Khi tham dự đám tang ở một nơi nào đó, chúng ta cần tìm hiểu rõ phong tục của họ để có những cư xử cho đúng mực. Cùng Hoa Tươi Văn Nam tìm hiểu cách lạy đám tang qua bài viết chi tiết bên dưới nhé.
Cách lạy đám tang chuẩn mực
Để thể hiện sự tôn trọng với người đã khuất thì cần có những hình thức nhất định cho người đến viếng. Ngoài việc mặc đồ tối màu thì cần phải có cách lạy đám tang đúng phong tục. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu về ý nghĩa và biết bái lạy chuẩn. Bài viết sau sẽ giới thiệu đến các bạn một vài kiểu lạy đúng cách.
Xem thêm: Đám Ma Miền Nam và Những Điều Kiêng Kỵ Bạn Cần Lưu Ý
Lạy – vái là gì?
Lạy là hình thức đứng nghiêm, hai tay chắp vào nhau, đưa lên tầm trán rồi hạ dần xuống trước mặt xuống tầm dưới cổ một cách nhẹ nhàng, chậm rãi. Để bày tỏ sự cung kính thì người lạy lại quỳ xuống, chống tay chạm đất, cúi thấp đầu. Đó là tổng thể quy trình một lạy.
Nếu cần thắp nhang thì đưa nén nhang vào giữa lòng hai bàn tay rồi lạy. Khi đứng thì chắp đưa lên quá đầu, sau đó đưa thấp xuống đồng thời cúi thấp mình, mắt hướng về phía trước. Lạy có 3 kiểu đó là lạy 2, 3, 4 lạy. Người sống được người khác lạy 2 lạy, nếu lạy phật hay thần thánh thì là 3 lạy, người mất đã lâu thì lạy 4 lạy.
Vái có hình thức tương tự như lạy nhưng tốc độ nhanh hơn, đầu hơi cúi. Vái làm sau khi lạy và chỉ vái 2 cái. Đây là các hình thức bắt buộc phải có trong phong tục của người Việt khi tham gia các lễ cúng tế, khi đi chùa, đặc biệt là khi dự đám tang.
Cách lạy đám tang theo phong tục của người Việt
Có cách lạy đám tang đúng cách là thể hiện lòng cung kính với người đã khuất. Việc này không nên khinh suất mà cần phải thật tỉ mỉ. Đặc biệt là với sự cầu kỳ của phong tục của người Á Đông.
Người Việt quan niệm, dù đã liệm người mất trong quan tài thì vẫn được xem là người sống nên chỉ được lạy 2 lạy và 2 lần vái.
Khi đến tham dự đám tang nên để ý. Nếu người mất theo đạo Phật, có bàn thờ phật thì cần lạy 3 lạy và 2 vái cho Phật, sau đó lạy người đã mất 2 lạy nữa. Nếu người mất đã được an táng thì lạy 4 lạy và 3 vái.
Cách lạy đám tang của Việt Nam sẽ đặc biệt hơn một chút. Đối với người Việt, khi vái lạy đám tang thì phân chia thành 2 kiểu đó là của 2 giới đàn ông và đàn bà.
Đàn ông: Vẫn là tư thế đứng nghiêm, chắp tay trước ngực, đưa tay lên quá đầu rồi cúi xuống. Sau đó, đưa tay xòe úp xuống đất, quỳ gối và cúi mình xuống, gần chạm trán với mặt đất. Cuối cùng, úp hai bàn tay lại để lên đầu gối chân trái, co lên và đứng dậy.
Đàn bà: Ngồi xuống đất để hai chân vắt chéo nghiêng về bên trái, bàn chân phải thì ngửa lên và để dưới đùi chân trái. Sau đó, chắp tay để trước mặt đưa lên trên trán rồi dần cúi đầu xuống. Để đầu gần chạm đất thì đưa xòe bàn tay để lên đầu. Để nguyên tư thế đó 1, 2 giây rồi lạy vài lần theo đúng nghi thức, sau đứng lên và lùi về sau. Người nhà đáp lễ người đến viếng cần trả bằng số lạy và số vái của họ để thể hiện sự “ đáp lễ đầy đủ”.
Ý nghĩa của cách lạy đám tang
Người ta sẽ thực hiện nghi thức vái lạy sau khi đã nhập liệm, tức là người quá cố đã được liệm vào trong quan tài. Đôi khi nhìn vào cách lạy đám tang có thể đoán được mối quan hệ của họ với nhau.
Có trường hợp khi lạy thì qua loa, cẩu thả cho xong thì đầu họ sẽ không cúi sát xuống đất, thao tác nhanh, đơn giản và không tôn nghiêm. Điều này chứng tỏ họ đến tham gia tang lễ là bị bắt buộc, vốn chỉ là đi cho có, hành lễ cho xong việc.
Ngược lại, khi thao tác chậm rãi, thái độ đau buồn nhưng trang nghiêm mà hành lễ thì mối quan hệ của họ tốt đẹp. Hoặc vài trường hợp chứng tỏ người đi dự tang có học thức, có văn minh, hành xử lịch sự.
Việc này thể hiện sự thương tiếc, lòng kính cẩn của người còn sống với người đã mất. Cách lạy trong đám tang một phần thể hiện thái độ của người bái tế với người đã thăng thiên.
Nếu không sợ dơ bẩn quần áo, tay chắp cùng với nén hương mà quỳ xuống vái lạy thì càng chứng tỏ tâm họ đã không còn vướng bận điều gì. Khi họ hoàn tất quy trình bái lạy một cách trang nghiêm, một lòng hướng về người nằm đó thì coi như đó là sự hiếu kính cuối cùng mà họ có thể làm được khi người đã ra đi.
Hành động chắp tay cúi mình, cúi đầu hay quỳ xuống trước ban thờ, quan tài của người đã mất không phải là hành động thấp hèn. Nó cũng không phải việc gì làm mất nhân cách hay sự tôn quý của một con người.
Khi thực hiện nghi thức này, dường như còn có ý nghĩa hy vọng người ra đi được siêu thoát ở thế giới bên kia. Đó là đạo nghĩa của con người tiến bộ. Đây như một sự giao cảm với bề trên, việc bái lạy bày tỏ niềm tôn kính và sự tưởng niệm trong các đám tang.
Cách lạy đám tang đúng mực không những có giá trị về hình thức mà đôi khi còn ảnh hưởng đến vấn đề tâm linh. Ngay từ khi tu dưỡng đạo đức làm người, chúng ta đã phải học cách bái lạy. Đây được coi là một nghi thức, cũng là truyền thống cao đẹp, thấm sâu vào tâm thức con người Việt từ bao đời.