Rất Hay Top 23 tết hàn thực nghĩa là gì [Hay Lắm Luôn]

1. Tết Hàn Thực là ngày gì?

Tết Hàn Thực còn gọi là “Tết bánh trôi bánh chay” hay “Tết đồ lạnh”, diễn ra vào ngày 3/3 âm lịch hàng năm.

Trong ngày này, các gia đình người Việt đều làm bánh trôi bánh chay để cúng tổ tiên, cầu mong những điều tốt đẹp.

Theo chiết tự chữ Hán, “Hàn” có nghĩa là lạnh, còn “Thực” có nghĩa là thức ăn, tết Hàn Thực chính là “ngày ăn đồ lạnh” theo đúng nghĩa đen. Theo truyền thống, trong ngày này người ta không nổi lửa nấu cơm mà chỉ căn thức ăn đã nấu từ hôm trước, thức ăn nguội.

Tết Hàn Thực ở Việt Nam vốn xuất phát từ điển tích của Trung Quốc. Tuy vậy, ngày tết này của nước ta vẫn mang những bản sắc riêng biệt, đậm nét văn hóa người Việt.

2. Ý nghĩa tết Hàn Thực:

• Tưởng nhớ đến người thân đã khuất:

Về ý nghĩa mặt chữ thì “Hàn Thực” có nghĩa là “thức ăn lạnh”, theo đó mọi người sẽ dùng thức ăn lạnh, nguội như một cách tưởng nhớ đến những người thân đã khuất.

Cụ thể trong cuốn tiểu thuyết Đông Chu liệt quốc của Trung Quốc đã đề cập đến ý nghĩa của ngày lễ Hàn Thực gắn liền với cái chết đầy thương tiếc của vị hiền sĩ Giới Tử Thôi, chết do cháy rừng.

Nhà vua lúc bấy giờ vì nhớ đến tình nghĩa lúc sinh thời, đau lòng mà lập đền thờ, đồng thời ban lệnh kiêng đốt lửa trong 3 ngày để thể hiện sự thương xót và dùng ngày 3 đến ngày 5 tháng 3, âm lịch hàng năm để tưởng niệm đến Giới Tử Thôi.

Nhưng tại Việt Nam, lễ Hàn Thực mang nét riêng biệt rõ ràng khi người dân không cần phải kiêng lửa, họ đặc biệt chuẩn bị bánh trôi – đại diện cho thức ăn nguội và dâng lên tổ tiên, thể hiện sự biết ơn trước công dưỡng dục, ơn sinh thành.

• Thể hiện truyền thống dân tộc:

Từ lâu bánh trôi, bánh chay đã được sử dụng phổ biến tại Việt Nam, hình ảnh những viên bánh tròn, hơi dẹt đã đi sâu vào nét truyền thống dân tộc thông qua thơ ca. Hình ảnh bánh trôi nước được nhà thơ Hồ Xuân Hương, ẩn dụ cho nét đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam: trong trắng, hy sinh, lam lũ, sự tảo tần,…

Với phần vỏ bánh được làm từ bột gạo nếp, được nắn dạng viên tròn, bên trong là nhân đường đỏ, chỉ cần luộc chín với nước sôi sẽ trở thành bánh trôi. Bánh chay nắn dạng tròn hơi dẹt, không có nhân, sau khi được luộc chín ăn cùng với nước đường.

Thể hiện rõ ràng nét văn hóa lúa nước từ xa xưa của dân tộc ta, khi cả 2 loại bánh trôi, bánh chay đều được làm từ bột gạo nếp thơm, thể hiện truyền thống trân trọng thành quả lao động của người nông dân.

• Ôn lại chuyên xưa:

Vào lễ Hàn Thực hàng năm, mọi người trong gia đình lại quay quần bên nhau tự tay nắn những viên bánh trôi, bánh chay. Sau đó sẽ vừa thưởng thức vừa chia sẻ với nhau về những mẫu chuyện của riêng mình, những mẫu chuyện xưa của dân tộc.

Trong số những mẫu chuyện xưa nổi tiếng của nước ta có thể nhắc đến sự tích “Lạc Long Quân – Âu Cơ”, đặc biệt hình ảnh bánh trôi giúp mọi người lên tưởng đến hình ảnh “bọc trăm trứng” của Âu Cơ.

Dần dần lễ Tết Hàn Thực không thể thiếu bánh trôi, bánh chay và cả những câu chuyện xưa.

3. Ý nghĩa bánh trôi chay ngày tết Hàn Thực:

• Thể hiện lòng thành với tổ tiên:

Từ xa xưa bánh trôi, bánh chay đã được sử dụng để thờ cúng gia tiên, thể hiện lòng thành kính với bề trên vào ngày lễ Hàn Thực.

Thành viên trong gia đình sẽ tụ họp lại cùng chuẩn bị những viên bánh trôi trắng tinh khiết, cẩn thận nắn thành dáng tròn đều. Sau khi dâng lên tổ tiên, mọi người sẽ cùng với nhau thưởng thức những viên bánh trôi tròn đầy cùng với hương vị ngọt ngào, tận hưởng không khí gia đình viên mãn.

• Mong muốn thời tiết thuận lợi hài hòa:

Được biết ngày lễ Hàn Thực mang mong muốn cho mùa hạ bớt nóng, ngày mùng 3 tháng 3 hàng năm được chọn lựa hoàn toàn không liên quan đến dương lịch, hay bất kì một quy ước đạo giáo nào mà được chọn theo âm lịch, theo luật âm dương ngũ hành, là ngày đánh dấu sự kết thúc của Mộc khí.

Món lạnh theo ngũ hành sẽ thuộc Kim, bánh trôi chay màu trắng cũng thuộc Kim. Bên cạnh đó hình dáng của bánh trôi tròn đều, bên trong phần nhân hình vuông, gợi lên câu tục ngữ “mẹ tròn con vuông”.

Bánh chay vỏ trắng tính dương, phần nhân đậu xanh bên trong vàng tươi sáng mang tính âm, âm dương giao hòa. Dùng bánh trôi, bánh chay trong Tết Hàn Thực thể hiện mong muốn mùa hè không còn oi bức, thời tiết thuận hòa.

4. Những điều kiêng kỵ trong ngày tết Hàn thực:

Thực tế, không có quá nhiều điều cần kiêng kỵ Tết Hàn Thực, thế nhưng vẫn có một vài điều bạn nên tránh dưới đây:

– Kiêng nổi lửa: Đúng như tên gọi của dịp này, “Hàn thực” – điều kiêng kỵ đầu tiên trong ngày này chính là lửa, tức là mọi người không đốt lửa nấu thức ăn nóng mà cần chuẩn bị sẵn đồ ăn nguội để đúng bản chất của ngày Tết này. Tuy nhiên ngày nay ngày Tết Hàn Thực đã không còn kiêng lửa nữa và thay vào đó là dùng bánh trôi, bánh chay để dâng hương, với ý nghĩa đó là thức ăn nguội (hàn thực).

– Kiêng ăn mặn, sát sinh: Thắp hương ngày Tết Hàn Thực kiêng có đồ mặn, thay vào đó, các món ăn chay được khuyến khích. Nguyên nhân là vì việc không sát sinh giúp linh hồn của người đã mất được dễ dàng siêu thoát hơn.

– Kiêng cúng kính linh đình: Đồ cúng ông bà, tổ tiên trong Tết Hàn Thực cần sự thanh đạm, không quá cầu kỳ tốn kém. Vì vậy việc tổ chức linh đình, mâm cao cỗ đầy là điều nên tránh. Mọi người chỉ cần làm mâm lễ đơn giản và thành tâm cúng kính là được.

– Kiêng chuyển nhà: Từ xưa, ông bà ta vẫn thường kiêng chuyển nhà vào ngày tết Hàn Thực, bởi người ta cho rằng khi người thân đã qua đời thì vong linh của họ sẽ còn theo sát những người thân ở lại. Vì thế, việc di chuyển nhà vào ngày này là không nên, bởi sẽ khiến vong linh người đã khuất bị xáo trộn, không tìm được nơi để về.

Hi vọng rằng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Tết Hàn Thực là ngày gì và ý nghĩa của nó trong văn hoá người Việt.

NGUỒN: https://vndoc.com/

Top 23 tết hàn thực nghĩa là gì viết bởi Cosy