Hiện nay, mất gốc tiếng Anh không còn lạ đối với chúng ta. Một trong những nguyên nhân cốt lõi khiến bạn mất gốc tiếng Anh là do thiếu phương pháp học hiệu quả và không có động lực rõ ràng. Vì vậy trong bài viết này, TalkFirst sẽ chia sẻ cho các bạn cách học tiếng Anh cho người mất gốc hiệu quả nhất!
1. Nguyên nhân khiến bạn bị mất gốc tiếng Anh?
Không sử dụng tiếng Anh thường xuyên dẫn đến mất gốc tiếng Anh
Nhiều người học khi vừa mới “yêu lại từ đầu” với tiếng Anh thường thắc mắc rằng tại sao cũng học tiếng Anh 12 năm phổ thông mà hiện tại lại quên gần hết kiến thức hoặc không thể áp dụng vào công việc hay đời sống. Điểm chung của họ thường là không sử dụng tiếng Anh thường xuyên hoặc thậm chí không hề tiếp xúc với tiếng Anh trong suốt một thời gian dài.
Việc này sẽ làm giảm khả năng phản xạ với tiếng Anh và làm mai một đi kiến thức cùng cả các kỹ năng của họ. Do đó, việc mất gốc tiếng Anh sau một thời gian dài không ngó ngàng đến nó là hoàn toàn dễ hiểu.
Không có động lực và mục đích – mục tiêu học tiếng Anh cụ thể
Có thể nói, một trong những sai lầm lớn nhất mà người học, thuộc bất kỳ một ngôn ngữ, lĩnh vực hay bộ môn nào, từng gặp phải chính là không xác định rõ mục đích-mục tiêu học tập. Khi chúng ta không có mục đích-mục tiêu học tập rõ ràng và cụ thể chúng ta sẽ khó xác định được mình cần học cái gì và bắt đầu từ đâu.
Đồng thời, động lực học tập cũng rất quan trọng. Đây chính là yếu tố giúp chúng ta kiên trì và nỗ lực trong suốt quá trình học. Thiếu đi động lực, chúng ta sẽ rất dễ rơi vào trạng thái “cả thèm chóng chán”, chểnh mảng việc học hay trì hoãn.
Phương pháp học chưa hiệu quả
Một vấn đề khác cũng khiến những người học bị mất gốc đau đầu không kém chính là chăm chỉ, miệt mài học tập nhưng mãi không thấy tiến bộ.
Nếu bạn đã và đang gặp phải trường hợp này thì rất có khả năng phương pháp học của bạn đang chưa phù hợp và hiệu quả.
Sau đây là một số vấn đề thường gặp xoay quanh phương pháp học:
- Lệch “cán cân” ngữ pháp-từ vựng: TalkFirst đã từng nhiều lần nhận được từ các học viên và bạn đọc một câu hỏi rất thú vị. Đó là: “Nên tập trung vào ngữ pháp hay từ vựng?” Câu trả lời cũng rất đơn giản: “Học song hành cả hai.” Nếu ta xem tiếng Anh như một cơ thể sống thì ngữ pháp là khung xương và từ vựng là các cơ quan, bộ phận để lắp vào khung xương đó. Chính vì vậy, dù thiếu đi yếu tố nào trong hai yếu tố trên, kiến thức tiếng Anh của bạn cũng sẽ không hoàn chỉnh và bạn sẽ gặp rất nhiều khó khăn với các kỹ năng chủ động như nói và viết.
- Học không đi đôi với hành: Một vấn đề nữa mà không ít người học tiếng Anh gặp phải chính là chỉ tập trung vào việc “nạp” kiến thức mà bỏ quên việc thực hành, áp dụng kiến thức đã học. Điều này có thể giải thích vì sao nhiều người học dù nắm rất nhiều kiến thức nhưng lại gặp khó khăn khi sử dụng tiếng Anh, đặc biệt là khi giao tiếp.
- Học, học nữa, học hết: Đồng thời, nhiều người học tiếng Anh cũng có xu hướng “nhồi nhét”, cố gắng học càng nhiều càng tốt. Điều này sẽ dẫn đến nhiều vấn đề. Trước hết, việc nạp quá nhiều kiến thức sẽ khiến não bộ quá tải, từ đó ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu và ghi nhớ của bạn. Bên cạnh đó, khi mải “nạp” vào một lượng kiến thức lớn, rất có thể bạn sẽ quên mất việc luyện tập áp dụng kiến thức. Hai điều trên sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến hiệu quả học tập và khi không đạt được hiệu quả học tập như mong muốn, rất có thể bạn sẽ xuống tinh thần và điều này càng ảnh hưởng tới việc học.
Quá tập trung vào ngữ pháp
Chắc hẳn đọc đến đây, bạn đang thắc mắc rằng tại sao tập trung học ngữ pháp lại gây mất gốc. Tất nhiên, nếu bạn tập trung học ngữ pháp với phương pháp đúng đắn và phù hợp, bạn sẽ xây dựng được nền tảng ngữ pháp vững chắc.
Tuy nhiên, nếu bạn chỉ “chăm chăm” vào ngữ pháp mà bỏ quên từ vựng và phát âm thì rất có thể dần dần bạn sẽ bị mất căn bản hai phần này.
Đồng thời, việc suy nghĩ quá nhiều và phức tạp hóa ngữ pháp khi giao tiếp có thể làm giảm tốc độ phản xạ và mức độ tự nhiên trong giao tiếp của bạn.
Học từ vựng sai cách
Một trong những “gạch đầu dòng” tiếp theo khi bàn về nguyên nhân mất gốc tiếng Anh đó chính là việc học từ vựng sai cách.
Những biểu hiện của việc học từ vựng sai cách có thể kể đến là: chỉ học mặt chữ của từ (chép ra giấy) mà không luyện phát âm từ, không tìm hiểu về cách sử dụng từ, không luyện tập áp dụng từ vựng, v.v.
Những điều trên sẽ khiến bạn rơi vào tình trạng từ nào nghe cũng hiểu nhưng lại không thể sử dụng chính xác khi viết hay nói.
2. Cách học tiếng Anh cho người mất gốc
2.1. Xác định mục tiêu học tiếng Anh rõ ràng
Điều đầu tiên mà người mất gốc tiếng Anh cần để tâm khi muốn bắt đầu lại với tiếng Anh đó chính là xác định mục tiêu học.
Một mục tiêu học cụ thể, rõ ràng và đúng với thực tế giống như một chiếc la bàn giúp bạn xác định được hướng đi, vạch ra lộ trình học tập và những nội dung kiến thức mà bạn cần thu nạp. Từ đó, bạn sẽ tránh được trường hợp học lan man, dàn trải, “ôm đồm” quá nhiều kiến thức và không áp dụng được kiến thức vào thực tế.
Mục tiêu học tập còn là nguồn động việc, thúc đẩy bạn không ngừng nỗ lực học tập và rèn luyện.
2.2. Lập lộ trình học tiếng Anh phù hợp
Bên cạnh đó, lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc cũng đóng một vai trò quan trọng không kém trên hành trình lấy lại gốc tiếng Anh của bạn.
Bạn cần vạch ra được những điểm sau:
- Bạn cần khoảng bao lâu hoặc có thể dành ra khoảng bao lâu để lấy lại gốc tiếng Anh hay đạt được đến trình độ tiếng Anh mà bạn mong muốn?
- Trong suốt thời gian đó bạn có thể học với tần suất và thời lượng như thế nào: Bao nhiêu buổi một tuần và một buổi bao lâu?
- Ban chia qua trình học thành bao nhiêu giai đoạn? Mỗi giai đoạn ứng với những kiến thức gì?
Tuy nhiên, lộ trình này nên linh hoạt thay đổi dựa vào cảm nhận của bạn về khả năng tiếp thu và mức độ tiến bộ của bản thân trong quá trình học bạn nhé.
2.3. Học từ vựng tiếng Anh cho người mất gốc
Khi bắt tay vào lấy lại gốc về từ vựng, bạn hãy chậm rãi và kiên trì bắt đầu từ những từ đơn giản và phổ biến nhất.
Khi gặp lại những từ mình đã biết, thay vì chủ quan và lướt qua chúng, bạn hãy kiểm tra lại xem mình đã phát âm và sử dụng chúng chính xác chưa nhé.
Bạn cũng có thể học từ vựng tiếng Anh cho người mất gốc thuộc những chủ đề mà bản thân yêu thích hoặc thường gặp trong đời sống hay công việc. Tuy nhiên, nếu những chủ đề đó bao gồm nhiều từ vựng học thuật, có độ khó cao, bạn hãy bắt đầu với những từ ngắn, dễ nhớ và có cách sử dụng đơn giản nhất nhé. Đồng thời, bạn cũng nên giảm bớt số lượng từ vựng lại để tránh quá tải và đảm bảo hiệu quả học- áp dụng từ bạn nhé.
2.4. Luyện ngữ pháp tiếng Anh cơ bản
Trong giai đoạn lấy lại căn bản tiếng Anh, bạn hãy bắt đầu từ những điểm ngữ pháp cơ bản mà quan trọng và mang tính nền tảng.
Một số điểm ngữ pháp bạn cần nắm trong giai đoạn này:
- Các từ loại cơ bản trong tiếng Anh.
- Cấu trúc cơ bản của một câu đơn.
- Các thì tiếng Anh (Hiện tại/Quá khứ/Tương lai Đơn, Hiện tại/Quá khứ/Tương lai Tiếp diễn, Hiện tại/Quá khứ/Tương lai Hoàn thành; có thể lược bớt các thì Hiện tại/Quá khứ/Tương lai Hoàn thành Tiếp diễn).
- Cấu trúc be going to.
2.5. Luyện phát âm cơ bản
Một trong những kiến thức chủ chốt trong giai đoạn lấy lại căn bản tiếng Anh chính là phát âm tiếng Anh.
Không ít người học có chung nỗi quan tâm là làm thế nào để dễ dàng tiếp thu và ghi nhớ cách phát âm cũng như phát âm chính xác hơn.
Trước hết, bạn cần nắm bảng Phiên âm Quốc tế (IPA) với 44 âm trong tiếng Anh: phiên âm và cách phát âm chúng. Đồng thời, bạn cũng cần tìm hiểu về các khái niệm căn bản và quan trọng trong phát âm tiếng Anh như âm tiết, trọng âm, v.v.
Việc nắm các điểm kiến thức này sẽ giúp bạn tự đọc được phiên âm của từ vựng trong từ điển, tài liệu học và biết được cách phát âm chính xác của từ thay vì dựa vào mặt chữ đoán phát âm, phát âm theo cảm tính, v.v.
Bạn có thể làm quen với 44 âm tiếng Anh trong bảng IPA:
2.6. Luyện nghe tiếng Anh thường xuyên
Trên hành trình “xóa” mất gốc tiếng Anh, việc luyện nghe cũng rất quan trọng. Bên cạnh việc cải thiện kỹ năng nghe và phản xạ, bạn còn có thể tích lũy thêm từ vựng, học cách phát âm từ vựng và tích lũy thêm các cấu trúc mới cũng như cách áp dụng chúng.
Tuy nhiên, bạn nên chọn những bài luyện nghe đơn giản, phù hợp với trình độ tại từng giai đoạn trong quá trình lấy lại căn bản.
Một số nguồn luyện nghe phù hợp với người mất gốc:
- I’m Mary- Kênh Youtube chuyên về luyện nghe tiếng Anh (bài nghe đa dạng trình độ; có phụ đề song ngữ Việt-Anh)
- PodEnglish- Kênh Youtube học tiếng Anh với nhiều video dạng vlog về đời sống (tốc độ nói trung bình và phát âm tương đối rõ; có phụ đề Anh)
- Studymovie- Web học tiếng Anh qua phim (có phụ đề song ngữ Việt-Anh; có các chức năng thông minh như giảm tốc độ video, tua đi tua lại theo giây, v.v.)
2.7. Tập kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh
Một kỹ năng thường hay bị người học bỏ quên trong quá trình lấy lại căn bản tiếng Anh chính là kỹ năng đọc-hiểu.
Thực chất, việc luyện tập đọc-hiểu không chỉ giúp bạn nâng cao kỹ năng này mà còn tạo cơ hội cho bạn tiếp xúc với đa dạng các cấu trúc, từ vựng, cả mới và cũ, cũng như tìm hiểu cách sử dụng chúng sao cho chính xác.
Tuy nhiên, để thật sự đạt hiệu quả, bạn cần lựa chọn cho mình các tài liệu luyện tập đọc hiểu thật phù hợp.
Các bài đọc trong sách tiếng Anh cho người mất gốc là một trong những nguồn tài liệu rất phù hợp với người muốn lấy lại căn bản tiếng Anh vì chúng bám sát các kiến thức căn bản và đa phần có cách viết dễ hiểu và không quá cầu kỳ, hoa mỹ.
2.8. Luyện kỹ năng viết tiếng Anh cho người mới bắt đầu
Kỹ năng viết cùng cần được quan tâm, nhất là với những người học có nhu cầu viết email, viết luận văn, bài nghiên cứu bằng tiếng Anh.
Ngay cả khi bạn không cần sử dụng kỹ năng viết nhiều trong đời sống hay công việc thì việc luyện viết cũng đem lại nhiều lợi ích. Trước hết, đây là cơ hội để bạn áp dụng và từ đó ghi nhớ kỹ hơn những từ vựng và cấu trúc đã học. Bên cạnh đó, đối với những người học có thói quen quá gấp gáp khi nói, nói theo cảm tính, không để ý ngữ pháp, từ vựng, chưa cẩn thận, v.v. việc luyện viết sẽ giúp họ chậm lại và rèn luyện được ý thức suy nghĩ kỹ càng cũng như để ý hơn đến từ vựng và ngữ pháp.
2.9. Luyện giao tiếp tiếng Anh cơ bản
Tiếp tục là một lưu ý quan trọng cho người muốn lấy lại gốc tiếng Anh và đặc biệt là những ai có nhu cầu xây dựng, cải thiện kỹ năng giao tiếp tiếng Anh.
Hãy cố gắng luyện tập giao tiếp thật nhiều với những chủ đề, tình huống, câu hỏi, v.v. cơ bản và vừa sức với bạn.
Đặc biệt, hãy cố gắng áp dụng những kiến thức bạn mới học khi nói để ghi nhớ chúng lâu hơn và biến chúng từ kiến thức bị động sang kiến thức chủ động. Bạn có thể sử dụng app học tiếng Anh cho người mất gốc để thuận tiện cho việc học và tiết kiệm thời gian hơn.
3. Những bí quyết giúp học tiếng Anh hiệu quả
3.1. Luyện tập các kỹ năng thường xuyên
Chắc hẳn TalkFirst không cần giải thích nhiều về bí quyết học tiếng Anh cho người mất gốc này.
Để có thể áp dụng và tránh mai một kiến thức tiếng Anh cũng như không ngừng nâng cao 4 kỹ năng chủ đạo Nghe-Nói-Đọc-Viết, không còn cách nào khác ngoài việc phải thường xuyên luyện tập 4 kỹ năng này và lồng ghép các kiến thức đã học vào các hoạt động luyện tập.
Điều quan trọng là bạn cần duy trì sự nỗ lực và kiên trì, tránh bỏ cuộc giữa chừng, trì hoãn hay “làm biếng”. Để làm được điều này bạn có thể áp dụng một số cách như: viết ra những mục đích và mục tiêu của việc học tiếng Anh rồi dán ở góc học tập/làm việc, lập một nhóm bạn cùng học và luyện tập các kỹ năng tiếng Anh, v.v.
3.2. Tạo môi trường sử dụng tiếng Anh thường xuyên
Để làm quen lại với tiếng Anh cũng như tăng phản xạ với ngôn ngữ này, việc được tiếp xúc nhiều với nó là rất quan trọng. Chính vì thế, một trong những cách học tiếng Anh cho người mất gốc hiệu quả là tạo cho mình một môi trường mà trong đó bạn có tần suất tiếp xúc và sử dụng tiếng Anh cao.
Một số phương pháp bạn có thể tham khảo là giải trí với âm nhạc, phim ảnh tiếng Anh, lập nhóm bạn luyện giao tiếp tiếng Anh, cùng đồng nghiệp giao tiếp tiếng Anh, v.v.
3.3. Sử dụng note để ghi lại những lỗi sai hoặc từ vựng mới
Đồng thời, bạn nên có thói quen ghi chú lại các lỗi sai, đặc biệt là các lỗi bạn thường xuyên mắc phải. Sau đó, hãy cố gắng mở ra đọc lại càng nhiều càng tốt.
Dần dần, bạn sẽ loại bỏ được các lỗi sai dù có khó sửa thế nào.
3.4. Học tiếng Anh kết hợp nhiều giác quan
Học bằng cách “kết hợp nhiều giác quan” trước hết có thể được hiểu là vận dụng nhiều giác quan để học tiếng Anh. Hay nói cách khác, hãy luyện tập đầy đủ các kỹ năng nghe-nói-đọc-viết để rèn luyện tiếng Anh của mình.
Đồng thời, các kỹ năng còn có thể bổ trợ chéo cho nhau. Ví dụ, việc nghe các bài nói tiếng Anh về các vấn đề trong xã hội sẽ giúp bạn có nhiều ý tưởng để nói cũng như tích lũy được nhiều cấu trúc, từ vựng và cách sử dụng chúng.
3.5. Ưu tiên học những chủ đề có tính ứng dụng cao
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, thay vì cố gắng nạp thật nhiều kiến thức, bạn hãy học có chọn lọc.
Bạn nên tập trung vào những kiến thức thật sự cần thiết và có tính ứng dụng cao trong cuộc sống và công việc của bạn nhé.
Hy vọng với những cách học tiếng Anh cho người mất gốc mà TalkFirst đã chia sẻ phía trên sẽ giúp các bạn lấy lại căn bản tiếng Anh hiệu quả nhanh nhất. Chúc các bạn thành công!
Bạn có thể tham khảo Khóa học tiếng Anh cho người mất gốc chất lượng tại TalkFirst. Khóa học này sẽ giúp cho bạn xây dựng một nền tảng tiếng Anh vững chắc.