Thời gian gần đây cư dân mạng hay chia sẻ những hình ảnh hoặc clip về sự chăm chỉ, lễ phép, tự tin, thông minh… của trẻ em ở Nhật Bản. Cá nhân tôi thì đã không còn lạ gì về điều này vì đã có một thời gian dài nghiên cứu về cách dạy con của người Nhật, tôi đã áp dụng những điều hay ho để dạy con mình và kết quả thật bát ngờ. Các mẹ có muốn tìm hiểu không? Hãy đọc bài chia sẻ về nuôi con kiểu Nhật của tôi dưới đây nhé!
Các bậc phụ huynh ở Nhật Bản đã dạy con như thế nào? Tại sao những đứa trẻ Nhật Bản lại có tính kỷ luật tốt như vậy? Hẳn là bậc phụ huynh nào cũng muốn con cháu mình thông minh, ngoan ngoãn, có khuôn phép,… thế nhưng tại sao con cái lại đi trái lại mong muốn của mình. Đó là do chúng ta chưa có phương pháp dạy con phù hợp.
1. Những đặc điểm nổi bật của trẻ em Nhật Bản
Các em bé Nhật rất tự tin, hòa nhập: Ngay từ khi 1 tuổi, các em bé Nhật đã được cha mẹ cho tham gia các hoạt động tập thể. Đối với người Nhật, điều đầu tiên cần dạy con cái đó chính là khả năng tự tin, mạnh dạn, bản lĩnh. Trẻ tham gia thi đấu, biểu diễn và tỏ ra rất bản lĩnh khi đứng trước đám đông. Thậm trí, các em bé gái 3-4 tuổi còn tham gia vào đội bóng đá nữ…Chính điều đó giúp trẻ em trở nên năng động và hoạt bát hơn. Vào 3h30 chiều cả trường mầm non sẽ ra sân chơi cùng nhau, các trò chơi tập thể luôn được ưu tiên nhằm giúp trẻ em có tính hòa nhập và tinh thần làm việc nhóm. Có 2 thứ mà bất cứ trường mầm non nào cũng dạy trẻ đó là nói : “cảm ơn” và mỉm cười. Trẻ thường tự chia đồ chơi cho nhau và có tính cộng đồng rất lớn. Các em nhỏ khi chơi với nhau còn thân thiết hơn cả chị em ruột, chính điều đó khiến cho các em hòa nhập nhanh, và có cách cư xử rất lịch sự với người khác.
Rèn luyện sự tự tin cho trẻ em Nhật Bản.
Các em bé Nhật rất ngoan ngoãn, lễ phép: Ở Nhật trẻ được dạy lễ nghĩa khá nhiều, thay vì học kiến thức Toán hay môn ngoại ngữ.
Trẻ em được chú trọng dạy lễ nghĩa hơn là kiến thức.
Khuyến khích trẻ bộc lộ năng lực bản thân: trẻ được tự do lựa chọn các môn học mình thích và làm theo. Trẻ em thường được cha mẹ hỏi về buổi học ở trường, và tự do bày tỏ suy nghĩ của riêng mình. Trẻ em ở đất nước này luôn có những giờ học ngoại khóa rất bổ ích như tham gia làm bánh, tới những ngày hội thể thao, biểu diễn ở những sự kiện cộng đồng, tham gia những lễ hội được tổ chức qua đêm, tới các buổi giao lưu, những đền chùa, các buổi triển lãm…Thậm trí, trẻ được cha mẹ cho tham gia buổi cắm trại qua đêm ở trường do nhà trường tổ chức. Khiến các em được rèn luyện sự tự tin, lòng dũng cảm ngay từ lúc còn nhỏ. Trong những giờ học ngoại khóa như vậy, trẻ tỏ ra rất hứng thú và điều đó đã để lại trong các em những ấn tượng vô cùng sâu sắc.
XEM THÊM: Tìm hiểu vì sao trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng và cách giải quyết
Khuyến khích trẻ tự bộc lộ năng lực bản thân.
Tính tự giác cực cao: từ 2 -3 tuổi, trẻ em Nhật đã có thể tự làm vệ sinh cá nhân, ngồi nghiêm chỉnh vào bàn ăn, tự xúc ăn,…các em ý thức được rằng đâu là công việc mình phải làm chứ không cần nhờ người khác hay phải đợi cha mẹ nhắc nhở. Ngay đặc điểm này các mẹ có thấy khác với các em bé Việt Nam không ah? Con bạn 2 tuổi đã có thể làm được như vậy chưa?
Rèn tính tự giác cho trẻ như tự ăn cơm,…
2. Bí quyết nuôi con kiểu Nhật
Nghệ thuật Shitsuke (kỷ luật)
Một ngày nọ, tôi vô tình phát hiện lý do chưa bao giờ nhìn thấy một đứa trẻ Nhật Bản bị phạt. Hôm đó, trên chuyến tàu khác, một đứa trẻ cũng cáu kỉnh và không muốn về nhà như con trai tôi lần trước. Người bố nhanh chóng kéo cả nhà ra khỏi tàu. Khi cánh cửa đóng lại và đoàn tàu rời bánh, tôi thấy anh ngồi thụp xuống cạnh con trai giữa sân ga vắng vẻ và bắt đầu trách mắng. Đó là hình ảnh khiến tôi giác ngộ.
Trong khi tôi tập trung ngăn chặn hành vi của con lúc đang xảy ra, phụ huynh Nhật Bản dường như cố gắng đợi đến khoảnh khắc riêng tư mới thảo luận. Tôi bắt đầu chú ý đến điều này hơn, và nhận ra những cuộc trao đổi yên lặng diễn ra khi bố mẹ dừng ở các cột trụ tại ga tàu, rìa công viên hay khi trẻ vừa bước vào ôtô riêng.
Trẻ em được rèn luyện tính kỷ luật cả ở trường và ở nhà.
Bên cạnh giữ thể hiện cho trẻ, dạy con chốn riêng tư cũng là cách phụ huynh giữ thể diện cho mình. Ở Nhật Bản, kỷ luật được gọi là shitsuke. Từ này cũng thường dùng để chỉ việc huấn luyện, nuôi dạy. Bố mẹ chính là tấm gương để trẻ soi chiếu và thể hiện hành vi nơi công cộng. Theo những gì tôi chứng kiến, cuộc hội thoại chốn riêng tư có vẻ hiệu quả hơn việc quát tháo để kìm hãm con giữa đám đông.
Không quy chụp, áp đặt
Đặc biệt, người Nhật dạy con ít khi quy kết con trẻ như “Con thật lười biếng” hoặc “Sao con lì lợm thế”, bởi họ hiểu tâm lý của trẻ con. “Khi bạn mắng con bạn là đồ con lợn 10 lần, chúng sẽ kêu ụt ịt vào lần thứ 11”. Khi dùng những lời lẽ tiêu cực và quy chụp để mắng dạy con, trẻ con sẽ bị giáo dục đúng theo lối bị phủ nhận đó.
Dạy chữ từ sớm
Theo các công trình nghiên cứu của Nhật, việc dạy chữ có thể làm thay đổi chức năng, và dẫn đến cấu tạo não thay đổi theo. Hiện tượng này, trẻ càng nhỏ càng dễ. Các bậc cha mẹ ở Nhật quán triệt dạy chữ cho con ngay từ rất sớm. Và họ hiểu rằng để hệ tín hiệu ngôn ngữ của trẻ hoạt động tốt, trẻ càng học gần với thời điểm mới sinh ra càng có hiệu quả cao.
Người Nhật hiểu rằng dạy chữ cho trẻ càng sớm thì hiệu quả càng cao.
Thời điểm học ngoại ngữ lý tưởng từ 3 tới 6 tuổi
Giai đoạn này trẻ có khả năng ghi nhớ từ ngữ rất tốt. Càng bắt đầu học ngoại ngữ sớm khả năng ngôn ngữ của trẻ càng tốt. Hãy để ngoại ngữ quen thuộc với bé như chính tiếng mẹ đẻ. Từ 10 tuổi trở ra trẻ vẫn có thể học ngoại ngữ nhưng lúc đó chỉ mang tính chất phản sinh lý, trẻ khó có thể giỏi được.
Học ngoại ngữ sớm giúp trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ.
Trừng phạt hành vi, không phạt trẻ
Năm ngoái, một gia đình Nhật Bản gây xôn xao báo giới quốc tế khi để đứa trẻ 7 tuổi mất tích ở Hokkaido sau khi đuổi xuống ôtô vì cư xử thiếu chừng mực. Họ lái xe đi và khi quay trở lại, cậu bé đã biến mất. Họ may mắn tìm được con sau vài ngày, nhưng các nhà tâm lý trẻ em trên toàn thế giới đồng ý rằng chỉ nên trừng phạt hành vi chứ không nên trừng phạt trẻ. Các hình phạt nghiêm khắc thái quá không được khuyến khích. Điều quan trọng là dạy trẻ về kỷ luật bằng cách làm mẫu, lặp đi lặp lại để chúng ghi nhớ và tự sửa sai.
Chỉ nên trừng phạt hành vi mà không nên phạt trẻ.
Khi đến thăm trường mẫu giáo (yochien) của con trai, tôi nhìn thấy học sinh áp dụng lịch trình nghiêm ngặt, lặp đi lặp lại các bài hát, trò chơi, hành vi lịch sự như xếp giày gọn gàng và ngồi ngay ngắn, cho đến khi tất cả trở thành thói quen.
Không chỉ trích lỗi lầm của con
Cha mẹ thường kỳ vọng rất nhiều vào con cái của họ, và đôi khi vì kỳ vọng quá nhiều đã khiến họ thất vọng nặng nề bởi trẻ không đạt được những gì như họ mong muốn. Chỉ trích những lỗi lầm của con là vấn đề thường thấy ở các gia đình hiện nay. Nhưng các mẹ Nhật lại quan niệm rằng ai cũng có sai lầm và việc chỉ trích những lỗi lầm của người khác không giúp họ tốt hơn và đương nhiên việc chỉ trích đó càng không xảy ra với con cái của họ.
Dạy con cách tra cứu, tìm tòi
Các bậc cha mẹ ở Nhật thường hướng dẫn con dùng những loại từ điển dễ tra cứu ngay từ nhỏ. Trẻ dùng từ điển đó để tra nghĩa của từ, hay cách viết đúng chữ Hán. Chẳng hạn, khi biết địa chỉ rồi nhưng được người khác đưa lên xe dẫn đi thì chúng ta cảm thấy rất khó nhớ đường. Nhưng nếu tự dùng bản đồ, rồi vừa đi vừa hỏi đường thì chúng ta sẽ nhớ rất lâu. Cũng tương tự như thế, trẻ con sẽ dễ tiếp nhận kiến thức nếu chúng tự tìm, mất công để tra cứu hơn là được cha mẹ dạy cho một cách thụ động. Ngay cả đối với những trẻ Nhật khó dạy theo cách đơn điệu, thì bằng cách này chúng cũng có thể học được một cách chính xác mà không hề cảm thấy nhàm chán.
Dạy trẻ tự tra cứu thông tin bằng từ điển.
Bắt đầu từ 3 tuổi cần rèn luyện tư duy cho bé
Giai đoạn từ 0 – 3 tuổi tập trung vào việc dạy trẻ ghi nhớ, ngoài 3 tuổi chuyển sang bước giáo dục mới, dạy trẻ tự tư duy. Mẹ hãy bắt đầu cải thiện phương pháp giáo dục cho trẻ từ 3 tuổi trở lên bằng việc thay đổi các loại đồ chơi. Hãy cất các loại đồ chơi đơn giản, chạy bằng pin, thay vào các loại đồ chơi giúp trẻ tự suy nghĩ, tìm tòi cách chơi như các loại đồ chơi lắp ráp, miếng erobic,…Tăng cường các hoạt động chân tay ngoài trời như đu xà đơn, vẽ tranh, đánh đàn, chơi bàn tính gảy hạt, xe đạp 3 bánh.
Bài học gắn liền với thực tế
Tại các trường mầm non của Nhật, cô giáo sẽ không nói “các em phải biết yêu thương động vật”, mà họ cho các bé tự nuôi và chăm sóc một loại động vật gì đó như: gà, chuột lang, thỏ, rùa, thậm chí là cả giun đất… mỗi một nhóm từ 4 – 5 em sẽ chăm sóc một con.
Để giúp trẻ hiểu rằng không nên lãng phí đồ ăn, cô giáo không giảng “một hạt thóc vàng chín hạt mồ hôi, nên các em không được lãng phí…”. Các bé được trực tiếp trồng lúa hoặc các loại rau củ trong vườn cây hoặc bồn hoa của trường. Các bé sẽ tự reo hạt, chăm sóc, cho tới thu hoạch, tất nhiên là vẫn dưới có giáo viên hướng dẫn nhưng chủ yếu là các bé tự làm.Qua đó, trẻ hiểu được để làm ra được một củ cải hoặc một củ khoai cho các bé ăn, các bác nông dân đã vất vả như thế nào.
Chế ngự “khủng hoảng tuổi lên hai”
Tôi không phải bà mẹ Mỹ duy nhất thắc mắc về cách người Nhật rèn kỷ luật cho trẻ nhỏ. Tìm một đứa trẻ Nhật Bản cư xử không tốt trở thành một trò chơi của tôi và các bà mẹ ngoại quốc khi đến nơi công cộng như công viên hoặc bảo tàng. Khi bắt gặp một đứa trẻ như vậy, chúng tôi liền thở phào nhẹ nhõm. Không phải chỉ con cái chúng tôi mới cư xử như thế. Con của mọi người cũng thế. Tuy nhiên, phụ huynh Nhật Bản dường như không can thiệp chút nào. Đứa trẻ ngồi trên mặt đất, khóc lóc, la hét ở sân chơi trong công viên, trong khi bố mẹ chúng tỏ ra không quan tâm.
Chế ngự “khủng hoảng tuổi lên hai” ở trẻ em Nhật Bản.
Có một lần, khi sắp lên tàu điện tuyến Yamonote Line xuất phát từ Shinjuku để về nhà, con trai tôi nhất quyết không chịu đi. Tôi không có cách gì kiềm chế được sự cáu kỉnh vô lý của thằng bé bởi đang bận ôm con gái nhỏ. Nó cố gắng tìm cách rời tàu trước khi tàu di chuyển, tôi thì thầm lời xin lỗi với những hành khách trên tàu phải chịu đựng cảnh này. Vào lúc đó, tôi chỉ ước có ai đó can thiệp bởi hoàn toàn bất lực khi muốn ép con vào kỷ luật.
Tôi tâm sự với cô giáo dạy tiếng Nhật về câu chuyện này, đề cập đến cụm từ “the terrible two’s”, chỉ độ tuổi cáu kỉnh mà đứa trẻ nào cũng phải trải qua, thường là tuổi lên hai. Cô gật đầu và cười lớn: “Chúng tôi gọi đó là ma no nisai. Độ tuổi quái quỷ”. Tuy nhiên, khi tôi hỏi người Nhật xử lý hành vi của trẻ ở độ tuổi đó như thế nào, cô mỉm cười đầy bí ẩn.
Kiên nhẫn lặp đi lặp lại
Khác với nhiều người có thể bực mình khi trẻ thơ thường hỏi đi hỏi lại một điều ngô nghê, cha mẹ Nhật không ngại giải thích nhiều lần cho con họ ở một vấn đề. Theo họ, để đứa trẻ có thể thành thạo một việc thì phải cần ít nhất là 3 tháng. Chẳng hạn, khi trẻ đã nhớ được chữ “a i u e o” thì phải mất ít nhất 3 tháng trẻ mới có thể đọc được chúng thành thạo.
Không cho con xem TV
Ngoài việc xem TV tốn thời gian và có thể khiến trẻ bị nghiện, cha mẹ Nhật còn ý thức rất rõ việc nếu cho con xem tivi quá sớm và quá nhiều thì cấu trúc của đại não sẽ bị phá vỡ. Từ tivi phát ra dòng âm cực sản sinh ra từ điện áp 20,000 volts, gây ảnh hưởng không tốt đến thuỳ não trước (phần tạo ra năng lực suy nghĩ) của con người. “Tắt TV, Bật ý tưởng” là châm ngôn truyền miệng của phụ huynh Nhật.
Không cho con xem tivi để tránh ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ.
Chú trọng chuyện cổ tích
Cũng như các bậc cha mẹ khác, các bà mẹ Nhật thường dạy con qua việc kể cho bé nghe những câu chuyện cổ tích. Các bậc phụ huynh tin rằng chính thế giới thần thoại cùng những điều lạ kỳ và không tưởng ấy là chất liệu và niềm cảm hứng cho sự sáng tạo vô biên của đứa trẻ sau này. Hãy thử nhìn vào cuộc sống thường ngày và ta sẽ thấy: trong truyện có thảm thần và ngoài đời chúng ta có máy bay, trong truyện chỉ cần phẩy tay là cửa mở và ngoài đời chúng ta có hệ thống cửa cảm biến,…
Thế giới truyện cổ tích là cảm hứng sáng tạo cho trẻ.
Khen hành vi cụ thể của con
Nếu chỉ khen “Con tôi giỏi quá” thì sẽ biến trẻ thành tự phụ. Không chỉ là khen trẻ mà cha mẹ Nhật thường khen hành vi mà trẻ đã làm như “Con mẹ tự xúc cơm thật cừ” hay “Ai mà tự thay quần áo giỏi thế nhỉ!”. Khi trẻ được khen về một hành động cụ thể nào đó, chúng sẽ cố gắng làm tốt việc đó ở những lần kế tiếp để lại được cha mẹ hài lòng và khen ngợi. Cha mẹ Nhật không ngại khen con nhưng họ khen rất cụ thể.
Khen hành vi cụ thể của con khiến trẻ cố gắng hơn.
Thường xuyên vận động
Không chỉ tập trung phát triển trí tuệ, các cha mẹ Nhật cũng rất chú trọng việc dạy con rèn luyện thể chất. Ngay từ khi bé chào đời, cha mẹ đã lưu ý giáo dục về tất cả các mặt sức khoẻ, vận động, đạo lý, kỷ luật, tình cảm. Đối với trẻ lên 2, cha mẹ đã cho trẻ đi bộ đều đặn hàng ngày và họ chia nhỏ khoảng cách tập luyện thành những đoạn ngắn 10m, 20m mỗi ngày. Ngoài ra, người Nhật còn thường xuyên cho con đi công viên. Bởi những trò chơi ở đây sẽ giúp tăng cường sức khỏe, là cách phát triển thể chất toàn diện cho một đứa trẻ. “Một trí tuệ minh mẫn trong cơ thể cường tráng”, là câu châm ngôn “bỏ túi” của hầu hết các ông bố bà mẹ Nhật.
3. Lưu ý với trẻ từ 0-3 tuổi
Giai đoạn này bé có khả năng ghi nhớ siêu phàm. Khả năng ghi nhớ của bé trong giai đoạn này theo dạng não bộ chụp lại các thông tin, vì thế mẹ cần dạy bé theo kiểu lặp đi lặp lại. Lúc này não bộ của bé ghi nhớ, chụp lại. Theo sự lớn dần của bé, sự tích lũy các thông tin của não bộ, não bộ sẽ biết cách lý giải logic và thích hợp. Ví dụ, trên 1 tuổi những đứa trẻ bình thường đều bắt đầu tập nói. Có bé tập nói rất sớm. Nhưng cũng có bé hầu như không trải qua giai đoạn tập nói, chúng chỉ ê a bắt chiếc bập bẹ được 1, 2 từ mà thôi. Nhưng đến 2 tuổi, chúng đột nhiên có thể nói được liền lúc cả câu dài 4 -5 từ liền. Đặc biệt là câu nói của chúng rất logic, dùng đúng lúc đúng chỗ. Đó thường là những đứa trẻ thông minh, giai đoạn tập nói chúng có sự tiếp thu, ghi nhớ, não bộ tự tổng hợp và phân tích. Vì vậy, trong giai đoạn này, lời ăn tiếng nói, cách sử dụng ngôn ngữ của người lớn ảnh hưởng rất nhiều tới trẻ em.
Phát triển thị giác
Theo nghiên cứu, một đứa trẻ thông minh thường có đôi mắt rất sáng. Khả năng quan sát có tốt mới dẫn tới kích thích trí não phát triển. Ngay từ lúc mới sinh, các bà mẹ Nhật thường để bé trong căn phòng được trang trí nhiều màu sắc. Trẻ dưới 1 tháng tuổi, mẹ nên cho trẻ quan sát những vật màu đen và trắng kẻ sọc hoặc các ô caro đen trắng, vì lúc này bé chưa có khả năng phân biệt được các màu sắc, chỉ thích thú với 2 màu trắng đen nhiều hơn, làm đều 3 phút mỗi ngày, liên tục trong một tuần. Khả năng tập trung của bé, từ chưa đầy 5 giây sẽ tăng lên 60-90 giây. Khả năng tập trung có liên quan tới việc trẻ học hỏi mọi thứ sau đó. Đó cũng chính là nền tảng của việc học ở trẻ sau này.
Tập trung phát triển thị giác cho trẻ giúp kích thích não phát triển.
Từ 6 tháng tuổi trở lên, mẹ nên treo các bảng học chữ cái gần giường em bé. Những trẻ được mẹ cho làm quen với chữ cái từ lọt lòng, khi lớn lên, trẻ sẽ được hưởng rất nhiều lợi ích. Hãy bế em bé của bạn gần với bảng chữ cái, mỗi ngày một lần, 2-3 giây mỗi lần và lặp lại. Trẻ sẽ thấy vô cùng khoái chí và thậm chí còn khua loạn chân tay khi trẻ được lại gần bảng chữ cái.
Phát triển xúc giác
Giúp bé phát triển xúc giác ngay từ lúc lọt lòng mẹ thông qua việc cho con bú. Khi cho con bú, mẹ dạy con định vị trên, dưới, trái, phải bằng cách không đặt ngay núm vú vào miệng con ngay mà chạm vào cằm, vào mũi, vào má bé. Bé sẽ dần học được phản xạ và xác định được chính xác vị trí của vú mẹ và bú. Khi cho con bú, mẹ hãy cho con nắm tay mẹ để con biết cách cầm nắm. Bé lớn hơn, hãy cho bé tiếp xúc với các đồ chơi an toàn, để bé tự cầm chơi giúp xúc giác phát triển.
Phát triển xúc giác cho trẻ ngay từ khi cho con bú.
Phát triển thính giác
Mẹ cần thường xuyên nói chuyện với bé. Khi cho bé ăn, thay tã, hoặc khi tắm bé, mẹ nhẹ nhàng nói chuyện với trẻ. Trong khi thay tã lót cho trẻ, mẹ nắm tay và bàn chân của trẻ và nói: “Đây là bàn tay, bàn tay, bàn tay”, lặp đi lặp lại. Hoặc khi thay tã cho em bé, hãy cho bé giữ quả bóng nhỏ hay con búp bê và nói: “Đây là quả bóng, quả bóng, quả bóng”, “Đây là con búp bê, búp bê, búp bê”. Đó là cách để phát triển thính giác cho trẻ kiểu Nhật. Các bà mẹ Việt Nam có thể kết hợp hát ru khi con ngủ, đọc thơ cho con nghe. Việt Nam có rất nhiều các bài đồng dao hay.
Phát triển thính giác cho trẻ.
Phát triển vị giác
Mẹ hãy cho nhúng khăn xô lần lượt cùng với một ít nước lạnh, nước ngọt, nước mặn và nước chua; mỗi chiếc khăn thử một kiểu vị giác ở trẻ. Và đây cũng là cách rất tốt để kích hoạt vị giác cho trẻ.
Phát triển khứu giác
Hãy để em bé ngửi hương thơm của nhiều loại hoa. Trẻ sẽ quay đầu về phía có các mùi thơm này. Càng cho trẻ tiếp xúc với nhiều loại mùi thơm thì khứu giác của trẻ càng có cơ hội phát triển tốt.
Phát triển khứu giác cho trẻ.
3. Lưu ý trong quá trình rèn kỹ năng sáng tạo của trẻ
- Khái quát hóa là một năng lực đặc thù của tư duy con người, có vai trò quan trọng trong việc phát triển trí tuệ của mỗi người. Đó là hình thức phản ánh những dấu hiệu và phẩm chất chung của các sự vật, hiện tượng. Khả năng khái quát hóa được hình thành và phát triển từ lứa tuổi 3-4 tuổi thông qua họat động của bản thân, trong đó vui chơi là họat động chủ đạo đóng vai trò quan trọng. Vì vậy, mẹ cần lựa chọn các trò chơi phát triển tư duy cho bé, đặc biệt khả năng khái quát hóa (khả năng nhận ra dấu hiệu chung của một nhóm, loại) và khả năng ngôn ngữ.
- Mẹ hãy thử tặng bé một cây bút chì, vì bé tám tháng tuổi đã có thể cầm bút, nhưng ngay cả khi mẹ đặt một tờ giấy bên cạnh thì bé thường sẽ không vẽ lên tờ giấy, rất có khả năng bé sẽ xé tờ thấy thành từng mảnh, rồi lại hào hứng vẽ lên sàn nhà, tường, bàn hay bất cứ đâu bé muốn – đây là một cách thể hiện bản thân của bé. Mẹ hãy sắp xếp và tạo điều kiện để bé có thể vẽ tại nơi bé muốn như lót giấy trên sàn nhà, bàn học… Bằng cách này, mẹ đã giúp kích thích phát triển sức sáng tạo cho bé.
- Giấy vẽ in sẵn những hình mẫu nhiều bậc phụ huynh hay mua về vô tình lấy đi sự sáng tạo của bé. Cách nhìn của bé khác với người lớn, để phát triển sự sáng tạo cho bé, mẹ hãy đưa bé một tờ giấy trắng lớn với đủ các loại bút màu để bé vẽ những điều bé muốn.
- Nếu muốn bé sáng tạo, ba mẹ không nên mua nhiều đồ chơi cho bé, quá nhiều đồ chơi sẽ phân tán sự chú ý của bé. Tốt nhất, mẹ hãy mua cho bé một vài đồ chơi thôi, và bé sẽ phải vận dụng sức sáng tạo để phát minh ra những trò chơi mới với một vài đồ chơi đã có. Bố mẹ hãy chọn mua các đồ chơi bé có thể tự sắp xếp để kích thích cảm hứng sáng tạo của bé.
- Những đồ chơi lắp ghép và gấp hình giấy (origami) giúp kích thích sự phát triển của trẻ. Nếu mẹ để bé tám tháng tuổi chơi với đất nặn, bé sẽ không thể tạo hình được, tuy nhiên bé có thể nhận thấy đất nặn có thể thay đổi hình dạng, tờ giấy có thể bị xé và vo tròn. Những bé tiếp xúc với nhiều hình dạng và vật liệu khác nhau từ nhỏ thường phát triển não và sự sáng tạo tốt hơn những bé khác.
Đồ chơi gấp hình giấy kích thích sự phát triển của trẻ.
- Các bé luôn muốn được là tâm điểm của sự chú ý quan tâm, mẹ hãy để bé chơi trò diễn tập các vai khác nhau. Việc đổi vai diễn kịch giúp kích thích khả năng sáng tạo của bé, việc tham dự lớp học kịch sẽ phát triển thêm khả năng nói trước công chúng của bé.
- Mẹ hãy để bé tự đi. Việc đi bộ cũng kích thích hoạt động của não, cải thiện hình dáng cơ thể và trạng thái cảm xúc.
- Bố mẹ hay nghĩ khả năng của con trẻ phụ thuộc vào yếu tố di truyền. Ví dụ, nếu ba mẹ là những vận động viên, họ tin rằng đứa trẻ của họ cũng sẽ là một vận động viên, nhưng bé sẽ không thể đạt được điều đó nếu bố mẹ không khơi lên sự hứng thú của bé đối với thể thao. Các bé có thể đạt được thành tích tốt hơn nếu bé chơi thể thao từ nhỏ, không phụ thuộc vào sự di truyền.
- Đối với các bé, quá trình thực hiện một công việc gì đó mới là điều quan trọng nhất, chứ không phải kết quả cuối cùng. Mẹ nên để bé phụ giúp một vài việc vặt trong nhà, bé sẽ có thể học cách tập trung vào quá trình làm “nhiệm vụ” và học thêm được những điều mới.
4. Những điều ba mẹ nên tránh trong quá trình nuôi dạy con
- Sự phát triển từ những bước đầu tiên không nhắm vào việc chuẩn bị cho bé đến trường mẫu giáo. Hệ thống giáo dục hiện đại chỉ hướng vào điểm số và các kỳ thi, chứ không tập trung vào phát triển kiến thức cho bé. Sự phát triển tốt trí não từ sớm sẽ giúp bé tự tư duy tốt và tránh được những khó khăn tại trường học.
- Bố mẹ là “giáo viên” day bé nhiều điều hơn hết. Sự phát triển của bé từ những năm tháng đầu đời phụ thuộc vào sự quan tâm và kiên trì tận tâm của bố mẹ.
- Con cái không phải tài sản của bố mẹ. Bố mẹ thường có ý nghĩ rằng: “Tôi muốn con gái tôi trở thành một nhạc sĩ” hay “Tôi muốn con trai tôi trở thành một kỹ sư”. Nhưng đó là giấc mơ của ba mẹ, hãy để bé lựa chọn điều bé muốn làm. Bố mẹ chỉ nên giúp bé nỗ lực đạt được thành công trong tương lai.
Các bí quyết về cách dạy con của người Nhật tuy đơn giản mà không hề dễ dàng chút nào. Các bậc phụ huynh hãy tập cho trẻ từ những thói quen nhỏ nhất để đỡ vất vả hơn trong quá trình nuôi con mà lại mang lại hiệu quả cao nhé.