Nợ xấu là gì?
Nợ xấu được hiểu là các khoản nợ khó đòi, người vay không thể trả nợ khi đến hạn phải thanh toán như đã cam kết trong hợp đồng tín dụng. Theo quy định, quá thời hạn 80 ngày thì được coi là nợ xấu. Người dính nợ xấu sẽ bị liệt vào danh sách khách hàng có nợ xấu trên hệ thống CIC – Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam. Ngoài ra, nếu một cá nhân hay một doanh nghiệp bị liệt vào danh sách này thì sẽ gặp nhiều khó khăn khi vay vốn tại ngân hàng hoặc các tổ chức tín dụng.
Phân loại nợ xấu
Căn cứ vào Điều 10 Thông tư 11/2021/TT-NHNN, các tổ chức tín dụng phải phân loại nợ xấu theo 05 nhóm như sau:
- Nhóm 1: Nợ đủ tiêu chuẩn
– Khoản nợ trong hạn
– Khoản nợ đủ tiêu chuẩn: Là khoản nợ được đánh giá có khả năng thu hồi đầy đủ nợ quá hạn dưới 10 ngày.
- Nhóm 2: Nợ cần chú ý
– Khoản nợ quá hạn 10 – 90 ngày
– Những khoản nợ được điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu còn trong hạn
- Nhóm 3: Nợ dưới tiêu chuẩn
– Nợ quá hạn từ 91 -180 ngày
– Những khoản nợ gia hạn lần đầu còn trong hạn
– Khoản nợ được miễn, giảm do khách hàng không đủ khả năng trả lãi theo thỏa thuận
– Các khoản nợ thuộc trường hợp chưa thu hồi được dưới 30 ngày kể từ ngày có quyết định thu hồi
- Nhóm 4: Nợ nghi ngờ
– Khoản nợ quá hạn từ 181 – 360 ngày
– Khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn từ 30 đến 90 ngày theo thời hạn trả nợ
– Nợ cơ cấu thời hạn trả nợ quá hạn lần thứ hai dưới 30 ngày
– Khoản nợ thu hồi theo kết quả điều tra của thanh tra
- Nhóm 5: Nhóm nợ có nhiều khả năng mất vốn
– Nợ quá hạn trên 360 ngày
– Khoản nợ cơ cấu lại thời gian hạn trả nợ quá hạn lần đầu từ 90 ngày đầu trở lên
– Nợ cơ cấu lại thời gian hạn trả nợ quá hạn lần thứ hai từ 30 ngày đầu trở lên
Nguyên nhân dẫn đến nợ xấu
Lí do hình thành nợ xấu xuất phát từ khách quan lẫn chủ quan, dưới đây là một số nguyên nhân mà khách hàng thường gặp phải:
- Do ngân hàng
– Phía ngân hàng không có thông tin chính xác để phân tích và đánh giá khách hàng. Từ đó dẫn đến việc đưa ra các phương án cho vay chưa phù hợp hoặc xác định thời hạn cho vay chưa thích ứng với khách hàng.
– Hiện nay, sự cạnh tranh giữa các ngân hàng ngày càng lớn dẫn đến việc chạy theo quy mô mà bỏ qua các tiêu chuẩn, điều kiện cho vay và thiếu quan tâm đến chất lượng khoản vay.
- Do người vay
– Người đi vay không thanh toán khoản vay theo đúng với thời hạn trong hợp đồng
– Khách hàng cố tình thanh toán chậm dẫn đến phát sinh chi phí khi sử dụng thẻ tín dụng
– Chi tiêu vượt quá hạn mức của thẻ và khách hàng không có khả năng chi trả
– Thực hiện mua trả góp tại các cửa hàng nhưng không thanh toán đúng thời hạn
Ngoài ra còn có các nguyên nhân bất khả kháng như khủng hoảng kinh tế, dịch bệnh…
Phát sinh nợ xấu có ảnh hưởng như thế nào?
Những thông tin về tra cứu nợ xấu đều sẽ được lưu lại tại trung tâm tín dụng CIC trong thời hạn từ 3-5 năm, sau khi người vay đã thanh toán đầy đủ cả lãi lẫn gốc. Do đó, khách hàng cần lưu ý những thông tin đó, tránh rơi vào nhóm nợ xấu và mất cơ hội vay khi có nhu cầu.
- Tác hại nợ nhóm 1
Đây là nhóm nợ xấu có mức độ rủi ro thấp nhất. Khi khách hàng rơi vào nhóm này thì được xem xét tùy thuộc vào việc tình trạng thanh toán chậm có diễn ra thường xuyên hay không. Nếu khách hàng liên tục thanh toán chậm và trễ hạn thì có thể trả chậm từ 5 đến 7 ngày có khả năng rơi vào nhóm nợ xấu 2.
Nếu thanh toán trong thời gian quy định thì không ảnh hưởng quá nhiều đến lần vay vốn tiếp theo và khách hàng cũng sẽ không bị dính nợ xấu trên lịch sử tín dụng.
- Tác hại nợ xấu nhóm 2
Khi nhóm nợ tăng lên thì khó khăn mà khách hàng sẽ gặp phải cũng sẽ cao hơn, vì vậy khách hàng cần thanh toán khoản vay sớm để thời gian thanh toán không kéo dài. Nếu khách hàng rơi vào nhóm 2 thì có thể sẽ gặp phải những vấn đề sau:
– Gặp khó khăn trong quá trình duyệt hồ sơ vay vốn tại ngân hàng ở những lần vay tiếp theo
– Để trở về nợ xấu nhóm 1, khách hàng phải tiến hành thanh toán mọi khoản nợ ở hiện tại
– Trong thời gian 1 năm để trở về nhóm 1, khách hàng không thể vay tín chấp
– Nếu thời gian thanh toán kéo dài, khả năng rơi vào nợ xấu nhóm 3 là rất cao
- Tác hại nợ xấu nhóm 3,4,5
Khi thuộc các nhóm nợ 3,4,5 thì hầu hết các ngân hàng cũng như công ty tài chính đều đưa ra quy định từ chối mọi hồ sơ vay tiền. Ngoài ra, ngân hàng hay công ty tài chính sẽ tiến hành ngừng cấp hạn mức tín dụng đối với thẻ tín dụng mà khách hàng đang dùng.
Bên cạnh đó, việc rơi vào nhóm này còn gây ra ảnh hưởng trực tiếp đến người thân khi họ có nhu cầu vay vốn. Theo quy định, khi người đi vay có người thân trong cùng hộ khẩu đã dính nợ xấu thì tỷ lệ duyệt hồ sơ vay dường như bằng 0.
Cách kiểm tra nợ xấu cá nhân bằng CMND/CCCD nhanh nhất
Để kiểm tra chi tiết bản thân có đang dính nợ xấu hay không, khách hàng có thể áp dụng một trong 2 cách dưới đây để check nhanh nhất:
Tra cứu nợ xấu qua website CIC
Bằng cách truy cập website CIC miễn phí, khách hàng có thể tra cứu lịch sử tín dụng xem bản thân có đang dính nợ xấu hay không. CIC – Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam, đây là nơi lưu trữ tất cả thông tin tín dụng của khách hàng khi tiến hành mở khoản vay tại các ngân hàng. Các bước tra cứu nợ trên hệ thống website CIC như sau:
Bước 1: Truy cập trang web của hệ thống CIC để đăng ký thông tin.
Bước 2: Đăng ký thông tin cá nhân. Điền đầy đủ, chính xác các thông tin được đưa ra của hệ thống. Sau đó nhấn Tiếp tục.
Lưu ý: Khách hàng nên nhập email và SĐT chính chủ để nhận thông báo từ CIC khi cần thiết
Bước 3: Nhập chính xác mã OTP được gửi về số điện thoại đã đăng ký, chọn Đồng ý để xác nhận rằng khách hàng chấp nhận với các điều khoản cam kết. Sau đó nhấn Tiếp tục.
Sau khi đã hoàn tất các thao tác nêu trên, CIC sẽ gọi đến số điện thoại bạn đã cung cấp để xác nhận thông tin, nếu đúng chính CIC sẽ tiến hành trả kết quả qua email cho khách hàng.
Cách check nợ xấu qua ứng dụng CIC Connect
Bên cạnh việc tra cứu nợ xấu trên website CIC, khách hàng còn có thể kiểm tra thông qua ứng dụng CIC trên điện thoại theo các bước như sau:
- Bước 1: Tải ứng dụng
- Bước 2: Đăng ký tài khoản bằng các thông tin mà hệ thống yêu cầu
- Bước 3: Nhập mã OTP để xác nhận
Sau khi hoàn tất việc đăng ký tài khoản, khách hàng thực hiện tra cứu lịch sử tín dụng trên CIC theo các bước dưới đây:
- Bước 1: Chọn Khai thác báo cáo để bắt đầu tra cứu nợ trên CIC
- Bước 2: Xác thực khai thác báo cáo bằng một trong các hình thức: Mật khẩu/ Vân tay/ Face ID
- Bước 3: Mua báo cáo tín dụng
- Bước 4: Nhập mã xác thực OTP để xác nhận
- Bước 5: Kiểm tra báo cáo tín dụng để biết mình có đang mắc nợ xấu hay không.
Như vậy bài viết trên ZaloPay đã đưa ra những lý thuyết xung quanh thuật ngữ nợ xấu cũng như cách kiểm tra mình có nợ xấu hay không. Hy vọng, đây sẽ là những thông tin hữu ích có thể giúp bạn check nợ xấu cá nhân và tránh được những ảnh hưởng tiêu cực.