Tỉa chân nhang, tỉa chân hương, rút tỉa chân nhang hay còn được gọi là bao sái bát hương là một trong những tục lệ mà mọi nhà hay làm khi dọn dẹp bàn thờ cuối năm. Bát hương hay chân nhang là có ảnh hưởng rất lớn đến tài lộc, họa phúc trong nhà nên việc lau dọn hay rút bớt sẽ cần đặc biệt chú ý tránh phạm phải những điều đại kị. Để bày tỏ sự tôn kính với thần linh, những người thân đã khuất cũng như cầu cho một năm mới bình an may mắn thì bạn cần nắm rõ những điều sau khi lau dọn bàn thờ và tỉa chân hương nhé.
Tỉa chân nhang trước hay sau khi cúng ông Công ông Táo?
Không có quy định nào về việc bạn phải tỉa chân nhang trước hay sau khi cũng lễ ông Táo, nhưng theo quan niệm của nhiều gia đình Việt thì mọi người thường tỉa chân nhang sau khi dã tiễn ông Công ông Táo về trời. Việc này có ý nghĩa gia đình đã dọp dẹp sạch sẽ lại bàn thờ, “chỗ ngồi” cho các thần linh cũng như các cụ để khi họ quay trở lại thì mọi thứ đã tinh tươm.
Ngày tốt tỉa chân nhang dọn dẹp bàn thờ cuối năm
Tỉa chân nhang là một việc quan trọng để thể hiện sự thành kính nên cần làm chỉnh chu vì thế nhiều người sẽ chọn ngày đẹp để tiến hành thủ tục này. Thường mọi người sẽ dọn dẹp lại bàn thờ vào ngày 23 tháng Chạp cuối năm tức ngày 14/1/2023. Giờ tốt nhất trong ngày này là giờ Thìn (7 – 9 giờ), hoặc giờ Tỵ (9 -11 giờ), và giờ Mùi (13 – 15 giờ). Tuy nhiên nếu gia chủ không sắp xếp thời gian để lau dọn và tỉa chân nhang vào đúng ngày ông Công ông Táo thì có thể tham khảo một số ngày đẹp trong tháng 1 2022 này nhé:
– Ngày 24 tháng Chạp (tức là ngày 15/1/2023 dương lịch): đây là một trong những ngày tốt để dọn dẹp bàn thờ tổ tiên để có được một năm mới hạnh phúc, mọi điều thuận lợi, như ý. Trong ngày này, những giờ nên chọn để dọn dẹp bàn thờ là giờ Mão (5 giờ đến 7 giờ), giờ Ngọ (11 giờ đến 13 giờ), giờ Mùi (13 giờ đến 15 giờ), giờ Dậu (17 giờ đến 19 giờ).
– Ngày 26 tháng Chạp (tức ngày 17/1/2023 dương lịch): đây là một ngày hoàng đạo, rất tốt cho việc lau dọn bàn thờ bởi ngày này có thần linh phù trợ, sẽ tăng thêm vận khí cho gia chủ. Ngày này có thể lựa chọn các khung giờ như sau để lau dọn bàn thờ: giờ Thìn (5 giờ đến 7 giờ), giờ Ngọ (11 giờ đến 13 giờ), giờ Mùi (13 giờ đến 15 giờ), giờ Tuất (19 giờ đến 21 giờ)
– Ngày 28 tháng Chạp (ngày 19/1/2023 dương lịch): đây cũng là một trong những ngày tốt để dọn bàn thờ, đem đến những niềm vui, tài lộc và may mắn cho gia đình. Trong ngày này, những khung giờ tốt nhất để tiến hành lau dọn bàn thờ đó chính là: giờ Mão (5 giờ đến 7 giờ), giờ Tỵ (9 giờ đến 11 giờ), giờ Thân (15 giờ đến 17 giờ), giờ Tuất (19 giờ đến 21 giờ)
Cũng có nhiều ý kiến khác thì cho rằng việc dọn dẹp bàn thờ chỉ càn chọn ngày đẹp để thực hiện là được ví dụ như tỉa chân ngang hay bốc bát hương thì cứ chọn các ngày như 15, 20, 23,25,27 tháng chạp âm lịch khoảng từ 6h đến 11h hoặc từ 13h đến 17h là được. Gia chủ linh hoạt sắp xếp công việc để tiến hành nghi lễ.
Giờ đẹp dọn bàn thờ cuối năm 2023
Theo quan niệm dân gian, 23 tháng Chạp là thời điểm ông Công ông Táo cưỡi cá chép về trời bẩm báo những việc đã xảy ra trong gia đình trong một năm vừa qua. Đến đêm 30 Tết, các vị thần mới trở về để coi sóc việc bếp núc của gia đình.
Thông thường, các gia có thể bắt đầu cúng ông Táo quân từ tối 22 tháng Chạp đến trước 12 giờ trưa ngày 23.
Dù vướng bận chuyện gì, gia đình cũng cần hoàn thành nghi lễ tiễn ông Công ông Táo về chầu trời trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp âm lịch tức ngày 14/01/2023 dương lịch. Sau khi hương tàn các vị thần linh đã về trời rồi thì gia chỉ mới tiến hành dọn dẹp bàn thờ để không bị mạo phạm.
Ai là người tỉa chân hương
Người dọn dẹp bàn thờ và tỉa chân nhang thường là đàn ông trụ cột trong nhà hoặc người đảm đương việc cúng lễ thường ngày như ông bà, bố mẹ. Trước khi tiến hành tỉa chân hương thì cần tắm giặt sạch sẽ, trang phục gòn gàng nghiêm chỉnh.
Cách thức tỉa chân nhang
Chuẩn bị:
- Rượu gừng: Làm bằng cách rửa sạch gừng rồi giã nát và hòa vào rượu
- Báo hoặc tấm vải sạch
- Khăn sạch
- Chậu nước
Lưu ý: Những đồ như khăn, chậu phải là mới hoặc là đồ chuyên dùng cho bàn thờ.
Bước 1: Thắp hương, khấn xin tỉa chân nhang theo bài văn khấn lau dọn bàn thờ bên dưới, chờ hương cháy hết rồi bắt đầu lau dọn. Nếu bạn thực hiện việc tỉa chân hương khi vừa làm lễ tiễn ông Công ông Táo xong thì không cần thắp thêm hương mới nữa, chỉ khấn và chờ hương cháy hết thôi.
Bước 2: Khi hương tàn hết thì mới bắt đầu dọn, dùng khăn lau các đồ vật trên ban thờ như lọ hoa, đèn, đĩa bày hoa quả hoặc có thể hạ xuống để mang đi rửa sạch. Tuy nhiên với bát hương thì không được hạ hay di chuyển.
Để tờ báo hoặc tấm vải xung quan báy hương, một tay giữ bát hương còn tay còn lại nhẹ nhàng rút tỉa từng chân hương và để cẩn thận trên báo/vải để không làm rơi tro ra khắp bàn thờ. Bạn tỉa đến khi còn lại chân hương là một số lẻ thường là 3,5,7,9 chân còn lại trong bát hương. Quấn gọn chỗ chân hương đã rút để ra 1 chỗ để lát mang đi hóa
Bước 3: Dùng một khăn thấm rượu gừng, một tay giữ bát nhang, một tay cẩn thận lau sạch sẽ. Rồi dùng một chiếc khăn khô lau lại lần nữa
Bước 4: Mang chân nhang đi hóa thành tro. Tro của chân nhang sau khi hóa cần được thả ở nơi nước sông, suối sạch sẽ, không có rác hay bị ô uế. Không được bỏ tro vào thùng rác, để chung với những vật ô uế, không thanh tịnh.
Văn khấn lau dọn bàn thờ
Trên đây Chanh Tươi đã hướng dẫn chi tiết cách tỉa chân nhang, ngày đẹp nên chọn để dọn dẹp bàn thờ sạch sẽ. Hy vọng với hướng dẫn này bạn sẽ yên tâm để thực hiện nghi lễ mà không lo bị “phạm”. Chúc bạn và gia đình đón tết ấm cúng và an toàn.