Bài thơ Trường Sơn Đông – Trường Sơn Tây tôi sáng tác hồi cuối năm 1969 tại một làng nhỏ bên bờ sông Son của tỉnh Quảng Bình, làng Cổ Giang, một làng nghèo khó mà nền nếp. Cái làng ấy ở không xa nơi cổng đường 20 xe ngang dãy núi Trường Sơn. Thấm thoát đã gần ba mươi năm rồi. Tuổi đất, tuổi người dài ra cũng ối chuyện mà tuổi tác phẩm – của bất kỳ ai – dài ra cũng không ít chuyện.
Từ nhiều năm nay, trong các băng nhạc Karaoke có chạy bài hát cùng tên phổ thơ tôi do nhạc sĩ Hoàng Hiệp làm nhạc. Câu thơ Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ của bài thơ ấy được băng hình đánh chữ là Cái gạt nước xua tan nỗi nhớ. “Xua tan” như thế thì còn gì là tình yêu. Băng hình không chỉ “xua tan” nỗi nhớ mà còn “xua tan” cả thơ ca nữa. Lỗi ấy của người làm băng chứ không phải của nhạc sĩ. Cũng phải nói thêm rằng những người làm băng ấy vi phạm bản quyền, phớt lờ tác giả. Câu chuyện ấy chỉ làm tôi buồn cười chứ lạ sao không thấy bực mình. Thì văn hóa tới đâu thì làm tới đó, chứ biết làm sao. Mà họ có làm văn hóa đâu, họ làm kinh tế đấy chứ. Một thời ngỡ tưởng gần mà đã hóa ra xa.
Ở bài hát, Trường Sơn Đông – Trường Sơn Tây là một bản tình ca trong chiến tranh. Một anh, một chị yêu nhau trong xa cách. Còn ở tác phẩm thơ, yếu tố tình ca trộn lẫn với quân ca. Có tám dòng thơ nhạc sĩ không phổ. Ở khổ thứ hai từ trên xuống. Một dãy núi mà hai màu mây/Bên nắng bên mưa khí trời cũng khác/Như anh với em như Nam với Bắc/ Như đông với tây một dải rừng liền. Và ở khổ thứ hai từ dưới lên: Đông sang tây không phải đường thư/Đường chuyển đạn và đường chuyển gạo/ Đông Trường Sơn cô gái ba sẵn sàng xanh áo/ Tây Trường Sơn bộ đội áo màu xanh. Như vậy, trong thơ không chỉ có hai người mà còn có hai lực lượng. Ba chữ như ở đoạn trên nói rằng đây chỉ là ví dụ mà thôi. Âm nhạc viết theo thể hát nói trữ tình đã cộng hưởng rất đẹp với thơ.
Cả bài thơ, như đã nói, làm xong cuối năm 1969, nhưng hai dòng đầu tiên thì có trước đó gần hai năm. Bây giờ, nhận vật tạo hứng cho thơ đang sống ở Hà Nội, một họa sĩ đã thành danh. Hồi ấy, anh ta yêu một cô y tá ở phía đông Trường Sơn. Ngồi chung một ca-bin xe đi sang phía tây, suốt đường anh ta nhắc đến người yêu. Nỗi nhớ của anh ra lây lan sang cả tôi, sang cả người lái xe. Mãi đến khi trời mưa, cái gạt nước phía trước mặt đã giúp tôi viết hai dòng đầu tiên: Anh lên xe trời đổ con mưa/Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ.
Bài thơ được viết sau nhiều chặng đường vượt rừng gian nan. Cho đến nỗi, nếu chưa từng ở rừng, vượt rừng thì khó bề thông cảm hết với thơ ấy, bài ấy. Chẳng hạn như câu này: Nước khe cạn, bướm bay lèn đá không phải là một câu thơ tả đẹp mà là một quan sát đáng run sợ của lính trinh sát. Nếu thấy cảnh ấy vào lúc chập chiều thì cầm chắc là đói vì không thể có nước nấu cơm. Mười cây số vuông quanh đí không thể có nguồn nước. Hay là câu này: Muỗi bay rừng già cho dài tay áo, một bạn Việt kiều và một nhà thơ Pháp đã dịch là Muỗi bay, mọi người mặc áo măng tô vào thì thật buồn cười. Họ không đi lính thì trách sao được.
Nhà thơ Phạm Tiến Duật (thứ 2 bên phải) tại Hội nghị mừng công của Bộ đội Trường Sơn mùa khô 1970-1971.
Bây giờ, đọc lại nghe lại, như một người ngoài cuộc vô cảm tôi vẫn thấy trong lòng bồi hồi. Từ nhiều năm nay thật nhiều bài thơ người ta gọi là thơ tình, nhiều ca khúc người ta gọi là tình ca. Nhưng sao nghe chỉ thấy tán tỉnh, có lúc tán tỉnh đến thô lỗ. Thấy quá nhiều sự ích kỷ nhuộm vào các câu chữ. Nhớ lại thời ấy, không phải để tự khen mình và đồng đội của mình mà rưng rưng cảm động. Hình như, không yêu được số đông người thì cũng khó mà yêu lấy một người. Sự ích kỷ với thiên hạ có chứa lực phản.
Không, không chỉ một tôi viết Trường Sơn Đông – Trường Sơn Tây mà cả con muỗi, con bướm, cái gạt nước, ngọn măng rừng và đồng đội của chúng ta cùng viết.
P.T.D
TRƯỜNG SƠN ĐÔNG – TRƯỜNG SƠN TÂY
Cùng mắc võng trên rừng Trường SơnHai đứa ở hai đầu xa thẳm Ðường ra trận mùa này đẹp lắm Trường Sơn Ðông nhớ Trường Sơn Tây
Một dãy núi mà hai màu mâyNơi nắng nơi mưa, khí trời cũng khác Như anh với em, như Nam với Bắc Như Ðông với Tây một dải rừng liền
Trường Sơn Tây anh đi, thương emBên ấy mưa nhiều, con đường gánh gạo Muỗi bay rừng già cho dài tay áo Rau hết rồi, em có lấy măng không?
Em thương anh bên ấy Tây mùa ÐôngNước khe cạn, bướm bay lèn đá Biết lòng anh say miền đất lạ Chắc em lo đường chắn bom thù
Anh lên xe, trời đổ cơn mưaCái gạt nước xua đi nỗi nhớ Em xuống núi nắng về rực rỡ Cái nhành cây gạt mối riêng tư
Ðông sang Tây không phải đường thưÐường chuyển đạn và đường chuyển gạo Ðông Trường Sơn, cô gái “ba sẵn sàng” xanh áo Tây Trường Sơn bộ đội áo màu xanh
Từ nơi em gửi tới nơi anhNhững đoàn quân trùng trùng ra trận Như tình yêu nối lời vô tận Ðông Trường Sơn nối Tây Trường Sơn
***
Top 17 những bài hát về trường sơn viết bởi Cosy
Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây
- Tác giả: vip.keeng.vn
- Ngày đăng: 08/06/2022
- Đánh giá: 4.91 (897 vote)
- Tóm tắt: Nhạc chờ. Tải nhạc. i Thông tin. Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây. Cùng mắc võng trên rừng Trường Sơn Hai đứa ở hai đầu xa thẳm. Đường ra trận mùa này đẹp lắm
Bình luận mới nhất – Bài ca đi cùng năm tháng
- Tác giả: bcdcnt.net
- Ngày đăng: 09/22/2022
- Đánh giá: 4.64 (401 vote)
- Tóm tắt: Mong sao những người làm chương trình âm nhạc trên VTV, khi có những dịp kỷ … Sau nhiều câu chuyện sinh động về Trường Sơn-Binh lửa, nhà thơ Phạm Tiến …
Những Bài Hát Hay Nhất Của Trường Sơn
- Tác giả: zingmp3.vn
- Ngày đăng: 04/12/2022
- Đánh giá: 4.47 (515 vote)
- Tóm tắt: Album Những Bài Hát Hay Nhất Của Trường Sơn – Trường Sơn Cùng thưởng thức những bài … Nhung Bai Hat Hay Nhat Cua Truong Son … Về Lạy Quan Âm (Tân Cổ) …
Nhạc Cách Mạng Tiền Chiến Liên Khúc Bài Ca Trường Sơn Hay
- Tác giả: nghenhacdo.net
- Ngày đăng: 06/03/2022
- Đánh giá: 4.38 (249 vote)
- Tóm tắt: Những Bài Hát Về Quê Hương Tuổi Thơ Hay Nhất Nhớ Về Quê Hương. 38.5K 51:18 … Nổi Lửa Lên Em, Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây Remix. 1.5K 45:36 Nhạc Cách …
Trường Sơn
- Tác giả: vtv.vn
- Ngày đăng: 01/14/2023
- Đánh giá: 4.14 (252 vote)
- Tóm tắt: VTV.vn – Lịch sử 16 năm con đường huyết mạch Trường Sơn gắn với phong trào sáng tác 10 năm tiếng hát át tiếng bom, đến nay vẫn là nguồn cảm hứng cho những …
Nhà thơ Gia Dũng và bài ca đi cùng năm tháng…
- Tác giả: baotainguyenmoitruong.vn
- Ngày đăng: 08/12/2022
- Đánh giá: 3.78 (271 vote)
- Tóm tắt: Đã có rất nhiều bài hát tuyệt hay về Trường Sơn như: “Chiếc gậy … người lính Trường Sơn đã “vịn” vào những câu thơ, bài hát ấy để ra trận…
- Nội Dung: (TN&MT) – Với thế hệ 5x, 6x, 7x, ca khúc “Bài ca Trường Sơn” với âm hưởng đầy lãng mạn, hào hùng dường như đã ăn vào máu thịt: Trường Sơn ơi/ Trên đường ta qua không một dấu chân người/ Có chú nai vàng nghiêng đôi tai ngơ ngác/ Dừng ở lưng đèo, …
Bài ca Trường Sơn – Trần Chung – Lời Bài Hát Việt
- Tác giả: loibaihatviet.com
- Ngày đăng: 07/24/2022
- Đánh giá: 3.53 (400 vote)
- Tóm tắt: Đèo vút cao vượt qua mây gió. Đạp đá tai bèo bằng sức pháo ngàn cân. Đi ta đi những trai làng Phù Đổng. Còn gì vui hơn đường ra trận mùa …
- Nội Dung: (TN&MT) – Với thế hệ 5x, 6x, 7x, ca khúc “Bài ca Trường Sơn” với âm hưởng đầy lãng mạn, hào hùng dường như đã ăn vào máu thịt: Trường Sơn ơi/ Trên đường ta qua không một dấu chân người/ Có chú nai vàng nghiêng đôi tai ngơ ngác/ Dừng ở lưng đèo, …
Lời bài hát Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây
- Tác giả: thuthuat.taimienphi.vn
- Ngày đăng: 05/21/2022
- Đánh giá: 3.29 (558 vote)
- Tóm tắt: loi bai hat truong son dong truong son tay, Lời bài hát Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây; Karaoke, Remix, Beat, Chế, Hợp âm, thơ, Thu Hiền, Trung.
- Nội Dung: Lời bài hát Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây đã tái hiện lại những vất vả, những khó khăn trong cuộc chiến tranh bảo vệ, giành độc lập cho tổ quốc, nói lên vẻ đẹp của con đường Trường Sơn với trang lịch sử hào hùng, vẻ vang: “Xẻ dọc trường sơn đi cứu …
- Tác giả: bienphong.com.vn
- Ngày đăng: 02/07/2023
- Đánh giá: 3.02 (423 vote)
- Tóm tắt: Có thể nói rằng, chủ đề về người lính cụ Hồ, về người cha già dân tộc đáng kính luôn được những người nhạc sĩ nhân dân khai thác hết sức tỉ mỉ, …
- Nội Dung: Những lời ca ngắn gọn, giản dị, không hề khoa trương, giàu cảm xúc. Sức mạnh tinh thần người lính chính là vũ khí sắc bén, tạo nên chiến thắng vẻ vang của cả dân tộc. Vượt qua mưa bom bão đạn, vượt qua hoàn cảnh …
Các ca khúc về con đường huyền thoại Trường Sơn – Báo Yên Bái
- Tác giả: baoyenbai.com.vn
- Ngày đăng: 02/02/2023
- Đánh giá: 2.88 (147 vote)
- Tóm tắt: Những câu chuyện về thanh niên xung phong đã đi vào âm nhạc với tất cả sự bi tráng của chiến tranh. Ngay từ những ngày đầu mở đường đã có những …
- Nội Dung: Những lời ca ngắn gọn, giản dị, không hề khoa trương, giàu cảm xúc. Sức mạnh tinh thần người lính chính là vũ khí sắc bén, tạo nên chiến thắng vẻ vang của cả dân tộc. Vượt qua mưa bom bão đạn, vượt qua hoàn cảnh …
Hình ảnh người lính trong những ca khúc về Trường Sơn
- Tác giả: baodaknong.vn
- Ngày đăng: 04/30/2022
- Đánh giá: 2.74 (95 vote)
- Tóm tắt: Những hình ảnh cao đẹp, thế giới nội tâm của ngườichiến sỹ cách mạng được hiện lên muôn màu muôn vẻ, lung linh cùng với dảiTrường Sơn trùng điệp …
- Nội Dung: Trường Sơn hùng vĩ và con đường HồChí Minh huyền thoại đã đi vào lịch sử Việt Nam như một bản hùng ca rất đáng tựhào trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Những địa danh lịch sử, những chiến cônghào hùng bởi lòng yêu nước thiết tha của những chiến sỹ …
Ý nghĩa bài hát Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây là gì?Hoàn cảnh sáng tác của bài hát
- Tác giả: khoalichsu.edu.vn
- Ngày đăng: 11/22/2022
- Đánh giá: 2.66 (162 vote)
- Tóm tắt: Hoàn cảnh sáng tác của bài hát thuộc chủ đề về Thắc Mắt thời gian này … Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây là một trong những bài thơ tiêu …
- Nội Dung: Trường Sơn hùng vĩ và con đường HồChí Minh huyền thoại đã đi vào lịch sử Việt Nam như một bản hùng ca rất đáng tựhào trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Những địa danh lịch sử, những chiến cônghào hùng bởi lòng yêu nước thiết tha của những chiến sỹ …
Sức mạnh tinh thần của bộ đội Trường Sơn – Bài cuối: Người kể chuyện bằng âm nhạc
- Tác giả: baotintuc.vn
- Ngày đăng: 02/19/2023
- Đánh giá: 2.61 (133 vote)
- Tóm tắt: Từng có 9 năm sống, chiến đấu ở Trường Sơn, trưởng thành từ trong bom đạn Trường Sơn, nhạc sỹ Đào Hữu Thi đã có hàng trăm ca khúc viết về …
- Nội Dung: Ca khúc “Đường Trường Sơn trăm ngả” viết về tuyến đường huyền thoại với hàng trăm ngả rẽ, khiến quân địch hoang mang, ví đó như một “trận đồ bát quái”. Bài “Niềm vui xe anh qua” viết về tâm trạng hân hoan của những cô gái khi bảo vệ thành công những …
Tìm bài hát “trường sơn” (kiếm được 15 bài)
- Tác giả: lyric.tkaraoke.com
- Ngày đăng: 12/04/2022
- Đánh giá: 2.42 (53 vote)
- Tóm tắt: Trường sơn ơi, trên đường ta qua. Không một dấu chân người. Có chú nai vàng nghiêng đôi tai ngơ ngác. Dừng ở lưng đèo mà nghe suối hát. Ngắt một đóa hoa rừng …
- Nội Dung: Ca khúc “Đường Trường Sơn trăm ngả” viết về tuyến đường huyền thoại với hàng trăm ngả rẽ, khiến quân địch hoang mang, ví đó như một “trận đồ bát quái”. Bài “Niềm vui xe anh qua” viết về tâm trạng hân hoan của những cô gái khi bảo vệ thành công những …
Top 6 những bài hát hay về trường sơn
- Tác giả: evbn.org
- Ngày đăng: 07/14/2022
- Đánh giá: 2.38 (81 vote)
- Tóm tắt: Top 1: Những Bài Hát Hay Nhất Của Trường Sơn – Zing MP3 · Top 2: Tuyển Tập những ca khúc hay nhất về Trường Sơn – Đang Cập Nhật · Top 3: Cô Gái Mở Đường (Những …
- Nội Dung: Ca khúc “Đường Trường Sơn trăm ngả” viết về tuyến đường huyền thoại với hàng trăm ngả rẽ, khiến quân địch hoang mang, ví đó như một “trận đồ bát quái”. Bài “Niềm vui xe anh qua” viết về tâm trạng hân hoan của những cô gái khi bảo vệ thành công những …
Lá Đỏ (Những Bài Hát Hay Về Trường Sơn)
- Tác giả: music.apple.com
- Ngày đăng: 06/22/2022
- Đánh giá: 2.34 (55 vote)
- Tóm tắt: Listen to Lá Đỏ (Những Bài Hát Hay Về Trường Sơn) by Quang Thọ, Le Thuy & Tô Thanh Phương on Apple Music. Stream songs including “Bước chân trên dãy Trường …
- Nội Dung: Ca khúc “Đường Trường Sơn trăm ngả” viết về tuyến đường huyền thoại với hàng trăm ngả rẽ, khiến quân địch hoang mang, ví đó như một “trận đồ bát quái”. Bài “Niềm vui xe anh qua” viết về tâm trạng hân hoan của những cô gái khi bảo vệ thành công những …
Lửa từ những ca khúc Trường Sơn
- Tác giả: sknc.qdnd.vn
- Ngày đăng: 07/15/2022
- Đánh giá: 2.11 (194 vote)
- Tóm tắt: QĐND – “Gặp lại nhau đây Những cựu chiến binh Tưởng như năm tháng ngày xưa hiện về Gặp lại nhau đây Ai còn ai mất Để lòng tôi xao xuyến bồi …
- Nội Dung: Năm 1971, cấp trên điều động Đào Hữu Thi sang công tác tại Đoàn Văn công xung kích, Sư đoàn 473. Một thời gian sau, Đào Hữu Thi tham gia bộ phận sáng tác của Đoàn Văn công Trường Sơn. Ông say mê đi và viết nhiều đến mức có khi giấy mực không còn để …