩn và đem luộc lạc tiên để ăn trực tiếp hoặc có thể nấu canh cây lạc tiên cùng thịt heo bằm ăn vừa lạ miệng lại có được giấc ngủ êm ả.
- Cách 3: Bài thuốc Nam chữa mất ngủ sử dụng cây lạc tiên gồm 50g lạc tiên khô, 10g cây dâu tằm, 30g lá vông nem, tim sen 2g, thêm 90g đường phèn. Bạn đem hỗn hợp nguyên liệu trên cho vào ấm, thêm đường phèn vừa đủ và khoảng 4 chén nước sắc lửa liu riu tới khi trong ấm cạn còn 2 chén thì tắt bếp. Lọc lấy nước cốt chia đều sử dụng 2 lần mỗi ngày để ngủ ngon hơn, sâu giấc hơn.
1.20. Trị bệnh mất ngủ tại nhà bằng chuối xanh
Hoạt chất Serotonin trong chuối xanh có tác dụng giúp cơ thể dễ dàng chìm vào giấc ngủ, ngủ ngon và sâu giấc hơn. Chuối xanh còn chứa rất nhiều chất xơ, vitamin, Magie, Kali nên có thể giúp đầu óc thư giãn, điều hòa nhịp tim, huyết áp rất tốt.
Cách thực hiện: Bạn dùng 1 quả chuối tiêu cắt bỏ đầu đuôi, 1 thìa bột quế, 550ml nước. Đun sôi nước và bỏ chuối vào tiếp tục đun lửa nhỏ tới khi chuối chín vừa phải. Tắt bếp, đổ chuối luộc ra bát, thêm 1 ít bột quế rồi khuấy cho đều.
1.21. Cách trị mất ngủ tại nhà bằng cây nữ lang
Cây nữ lang được nhiều người dùng để chữa mất ngủ. Các hoạt chất có trong rễ của cây nữ lang được đánh giá mang lại hiệu quả cao trong việc điều hòa thần kinh, tăng cường lưu thông máu, cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Cách thực hiện:
- Trà nữ lang: Sử dụng khoảng 2 – 3g rễ nữ lang khô, thêm 250 – 300ml nước sôi, đậy nắp kín và hãm trà trong khoảng 15 – 20 phút. Bạn nên uống thành từng ngụm nhỏ để tinh chất trong cây nữ lang thẩm thấu từ từ.
- Rượu nữ lang: Cách này áp dụng cho nam giới bị mất ngủ, rối loạn giấc ngủ. Đem rễ cây nữ lang ngâm cùng rượu trắng 42 độ theo tỷ lệ 1:5, ủ rượu ít nhất 30 ngày, mỗi ngày sử dụng từ 4 – 6ml để đạt được hiệu quả tốt nhất.
1.22. Chữa mất ngủ tại nhà nhờ sử dụng hoa tam thất
Cách chữa mất ngủ bằng hoa tam thất mang lại hiệu quả cao. Loại hoa này có tác dụng tương tự như một loại thuốc tự nhiên giúp dưỡng tâm, an thần, giải tỏa căng thẳng, lưu thông khí huyết, điều hòa khí huyết. Từ đó, sẽ giúp bạn có được giấc ngủ ngon, an giấc, hạn chế tình trạng tỉnh giấc.
Cách thực hiện: Bạn cần chuẩn bị khoảng 3 – 4 nụ hoa tam thất cho vào ấm pha trà, sau đó thêm 500ml nước sôi, đậy kín nắp ấm và hãm trà trong khoảng 20 phút. Dùng nước trà này uống 2 – 3 lần/mỗi ngày để cải thiện tình trạng mất ngủ.
2. Phương pháp chữa bệnh mất ngủ bằng thuốc
Sau khi đã áp dụng các cách chữa mất ngủ được chia sẻ trên mà tình trạng giấc ngủ của bạn vẫn chưa được cải thiện thì bạn nên đến chuyên khoa tâm – thần kinh tại các bệnh viện, khám tìm ra nguyên nhân gây mất ngủ và có phác đồ điều trị phù hợp. Tuy điều trị bằng thuốc tây sẽ cho hiệu quả nhưng lại có thể có tác dụng phụ là chóng mặt và nhức đầu. Việc dùng thuốc tây cần thận trọng với người bị suy giảm chức năng gan, thận, bệnh phổi mạn tính, bệnh glaucom góc đóng và chỉ nên dùng thuốc trong thời gian ngắn tránh nguy cơ nghiện thuốc. Để có thể điều trị mất ngủ an toàn, hiệu quả, bạn có thể chọn viên uống được bào chế từ 100% thảo mộc là Lạc tiên, Thảo quyết minh, Mạch môn, Sơn dược, Mẫu lệ, Bình vôi, Lá Vông, Phục linh cho tác dụng hỗ trợ an thần, dễ ngủ, ngủ ngon giấc, hỗ trợ giảm các triệu chứng mất ngủ, suy nhược thần kinh. Đây là các thảo đã được dân gian dùng nhiều trong cải thiện giấc ngủ, hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng giấc ngủ, hỗ trợ an thần, giúp dễ ngủ, ngủ sâu và ngon giấc, giảm suy nhược thần kinh. Bạn có thể chọn dùng viên uống này để dễ đi vào giấc ngủ, giảm bớt triệu chứng trằn trọc, khó ngủ. Tăng thời lượng của mỗi giấc ngủ. Phục hồi năng lượng, tạo cảm giác sảng khoái và tỉnh táo hơn khi thức dậy vào buổi sáng. Đặc biệt có thể an tâm dùng lâu dài mà không gây tác dụng phụ như khi dùng các loại thuốc tây giúp dễ ngủ khác.
Dù bạn áp dụng cách trị mất ngủ nào thì bạn nên đi khám để tìm ra nguyên nhân gây ra chứng bệnh này để có cách điều trị thích hợp, an toàn và hiệu quả nhất.