Bật Mí Top 20+ phép tăng tiến là gì [Hay Lắm Luôn]

Khái niệm phép liệt kê là gì? Biện pháp tu từ liệt kê là gì? Thế nào là liệt kê theo cặp? Tác dụng của phép liệt kê là gì? Dấu hiệu nhận biết phép liệt kê? Có mấy kiểu liệt kê? Ví dụ liệt kê? Ví dụ về phép liệt kê trong thơ?

Liệt kê không chỉ xuất hiện trong văn viết, văn học, thơ ca mà còn được sử dụng rất nhiều trong văn nói cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, để hiểu một cách cụ thể nhất về phép liệt kê hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây.

Phép liệt kê là gì?

– Phép liệt kê là một biện pháp tu từ được sắp xếp nối tiếp hàng loạt các từ hay cụm từ cùng loại nhằm diễn đạt sự vật, sự việc, tư tưởng, … một cách đầy đủ, sâu sắc hơn.

– Biện pháp tu từ liệt kê được sử dụng nhằm tăng sức diễn đạt cho điều muốn nói đến chứ không phải kê khai ra một cách rườm rà, lặp lại.

– Ví dụ liệt kê:

+ Nền văn học của Việt Nam có rất nhiều tác phẩm có giá trị về con người trong xã hội cũ như là: Chí Phèo, Tắt đèn, Lão Hạc, Chuyện người con gái Nam Xương,..

+ Tủ quần áo của Phương Anh có đủ các thể loại áo váy: áo sơ mi, áo croptop, áo phông, áo cổ tàu, áo cổ tròn, áo jeans, váy công chúa, váy 2 dây, váy đi biển, váy chữ A, váy body, …

4 kiểu liệt kê phổ biến

Có 4 kiểu liệt kê phổ biến đó là: Liệt kê theo cặp, liệt kê không theo cặp, liệt kê tăng tiến và liệt kê không tăng tiến. Cụ thể:

1 – Liệt kê theo cặp

– Liệt kê theo cặp là cách liệt kê liên kết với nhau bằng các từ như: với, cùng, và,.. Khi sử dụng các cặp từ này thì sẽ có một số điểm chung phân biệt với các từ khác.

– Ví dụ liệt kê theo cặp:

+ Lòng yêu nước của Tố Hữu trước hết đó là lòng yêu những người của đất nước, những người nông dân phải chịu thương chịu khó, làm nhiều mà ít nói, giản dị mà trung hậu, hiền lành mà anh dũng; bền gan, bền chí, dễ vui, ngay trong khi kháng chiến đang gian khổ.

+ Phòng khách nhà tớ có rất nhiều loại ghế như ghế nhựa với ghế gỗ, ghế sofa và ghế dài, ghế xoay với ghế đẩu.

2 – Liệt kê không theo cặp

Liệt kê không theo cặp là liệt kê hàng loạt gồm các sự vật, hiện tượng có điểm chung với nhau.

– Ví dụ liệt kê không theo cặp:

+ Nhà tớ có 5 người: Bố, mẹ, Chị gái, tớ và em trai.

3 – Liệt kê tăng tiến

– Liệt kê tăng tiến là liệt kê theo một trình tự nào đó như: từ thấp đến cao, từ gần đến xa, từ nhỏ đến to, từ gầy đến béo, từ đen đến trắng,…

– Ví dụ liệt kê tăng tiến:

+ Tiếng Việt chúng ta sẽ phản ánh sự hình thành, trưởng thành của xã hội Việt Nam và dân tộc Việt Nam, của tập thể nhỏ chính là gia đình, họ hàng, làng xóm và của tập thể lớn chính là dân tộc, quốc gia.

+ Nhà tớ em tớ thấp nhất, đến mẹ tớ, đến tớ, rồi đến em trai và bố.

4 – Liệt kê không tăng tiến

– Liệt kê không tăng tiến là liệt kê các thành phần có mối quan hệ bình đẳng với nhau. Do vậy, khi đảo vị trí của các thành phần đó thì vẫn không ảnh hưởng đến nội dung.

– Ví dụ về liệt kê không tăng tiến:

+ Sau gần hai ngày nay, qua ngót bốn trăm cây số đường dài xa Hà Nội, trong mây mù ngang với chiếc cầu vồng, bỗng nhiên gặp hoa sơn, hoa thược dược, vàng, tím, đỏ, tổ ong… ngay lúc dưới kia chính là mùa hè, đột ngột mà lại mừng rỡ, quên mất sự e lệ, cô chạy đến bên người con trai đang cắt hoa.

+ Tớ thích hoa hồng, hoa hướng dương, hoa cẩm chướng và hoa lavender.

+ Ở trên các tỉnh thành của Việt Nam chúng ta có rất nhiều đặc sản như: Bánh đậu xanh (Hải Dương), chả mực (Quảng Ninh), nem chua (Thanh Hoá), bún chả (Hà Nội), bánh đa cua (Hải Phòng), bánh cáy (Thái Bình),…

Xem thêm bài viết:

• So sánh là gì? 2 kiểu so sánh, tác dụng và ví dụ so sánh
• Ẩn dụ là gì? 4 tác dụng của ẩn dụ và ví dụ về ẩn dụ dễ hiểu nhất
• Phép liên kết là gì? 6 phép liên kết kèm ví dụ rõ nét nhất

Tác dụng của phép liệt kê là gì?

Từ những ví dụ về phép liệt kê ở trên có thể thấy rất rõ tác dụng của phép liệt kê như sau:

– Tăng sự biểu cảm, diễn đạt tinh tế hơn, ngắn gọn hơn, dễ hiểu hơn.

– Nhấn mạnh ý cần diễn đạt hay chứng minh cho nhận định của người muốn nói.

– Thu hút, hấp dẫn người đọc, người nghe.

6 điều cần lưu ý khi sử dụng phép liệt kê

Như đã nói ở trên, phép liệt kê được sử dụng ở mọi nơi cả trong văn nói và văn viết, cả ngoài đời lẫn thơ ca. Tuyên nhiên, khi sử dụng phép liệt kê cũng cần chú ý một số điều như sau:

Cần phân tích và kiểm tra xem các từ có liên quan đến nhau về mặt ngữ nghĩa không. Nếu có thì đó là phép liệt kê còn đâu ngược lại không phải phép liệt kê.

– Tất cả các từ liệt kê phải có cùng một chủ đề hay có một nghĩa chung nhất định.

– Trong kiểu liệt kê tăng tiến lưu ý phải sắp xếp từ thấp tới cao.

– Liệt kê ngắn gọn, xúc tích, người đọc dễ hiểu tránh rườm rà.

– Phép liệt kê sẽ thường thấy trong văn xuôi, tiểu thuyết, truyện ngắn, ít có trong thơ.

– Giữa các từ cách nhau bởi dấu phẩy, dấu chấm phẩy hoặc kết hợp các từ “và”, “với”.

Ví dụ về phép liệt kê trong thơ văn

– Trong tác phẩm lòng yêu nước của nhân dân ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sử dụng biện pháp liệt kê để nhấn mạnh tinh thần yêu nước của nhân dân ta, chứng minh cho lòng yêu nước đó là bất tử ” ….Nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm khó khăn, nó nhấn chìm tất cả bè lũ bán nước và cướp nước”.

– “Bất kỳ đàn ông, đàn bà, bất kỳ người già, người trẻ, không phân biệt đảng phái, dân tộc, hễ là người Việt Nam thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp để cứu Tổ quốc,…Ai có súng dùng súng, ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp để cứu nước”.

(Trích Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, chủ tịch Hồ Chí Minh).

– Dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất nước ta đã sinh ra chủ tịch Hồ Chí Minh, người anh hùng vĩ đại của dân tộc, và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân và cả non sông, đất nước ta.

– Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, đê trong khay khẩm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngoáy tai, ví thuốc, quản bút, tăm bông trông mà thích mắt (…).

– “Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ

Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn,

Đài nghiên, Tháp Bút chưa mòn,

Hỏi ai gây dựng nên non nước này?”.

– “Thường là chở chè vối, và thỉnh thoảng củng có những chuyến chở cánh kiến trắng, cánh kiến đỏ, sợi móc, da trâu sống, xương và sừng nai hươu, xương gấu, xương hổ.” – Nguyễn Tuân.

– “Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang của thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung,…”.

Trích trong: “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”, tác giả Hồ Chí Minh.

– Hoan hô chiến sĩ Điện Biên

Chiến sĩ anh hùng

Đầu nung lửa sắt

Năm mươi sáu ngày đêm,

khoét núi, ngủ hầm,

mưa dầm, cơm vắt

Máu trộn bùn non

Gan không núng

Chí không mòn!

(Tố Hữu)

– Lúc ấy

Cả công trường đang ngủ cạnh dòng sông

Những tháp khoan nhô lên trời ngẫm nghĩ

Những xe ủi, xe ben sóng vai nhau nằm nghỉ

Chỉ có tiếng đàn ngân nga

Với một dòng trăng lấp loáng sông Đà.

Lời Kết

Trên đây là tổng hợp các kiến thức về phép liệt kê hay biện pháp tu từ liệt kê xin gửi đến bạn đọc. Hy vọng từ những chia sẻ của bài viết sẽ giúp bạn cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích.

Rất cảm ơn bạn dã quan tâm và đọc bài.

Top 22 phép tăng tiến là gì viết bởi Cosy