Nếu biết cách phát hiện ung thư sớm, hầu hết các bệnh ung thư đều có thể chữa trị hiệu quả hoặc kiểm soát được bệnh lâu dài. Tuy nhiên, như đã biết, căn bệnh ung thư thường ít biểu hiện các triệu chứng ngay từ giai đoạn đầu. Vậy làm thế nào để chúng ta có thể phát hiện sớm căn bệnh này?
1. Tỷ lệ điều trị bệnh hiệu quả cao nếu phát hiện ung thư ngay từ sớm
Bạn có biết rằng, nếu phát hiện sớm thì hầu hết các bệnh ung thư có thể chữa trị hiệu quả bằng phương pháp phù hợp. Đối với giai đoạn rất sớm, người bệnh có thể chỉ cần được tiến hành loại bỏ khối u mà không cần bổ sung thêm phương pháp hỗ trợ nào khác như hóa trị, xạ trị… Điều này sẽ giúp giảm thiểu tối đa chi phí điều trị, giảm các tác dụng phụ và biến chứng.
Dưới đây là tỷ lệ điều trị thành công và tỷ lệ sống của một số căn bệnh ung thư nếu có thể được phát hiện sớm.
– Ung thư đại tràng: Hơn 90% trường hợp mắc ung thư đại tràng có thể sống hơn 5 năm nếu được chẩn đoán vào giai đoạn sớm.
– Ung thư vú: Hơn 90% phụ nữ phát hiện ung thư vú vào giai đoạn sớm có thể sống được tối thiểu 5 năm, trong khi ở giai đoạn muộn thì cơ hội sống sẽ chỉ còn 6%.
– Ung thư buồng trứng: Hơn 90% phụ nữ bị ung thư buồng trứng giai đoạn sớm có thể sống tối thiểu 5 năm, trong khi ở giai đoạn muộn thì cơ hội sống chỉ còn 5%.
– Ung thư phổi: Nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu, khoảng 70% bệnh nhân sẽ sống tối thiểu 1 năm sau chẩn đoán, trong khi cơ hội này giảm còn 14% vào giai đoạn muộn.
2. Tại sao nhiều bệnh ung thư bị phát hiện muộn?
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới việc người bệnh phát hiện bệnh muộn và khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn kéo theo tỷ lệ sống thấp. Theo thống kê, có khoảng 25% bệnh nhân phát hiện ra ung thư khi đang nhập viện cấp cứu tại bệnh viện vì bất cứ một triệu chứng nào đó. Hầu hết các bệnh nhân này có cơ hội sống thường thấp hơn so với các bệnh nhân khác, vì khi đó tình trạng bệnh đã trở nên quá nặng.
Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác dẫn đến việc phát hiện muộn như:
– Hầu hết các triệu chứng của ung thư thường không xuất hiện rõ ràng ở giai đoạn đầu.
– Một bộ phận người dân còn chủ quan trong việc chăm sóc sức khoẻ. Do vậy, khi gặp phải các dấu hiệu bệnh, họ thường không đi khám mà tự ý mua thuốc uống.
– Một số người trì hoãn việc đến bệnh viện thăm khám vì tâm lý lo sợ sẽ phát hiện ra bệnh.
3. Vậy đâu là cách phát hiện ung thư sớm bạn không thể bỏ qua?
3.1. Tầm soát ung thư định kỳ – Cách phát hiện ung thư sớm hiệu quả nhất
Nếu chỉ dựa vào các triệu chứng rồi mới đi khám thì chúng ta khó có thể phát hiện được ung thư sớm. Bởi các triệu chứng của ung thư thường chỉ xuất hiện khi bệnh ung thư đã bước vào giai đoạn muộn. Theo các chuyên gia y tế, tầm soát (sàng lọc) ung thư định kỳ là phương pháp duy nhất giúp người dân phát hiện ung thư sớm.
Hiện nay, tại nhiều bệnh viện lớn đã có các gói tầm soát ung thư toàn diện dành riêng cho nam và nữ hoặc các gói khám tầm soát ung thư lẻ cho từng bộ phận. Gói khám sẽ thường bao gồm các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng,… để giúp phát hiện sớm khối u trên toàn cơ thể và các chất chỉ điểm ung thư. Đồng thời, gói khám còn giúp phát hiện các vấn đề về sức khỏe khác như bệnh mỡ máu, cao huyết áp, gout, tiểu đường… Vì vậy, người dân không nên bỏ qua việc tiến hành tầm soát ung thư sớm và định kỳ để kịp thời phát hiện bệnh sớm và điều trị ngay khi bệnh còn ở giai đoạn “trứng nước”.
3.2. Cách phát hiện ung thư sớm đối với 3 loại ung thư phổ biến
Đối với ung thư vú
– Phụ nữ từ độ tuổi 20 trở lên
– Phụ nữ có nguy cơ cao như: Tiền sử gia đình có người bị ung thư vú, có kinh nguyệt sớm (trước 12 tuổi), bị mãn kinh muộn (sau 55 tuổi); người thường xuyên sử dụng thuốc tránh thai hoặc dùng Estrogen; người không có con hoặc sinh con đầu lòng sau 30 tuổi; người ó chế độ ăn uống nhiều mỡ động vật; người có thói quen hút thuốc lá, sử dụng rượu bia,…
– Bạn cũng nên chụp X-quang vú và siêu âm vú ngay khi có triệu chứng bất thường ở vú như: sờ thấy có khối rắn, co kéo da hay bị tiết dịch ở núm vú, màu da vú có thay đổi,…
Đối với ung thư gan
– Người đang nhiễm virus viêm gan B, C và các bệnh liên quan đến gan.
– Người mắc bệnh béo phì, tiểu đường
– Người bị xơ gan do sử dụng rượu bia, các chất kích thích quá nhiều.
– Người nhận thấy có những biểu hiện như thường xuyên mệt mỏi, nước tiểu màu vàng đậm, thấy đau âm ỉ ở vùng gan, xuất huyết dưới da
Đối với ung thư phổi
– Những người trong độ tuổi khoảng từ 55 – 74.
– Người hiên đang hút thuốc hoặc đã bỏ hút thuốc trong vòng 15 năm qua.
– Có tiền sử hút thuốc từ khoảng 30 bao-năm trở lên (cụ thể, số bao-năm= số bao hút trong một ngày x số năm hút thuốc).
Hiện nay, tỷ lệ mắc bệnh ung thư đang có xu hướng gia tăng nhanh, đặc biệt với các nước đang phát triển như Việt Nam, do vậy việc khám tầm soát sớm ung thư chính là hoạt động mà mỗi người dân không nên bỏ qua.