Cách đây hơn 4000 năm, chiếc bản đồ đầu tiên được vẽ lên một tấm đất sét tại Ai Cập. Vào thời đó người ta chỉ sử dụng bản đồ chủ yếu để phân chia đất đai, của cải. Các vị vua thì dùng bản đồ để phân chia ranh giới và lãnh thổ của họ. Ngày nay, bản đồ được ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau chẳng hạn như: quân sự, giáo dục, địa chất,… Dù ứng dụng như thế nào thì mục đích của bản đồ vẫn chủ yếu là xác định phương hướng và tọa độ vị trí. Vậy dựa vào đâu để người ta có thể xác định được phương hướng và vị trí trên bản đồ? câu trả lời đó chính là dựa vào kinh độ và vĩ độ. Trong bài viết này tôi sẽ hướng dẫn cách xác định tọa độ địa lý trên bản đồ để các bạn, cũng như các em học sinh có thể nắm rõ hơn. Trước tiên, chúng ta cần tìm hiểu thế nào là kinh độ và vĩ độ.
Bạn đang xem: Cách xác định tọa độ
Giới thiệu kinh độ vĩ độ trên bản đồ
Trái đất của chúng ta có hình hình tròn, chính xác hơn là có hình geoid. Điều này đã làm đau đầu các nhà khoa học trong việc vẽ bản đồ thời bấy giờ. Plôtemei một nhà khoa học đã vận dụng ý tưởng để chia bản đồ ra thành những phần bằng nhau, các đường đó gọi là các đường kinh tuyến và vĩ tuyến.
Trên những tấm bản đồ của ông ta những đường thẳng sẽ tương ứng với những đường cong trên quả địa cầu. Điều đó cho phép vạch một đường thẳng giữa hai điểm trên bản đồ và cũng có thể xác định được vị trí và phương hướng bằng la bàn. Tấm bản đồ đó được tạo ra bằng phương pháp hình chiếu. Đơn giản, bạn có thể sử dụng một nửa vỏ quả địa cầu và chiếu đèn từ bên trong, hình ảnh phản chiếu lên tấm màn sẽ chính là hình chiếu.
cách xác định kinh độ vĩ độ trên bản đồ
Vậy kinh độ vĩ độ trên bản đồ là gì?
– Kinh độ: Kinh độ của một điểm là khoảng cách tính bằng số đo từ kinh tuyến đi qua điểm đó đến kinh tuyến gốc
– Vĩ độ: Vĩ độ địa lý của một điểm là góc hợp bởi đường dây dọi đi qua điểm đó và mặt phẳng xích đạo.
– Tọa độ địa lí của 1 điểm là kinh độ và vĩ độ của điểm đó.
Xác định kinh độ vĩ độ trên bản đồ
Trên mỗi tấm bản đồ đều được in các đường kinh độ và vĩ độ, dựa vào đó ta có thể xác định được tọa độ địa lý, và cách xác định tọa độ 1 điểm trên bản đồ như sau:
Viết:
Kinh độ trênVĩ độ dưới
Rất đơn giản phải không nào, dưới đây là một số thông tin về kinh độ và vĩ độ của Việt Nam và thủ đô nước ta.
Kinh độ vĩ độ trên bản đồ Việt Nam
Để xác điểm một điểm vị trí trên bản đồ thì chúng ta có thể chung quy lại một tọa độ, tuy nhiên khi xác định tọa độ địa lý của một quốc gia, do kích thước lớn, chúng ta không quy nó về thành một điểm được mà phải chia ra làm nhiều điểm, các điểm đó nằm ở các cực của lãnh thổ, là phần nhô ra cao nhất của lãnh thổ trên bản đồ địa lý.
Sau đây là kinh độ và vĩ độ của bản đồ Việt Nam. Chúng ta có 4 điểm cực.
Xem thêm: Trường Amsterdam Lấy Bao Nhiêu Điểm, Trường Thpt Chuyên Hà Nội
Điểm cực
Địa danh hành chính
Vĩ độKinh độBắcXã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang23°23’B105o 20’ĐNamXã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau8°34’B104o 40’ĐTâyXã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên22°22’B102o 09’ĐĐôngXã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hoà12°40′109o 24’Đ
Dưới đây là chi tiết bản đồ kinh độ vĩ độ việt nam
kinh độ vĩ độ việt nam
Kinh độ vĩ độ hà nội
Từ thời xa xưa cha ông ta đã có công dựng nước và được gìn giữ cho đến ngày hôm nay, và tọa độ địa lý ngày nay được thế giới công nhận như một cách để có thể đánh dấu chủ quyền lãnh thổ. Trải qua 4000 năm lịch sử thì Hà Nội chúng ta có kinh độ và vĩ độ như sau
Tọa độ địa lí: Hà Nội hiện nay có vị trí từ 20°53′ đến 21°23′ vĩ độ Bắc và 105°44′ đến 106°02′ kinh độ Đông, tiếp giáp với các tỉnh Thái Nguyên – Vĩnh Phúc ở phía Bắc; Hà Nam – Hòa Bình ở phía Nam; Bắc Giang- Bắc Ninh- Hưng Yên ở phía Đông và Hòa Bình- Phú Thọ ở phía Tây.
Kinh độ vĩ độ đảo trường sa
Kinh độ và vĩ độ chính là cách để đánh dấu phạm vi lãnh thổ và bản quyền đất nước chúng ta. Ngày nay, khi mà các nước anh em như Trung Quốc luôn nhòm ngó, thèm khát lãnh thổ của nước ta, đặc biệt là quần đảo hoàng sa và trường sa thì việc xác định tọa độ chủ quyền lại càng quan trọng hơn bao giờ hết.
Huyện Trường Sa nằm về phía đông và đông nam bờ biển Việt Nam, được thiết lập dựa trên cơ sở là toàn bộ quần đảo Trường Sa thuộc biển Đông. Huyện đảo trải dài với tọa độ địa lý từ 6°50’00” đến 12°00’00” vĩ độ Bắc và từ 111°30’00” đến 117°20’00” kinh độ Đông, cách Cam Ranh 248 hải lý và cách Vũng Tàu 305 hải lý (tính từ đảo Trường Sa).
Trên đây là bài viết Cách xác định tọa độ địa lý trên bản đồ mong rằng những chia sẻ trên sẽ giúp ích cho các bạn.
Bản đồ ngày nay được ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau như địa chất, giáo dục và quân sự… Dù có được ứng dụng như thế nào, mục đích chính khi sử dụng bản đồ vẫn là dùng để xác định phương hướng và vị trí địa lý. Trong bài viết này, Đo Vẽ Nhanh sẽ hướng dẫn cách xác định tọa độ địa lý trên bản đồ chính xác nhất.
Xác định tọa độ địa lý dựa trên những cơ sở nào?
Vị trí địa lý là một điểm nhất định, nhưng để có thể xác định chính xác điểm này cần dựa trên giá trị của kinh độ và vĩ độ trên bản đồ. Vị trí địa lý C chính xác được biểu diễn như sau: C : {20T;10B}. Như vậy, tọa độ địa lý bao quát rộng hơn, tập hợp nhiều điểm trên Trái Đất, cũng phụ thuộc vào hai yếu tố kinh độ và vĩ độ. Cụ thể:
Kinh độ
Kinh độ được hiểu là các đường thẳng nằm dọc trên bản đồ, xuất hiện dày đặc để tạo thành đường tròn bề mặt trái đất. Các đường kinh tuyến có tác dụng nối liền hai địa cực và có chiều hướng đâm thẳng góc với đường xích đạo theo hướng Bắc Nam. Do vậy, cách xác định tọa độ địa lý trước tiên bạn cần nắm chắc đường kinh tuyến đi qua điểm đó.
Kinh độ là những đường thẳng trên bản đồ
Vĩ độ
Vĩ tuyến là các đường nằm ngang trên bản đồ, nối liền các điểm có cùng vĩ độ tạo thành những đường tròn. Vĩ tuyến nằm theo hướng Đông Tây, luôn vuông góc với kinh tuyến tại giao điểm. Càng di chuyển về gần hai cực của Trái Đất, vĩ tuyến có xu hướng nhỏ dần và đường kính thu hẹp hơn. Việc xác định chính xác kinh tuyến và vĩ tuyến giúp bạn biết chính xác cách xác định tọa độ địa lý.
Vĩ tuyến là những đường tròn nằm ngang bao quanh trái đất
Gốc tọa độ là gì và ứng dụng thực tiễn của tọa độ địa lý
Một số cách đọc tọa độ trên sổ đỏ bạn nên biết
Hướng dẫn cách xác định tọa độ địa lý trên bản đồ
Để xác định tọa độ của một điểm trên bản đồ bạn có thể chung quy lại một tọa độ với đường cắt giao nhau của kinh tuyến và vĩ tuyến, thông qua hệ tọa độ không gian có thể xác định được điểm này.
Ví dụ như bạn muốn biết vị trí của Hà Nội trên bản đồ, bạn hãy xem đường kinh tuyến chạy qua đó là bao nhiêu cùng với đường vĩ tuyến, điểm giao nhau của hai sẽ là tọa độ của Hà Nội.
Xác định phương hướng trên bản đồ
Tuy nhiên, cách xác định tọa độ địa lý của một quốc gia có kích thước lớn, ta sẽ không thể quy về một điểm được. Do đó, cần chia làm nhiều điểm khác nhau. Những điểm này phải thuộc điểm cực của lãnh thổ và cũng là phần nhô cao nhất của lãnh thổ đó trên bản đồ địa lý. Việt Nam ta có 4 điểm cực Bắc, Nam, Đông, Tây lần lượt thuộc các tỉnh Hà Giang, Cà Mau, Khánh Hòa và Điện Biên.
Xác định tọa độ địa lý của lãnh thổ Việt Nam
Tọa độ địa lý có những ứng dụng nào?
Việc xác định tọa độ có nhiều ý nghĩa rất quan trọng, ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực, công việc khác nhau, cụ thể như:
Dùng để vẽ bản đồ
Tọa độ địa lý được xác định có nhiều ý nghĩa trong công việc vẽ bản đồ, giúp hỗ trợ nhiều công việc khác nhau:
Khai thác địa chất hay xác định phạm vi lãnh thổ một khu vực, một quốc gia.Thăm do các khoáng sản, đất rừng từ đó đánh giá khả năng khả thi trong nông nghiệp.Các công trình xây dựng kỹ thuật hiện đại như thiết lập mạng lưới giao thông, mạng lưới thủy lợi…Tìm hiểu về nguồn tài nguyên có sẵn trên mỗi vùng cần xác định vị trí địa lý, thu thập các dữ liệu về điều kiện tự nhiên sau đó mới có thể áp dụng các biện pháp cải tạo kinh tế cho từng vùng.Vẽ bản đồ qua cách xác định tọa độ
Lĩnh vực quốc phòng
Hệ tọa độ địa lý có nhiều ý nghĩa trong an ninh, quốc phòng bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ quốc gia. Tọa độ giúp hiển thị và lưu trữ đầy đủ về vị trí của đất đai, lãnh thổ và các khu vực tiếp giáp. Đặc biệt là các vùng biên giới, hải đảo và đường biển…Từ đó, nhà nước có thể giám sát được các diễn biến an ninh khu vực, điều tra khảo sát tài nguyên khoáng sản cũng như tình hình giao thông đường bộ, vận tải. hàng không…
Trong đời sống
Hệ tọa độ địa lý được áp dụng rất rộng rãi trong quá trình đo đạc, giúp bổ sung cho quá trình tính toán kết quả thêm phần chính xác. Hiện nay, trong các chương trình giáo dục trên nhà trường, các kiến thức về địa lý và cách xác định tọa độ địa lý là một trong những kiến thức rất quan trọng. Tất cả là mục đích trang bị cho các em khối lượng thông tin dồi dào và chất lượng để tiếp nhận những xu thế mới, phục vụ tương lai nước nhà.
Tọa độ địa lý ứng dụng trong mạng lưới giao thông
Ngoài ra, biết được cách xác định tọa độ địa lý cũng giúp cho quá trình đọc vị bản đồ thêm phần chính xác cao và mở rộng, làm phong phú các chuyên ngành khác. Chằng hạn như xây dựng mạng lưới tọa độ, định vị đối tượng chuyển động, nâng cao kỹ thuật…
Có thể bạn quan tâm:
Hướng dẫn quy trình chuyển hệ tọa độ UTM sang VN2000
Cách chuyển tọa độ VN2000 sang Google Map dễ dàng nhất
Cách chuyển tọa độ VN2000 sang WGS-84 và ngược lại
Trên đây, Đo Vẽ Nhanh đã hướng dẫn sơ bộ cách xác định tọa độ địa lý thông qua vĩ độ và kinh độ. Nếu như bạn có nhu cầu cần đo đạc địa chính, tư vấn pháp lý nhà đất, hãy liên hệ ngay với Đo Vẽ Nhanh qua số điện thoại 0963951375.